Czy tran ma właściwości zdrowotne?

Czym jest tran?

Tran to olej, który jest pozyskiwany z wątroby dorsza lub innych ryb z rodziny dorszowatych. Zawiera wiele ważnych dla zdrowia właściwości. Jest cennym źródłem NNKT, czyli niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, z grupy omega-3 oraz omega-6. Należy pamiętać, że ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie ich wytworzyć, dlatego konieczne jest przyjmowanie ich z zewnątrz. Tran zawiera także witaminy A, D i E, które przynoszą pozytywne efekty dla całego organizmu, w szczególności u dzieci, które są w fazie intensywnego wzrostu. 

Właściwości tranu

Tran jest ceniony za swoje właściwości, które można zawdzięczyć obecności kwasów omega-3 i 6, a także witaminom. Regularne spożywanie suplementów diety z tranem:

• pozytywnie wpływa na profil lipidowy, obniżając poziom złego cholesterolu, a podnosząc poziom tego dobrego,

• wspiera odporność organizmu, dlatego jest zalecany w okresach grypy i przeziębień,

• wpływa na funkcje poznawcze i pracę mózgu, poprawia pamięć i koncentrację, 

• poprawia wzrok,

• obniża ciśnienie tętnicze krwi, zapobiegając rozwojowi nadciśnienia tętniczego. 

Tran można stosować przez cały rok. Zawartość kwasów EPA (kwas eikozapentaenowy) i DHA (kwas dokozaheksaenowy) wykazuje działanie przeciwzapalne, dzięki czemu mogą one hamować rozwój wielu chorób, w tym również procesów nowotworowych czy schorzeń układu sercowo-krążeniowego. Ponadto NNKT wspierają terapie obejmujące leczenie atopowego zapalenia skóry, depresji czy chorób serca. Choć istnieje wiele produktów, które są zalecane w profilaktyce chorób serca, jak np. zielone warzywa czy topinambur, właściwości tranu obejmują również inne aspekty zdrowotne.

Zaleca się, aby tran podawać dzieciom i młodzieży. Pomaga on w procesie kształtowania mocnych kości i zębów, a także rozwija mózg i pamięć, co jest ważne dla osób, które dużo się uczą. Ponadto powinni po niego sięgać także seniorzy, osoby po operacjach w okresie rekonwalescencji i po urazach. Dzięki zawartości witaminy D wspiera on odporność i zapewnia prawidłową gęstość kości. 

Tran to również suplement diety, po który powinny sięgnąć osoby, które nadużywają alkoholu, palą papierosy czy stosują niezdrową i mało zbilansowaną dietę, ubogą w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Sprawdzi się też u osób, które nadużywają cukru i nie stosują zdrowszych zamienników, takich jak erytrytol i ksylitol.

Warto pamiętać, że tran to także suplement diety, który poprawia stan włosów i skóry. Z uwagi na działanie przeciwzapalne zmniejsza zmiany trądzikowe i inne niedoskonałości skóry. Dodatkowo przeciwdziała wolnym rodnikom, które są odpowiedzialne za jej starzenie się. Wzmacnia skórę, dzięki czemu staje się ona bardziej odporna na działanie czynników zewnętrznych. Tran poprawia również jej nawilżenie, odżywia ją i sprawia, że jest ona zregenerowana. Równie dobrym rozwiązaniem jest olej z czarnuszki. Ma właściwości nawilżające, regulujące wydzielanie sebum i zmniejszające zmiany trądzikowe.

Jaki rodzaj tranu warto wybrać?

Na rynku jest dostępnych wiele produktów zawierających tran. Najpopularniejszy jest ten w płynie lub w kapsułkach. Dla dzieci jest dostępny również w wygodnych do połknięcia żelkach. Tran charakteryzuje się rybim smakiem i zapachem, co niektórych może zniechęcać do jego przyjmowania, dlatego często zawiera dodatki smakowe, np. aromat pomarańczy, malin czy bananów. 

To, jaki rodzaj tranu jest najlepszy, zależy od indywidualnych predyspozycji. Dla osób, które mają problem z połykaniem kapsułek lub wolą przyjmować suplementy diety w formie płynnej, lepszym rozwiązaniem będzie tran w formie płynu. Zazwyczaj wystarczy jedna łyżeczka dziennie, aby zapewnić sobie dobową dawkę kwasów EPA, DHA i witamin. Tran w kapsułkach jest łatwy do przyjmowania. Najlepiej zażywać go wraz z posiłkiem. Zanim wybierze się odpowiedni produkt, warto zapoznać się z jego zawartością, ponieważ dawkowanie tranu dla różnych grup wiekowych jest inne. 

Suplementując tran, należy sprawdzić, czy pozostałe przyjmowane produkty nie zawierają tych samych witamin, w szczególności witaminy A, która w nadmiarze może wywołać problemy neurologiczne. Warto również zwrócić uwagę na to, jakie jest pochodzenie tranu. Powinien być on z wątroby dorsza atlantyckiego, a nie, jak w niektórych przypadkach, rekina. 

Kto nie powinien stosować tranu?

Pomimo wielu cennych właściwości tranu nie każdy może go stosować. Głównym przeciwwskazaniem jest alergia na ryby. Nie należy go także podawać dzieciom do czwartego roku życia. Kobiety w ciąży powinny ograniczyć spożywanie tranu ze względu na zawartość witaminy A. Jest ona obecna w wielu produktach spożywczych, dlatego można ją nieświadomie przedawkować. Jest to niebezpieczne w szczególności dla przyszłych mam, ponieważ może grozić uszkodzeniem płodu. Kobiety w ciąży jego przyjmowanie powinny uzgodnić z lekarzem. 

Osoby, które stosują niektóre leki, w szczególności przeciwzakrzepowe, powinny zrezygnować z przyjmowania tranu, gdyż wchodzi on w niepożądane reakcje. Osoby z kamicą nerkową, sarkoidozą i hiperkalcemią również nie mogą go przyjmować. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto je omówić ze swoim lekarzem.