Koenzym Q10 – właściwości, działanie, źródła

Co to jest koenzym Q10?

Koenzym Q10, zwany też witaminą Q lub ubichinon, to tzw. substancja witaminopodobna, czyli związek chemiczny z grupy warunkujących działanie niektórych enzymów. Koenzym Q10 jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu każdego człowieka, ponieważ bierze czynny udział w wielu różnorodnych procesach biochemicznych zachodzących w najmniejszych komórkach naszego ciała. Jego niedobory możesz odczuć przede wszystkim poprzez zaburzenia pracy serca różnego rodzaju, kłopoty naczyniowo-krążeniowe jak miażdżyca czy pogorszenie zdrowia i wyglądu skóry. Ubichinon koenzym Q10 możesz suplementować na wiele sposobów. Jednym z nich jest dieta bogata przede wszystkim w mięso, ryby, oleje i warzywa. Planując uzupełnianie składnika w ten sposób, pamiętaj, że cechą charakterystyczną witaminy Q jest zdolność do rozpuszczania w tłuszczach oraz alkoholu, dlatego jadłospis musi być odpowiednio skomponowany. Spożywanie artykułów zawierających koenzym w towarzystwie niewłaściwych składników nie zaspokoi potrzeb Twojego organizmu, bo nie zostanie wchłonięta jego odpowiednia ilość.

Koenzym Q10 - właściwości i działanie

Koenzym Q10 odpowiada m.in. za wytwarzanie energii w mitochondriach każdej komórki ciała. Jego obecność jest szczególnie ważna dla narządów potrzebujących paliwa do pracy jak najwięcej, czyli serca, mózgu, wątroby, a także mięśni szkieletowych. Ze względu na styl życia, stan zdrowia i postępujący wiek naturalny koenzym Q10 obecny w tkankach spada, co odbija się w pracy wielu organów, a nawet całych układów. Stąd suplementacja witaminy Q10 jest ważna w zapobieganiu i leczeniu m.in. kardiomiopatii, niewydolności krążeniowej, nadciśnienia tętniczego, chorobie niedokrwiennej serca i niemiarowości serca. Koenzym Q10 znalazł też swoje zastosowanie na paradontozę i choroby przyzębia. Ubichinon redukuje ponadto metabolizm i wpływa korzystnie na niektóre schorzenia związane z jego zaburzeniami jak cukrzyca i otyłość. Poza tym wzmacnia układ odpornościowy, w tym system walki z chorobami zakaźnymi. Zapewnia lepsze wchłanianie innych składników odżywczych i co ważne stanowi silny antyoksydant, dlatego jest wykorzystywany do walki z niektórymi nowotworami. Koenzym Q10 możesz stosować też w profilaktyce rozwoju zmian nowotworowych, zwłaszcza jeśli znajdujesz się w grupie ryzyka. Jego wysoki poziom wygładzi zmarszczki pod oczami i poprawi owal twarzy, rozświetli również cerę. Dzięki niemu nie będziesz więcej skarżyć się na przewlekłe zmęczenie i ból głowy z tym związany. Stosuje się go także w celu zwiększenia wydolności fizycznej i neutralizowania niektórych zatruć, w tym lekowych.

Koenzym Q10 w kosmetyce

Koenzym Q10 w kosmetyce ma szerokie zastosowanie. Potrafi złagodzić widoczność nie tylko zmarszczki palacza, kurzych łapek i blizn oraz uzyskać efekt liftingu i odmłodzenia, ale też poprawić wygląd włosów i paznokci. Poza tym witamina Q zwiększa odporność komórek naskórka na tzw. stres oksydacyjny i opóźnia fotostarzenie skóry. Jego unikalna formuła pełni funkcję filtra przeciwsłonecznego. Koenzym to dobry wybór dla Ciebie, jeśli jesteś miłośnikiem wypoczynku na świeżym powietrzu lub mieszkasz w zatłoczonym mieście, ponieważ na procesy starzenia wpływają również czynniki środowiskowe, jak zanieczyszczone powietrze oraz dym tytoniowy. Z tego względu koenzym Q10 stanowi składnik wielu kosmetyków pielęgnacyjnych do stosowania zewnętrznego.

Źródła witaminy Q

Bogatym źródłem koenzymu Q10 są produkty pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza mięso wieprzowe i wołowe oraz ich podroby. Jeśli nie lubisz pasztetów, gulaszy, kaszanek czy wędlin, witaminę Q znajdziesz też w drobiu i tłustych rybach jak tuńczyk, pstrąg, śledź. Cenne są także niektóre oleje, m.in. sojowy, kukurydziany i oliwa, nasiona sezamu i orzechy ziemne czy pistacje. Źródłem jest również czerwona porzeczka, kalafior, groch, szpinak, brukselka, kasze i produkty pełnoziarniste. Pamiętaj, że ilość cennej substancji może ulec redukcji na skutek smażenia i niektórych metod przetwarzania żywności, dlatego wraz z dietą wprowadź suplementację. Decydując się na zmiany w kierunku uzupełniania niedoborów koenzymu Q10, musisz zachować systematyczność i dostarczać odpowiednio wysoką jego ilość. Zażywanie witaminy Q w małych lub nieregularnych porcjach jest bezcelowe. U zdrowej osoby przeciętna zalecana dawka to ok. 100 mg dziennie przez okres dwóch tygodni, a następnie zmniejszenie ilości do 10-30 mg na dobę przez co najmniej trzy miesiące.

1. A. Danysz, Koenzym Q10 i jego rola w lecznictwie, Hedat, Warszawa 2000.
2. M. Kania-Dobrowolska i in., Nutrikosmetyki - nowa podgrupa suplementów diety, „Postępy Fitoterapii” 2017, nr 18.