Nadmiar potasu a kawa – na czym polega zależność między nimi?
Nadmiar potasu a kawa to zależność, którą należy rozpatrywać na dwa sposoby. Osoby o niskim poziomie potasu powinny unikać tego aromatycznego napoju, gdyż działa on moczopędnie i wypłukuje potas z organizmu. Z kolei osoby ze zbyt wysokim poziomem potasu powinny spożywać kawę w ograniczonych ilościach z uwagi na zawarty w wybranych jej rodzajach potas. Jak zawsze umiar będzie najlepszym rozwiązaniem w obu sytuacjach.
Polecane
Kawa a potas
Zaburzona gospodarka elektrolitowa odpowiada za pojawienie się szeregu dolegliwości wpływających negatywnie na ogólne samopoczucie i funkcjonowanie całego organizmu. Jednym z kluczowych składników mineralnych w ludzkim ciele jest potas. Niedobór potasu określa się jako hipokaliemię, podwyższony potas nazywa się zaś hiperkaliemią. Oba te stany uważa się za niepożądane i wymagające leczenia. Specjaliści zwracają uwagę na kilka składników odżywczych, które predysponują do nieprawidłowych wartości potasu w organizmie. Jednym z nich jest najbardziej lubiany napój o poranku czy przy spadku energii, czyli kawa. Od wielu lat intryguje ona badaczy, którzy wskazują na liczne jej zalety. Kawa usprawnia krążenie, poprawia nastrój, stanowi źródło przeciwutleniaczy, dodaje energii. Dowiedz się więcej na temat wpływu kawy na poziom potasu.
Czy kawa obniża poziom potasu w organizmie?
Wymienia się wiele różnorakich przyczyn niedoboru potasu w organizmie. Mogą to być: złe funkcjonowanie trzustki, biegunka, długotrwałe stosowanie leków moczopędnych lub przeczyszczających, choroba nerek czy nadnerczy. Poza zaburzeniami w stanie zdrowia za niedostateczny poziom potasu w organizmie może odpowiadać również zła dieta. Jadłospis ubogi w ten pierwiastek zawiera produkty nie tylko o niskiej zawartości potasu, ale i wykazujące zdolność do wypłukiwania go z organizmu. Takim właśnie produktem jest kawa, która wykazuje duże właściwości moczopędne. Poza potasem wpływa na wypłukiwanie z organizmu również magnezu czy sodu. Należy jednak zaznaczyć, że jedna filiżanka kawy dziennie nie rzutuje na gospodarkę wodno-elektrolitową. Powoduje utratę składników mineralnych w ilościach śladowych, wręcz nic nieznaczących. Problematyczne okazać się może dopiero jej nadmierne spożycie. Wówczas warto zbadać poziom elektrolitów w organizmie, a wyniki skonsultować z lekarzem.
Wypłukiwanie potasu z organizmu przez kawę
Niedobór potasu występuje stosunkowo rzadko, co wiąże się z dużym rozpowszechnieniem tego składnika mineralnego w wielu produktach spożywczych. Dlatego, aby zrównoważyć utratę potasu w wyniku picia kawy, należy zadbać o obecność w jadłospisie cennych jego źródeł. Przykładowo należą do nich: sok pomidorowy, banany, awokado, kasza gryczana, owoce morza, orzechy. Poza tym warto dodawać do kawy mleko lub brązowy cukier (jedna łyżeczka to około 7 mg potasu) lub wybierać kawę wzbogaconą w składniki mineralne.
Nadmierny potas a kawa
Należy przybliżyć również odwrotną zależność – nadmierny potas a kawa. Hiperkaliemia rozwija się najczęściej wśród osób zmagających się ze źle prowadzoną cukrzycą czy niewydolnością nerek. Osoby ze zbyt wysokim poziomem potasu w organizmie, aby doprowadzić do wyrównania tego związku, powinny przejść na dietę ubogopotasową, co wiąże się z rezygnacją z niektórych pokarmów. Czy konieczne jest wykluczenie kawy? Niekoniecznie, gdyż kawa nie należy do najbogatszych źródeł potasu, ale zawiera pewne jego ilości, w związku z tym jej spożycie powinno być kontrolowane.
Dlaczego lepiej zrezygnować z kawy przy nadmiarze potasu?
Choć picie kawy nie jest przeciwwskazany w hiperkaliemii, to lepiej ją wykluczyć z jadłospisu. W ten sposób mniejsze będzie ograniczenie spożycia bardziej istotnych dla organizmu składników, jak owoce czy warzywa. Przy zbyt wysokim potasie ich udział w diecie jest znacznie ograniczony, a poza potasem stanowią one cenne źródła innych cennych składników. W związku z tym lepiej przeznaczyć dozwolone dzienne spożycie potasu na bardziej odżywcze produkty niż na kawę.
Ile potasu jest w kawie?
To, ile potasu znajduje się w kawie, determinowane jest kilkoma czynnikami, w tym zwłaszcza: składem mineralnym wody użytej do zaparzenia kawy, mocą ekstraktu kawowego, sposobem parzenia czy obecnością dodatków w tym aromatycznym napoju. Zastanawiasz się, ile potasu znajduje się w poszczególnych rodzajach kawy? Szacuje się, że w 100 g palonych ziaren kawy znajduje się średnio 1810 mg potasu. A jak to wygląda przy przełożeniu na filiżanki? Poniżej zaprezentowano zależność między intensywnością naparu kawowego a zawartością potasu:
słaba kawa zawiera około 49 mg w 100 ml kawy,
średnia kawa zawiera około 92 mg w 100 ml kawy,
mocna kawa zawiera około 110 mg w 100 ml kawy.
Kawa z mlekiem zawiera więcej potasu od zwykłej czarnej kawy. Ile dokładnie? To zależy od ilości mleka, które wymienia się jako jeden z lepszych źródeł tego składnika mineralnego. Szacuje się, że w 100 ml mleka znajduje się około 150 mg potasu. Osoby zmagające się z hiperkaliemią powinny zatem wystrzegać się kawy z mlekiem. Alternatywą jest używanie do zabielania kawy niektórych rodzajów mleka roślinnego. Przykładowo 100 ml mleka ryżowego dostarcza 27 mg potasu, a migdałowego – 30 mg.
Dość duże ilości potasu zawiera kawa bez kofeiny. W 100 ml jest około 110 mg tego związku. Kawa zielona charakteryzuje się wysoką zawartością składników mineralnych, w tym też potasu. Szacuje się, że w 100 g zielonej kawy znajduje się od 671 do 2157 mg. Porównywalne ilości zawiera kawa zbożowa. W 100 g znajduje się 2443 mg potasu, a w 100 ml naparu około 40 mg potasu.
Najmniej potasu znajduje się w kawie typu instant. Szacuje się, że 100 ml zawiera około 30 mg tego składnika mineralnego. Ograniczona zawartość potasu w tego typu kawie wiąże się z jego utratą podczas procesu produkcji i przetwarzania kawy. Taki napój jest najlepszym rozwiązaniem dla osób, które powinny ograniczyć podaż potasu. Mogą one sięgnąć również po zioła na obniżenie potasu, z których przygotowuje się napary.
- M. Jarosz, Praktyczny podręcznik dietetyki, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2010.
- J. Manitius, Hiperkaliemia i hipokaliemia, „Forum Nefrologiczne” 2011, t. 4, nr 4, s. 367–372.
- W. Żukiewicz-Sobczak i wsp., Wpływ spożycia kawy na organizm człowieka, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2012, t. 18, nr 1, s. 71–76.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.