account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
Zdrowie psychiczneSamorozwój i motywacja 1 min.

Kim jest perfekcjonista? Jak sobie radzić z perfekcjonizmem?

Anna Dobroń03.06.2022Aktualizacja: 12.10.2022

Perfekcjonista to osoba, która zawsze dąży do doskonałości. Jest pracowita, wytrwała, dokładna, przykłada wagę do szczegółów. Choć cechy te są zaletami, mogą stać się przekleństwem. Czujesz, że potrzeba sumiennego wykonywania swoich zadań utrudnia Ci życie? Sprawdź, jak sobie z tym poradzić!


perfekcjonista-kto-to-jest-jak-sobie-z-nim-radzic
pixabay

Polecane

metdytacja-na-lezaco-czy-to-odpowiednia-pozycja
Zdrowie psychiczne
1 min.
Jaka pozycja jest odpowiednia do medytacji? Czy można medytować na leżąco?
03.06.2022
mindfulness-co-to-jest-jak-zaczac-jakie-sa-efekty
Zdrowie psychiczne
1 min.
Czym jest mindfulness? Komu potrzebny jest trening uważności?
03.06.2022
terapia-tomatisa-co-to-jest-na-czym-polega-zastosowanie
Zdrowie psychiczne
1 min.
Terapia Tomatisa - co to jest? Na czym polega? Zastosowanie
30.07.2021
ergoterapia-co-to-jest-na-czym-polega-jakie-sa-metody
Zdrowie psychiczne
2 min.
Ergoterapia - co to jest? Na czym polega? Jakie są metody?
27.07.2021
Spis treści
  1. Perfekcjonista – kto to jest? 
  2. Skąd bierze się perfekcjonizm? 
  3. Cechy perfekcjonisty 
  4. Konsekwencje perfekcjonizmu 
  5. Jak sobie radzić z perfekcjonizmem? 

Perfekcjonista – kto to jest? 

Nie każdy człowiek, który stara się robić wszystko najlepiej, jak potrafi, to perfekcjonista. Wiele osób dąży do doskonałości z poszanowaniem swoich możliwości i ograniczeń. Stawiają sobie realistyczne cele, czerpią satysfakcję nawet z małych sukcesów i mają dystans do swoich niepowodzeń. Są wobec siebie wyrozumiali i nie mierzą własnej wartości popełnionymi błędami.

 Perfekcjonista wyznacza sobie nieosiągalne standardy doskonałości. Dążenie do nich jest przymusem, nad którym nie jest zdolny zapanować. Rzadko odczuwa satysfakcję ze swoich działań, a subiektywnie pojmowane niepowodzenia (zwykle drobne potknięcia, które nie przykuwają niczyjej uwagi) są dla niego przyczyną stresu, silnej frustracji i niezadowolenia z siebie. 

Skąd bierze się perfekcjonizm? 

Według niektórych badań perfekcjonizm jest wrodzoną cechą temperamentu. Większość psychologów skłania się jednak ku tezie, że obsesyjne dążenie do doskonałości to konsekwencja wczesnych doświadczeń. Perfekcjonistą mogłeś stać się, jeśli:

  • w dzieciństwie poddawano Cię niesprawiedliwej krytyce i surowym karom,

  • wbrew Twojej woli zmuszano Cię do działań, które miały zaspokoić ambicje dorosłych (np. nauki gry na instrumencie),

  • oczekiwano od Ciebie, że będziesz wzorem dla innych dzieci, np. młodszego rodzeństwa.

Kiedy człowiek wzrasta w przekonaniu, że na miłość i aprobatę otoczenia musi zasłużyć, jego poczucie własnej wartości staje się zależne od osiągnięć. Właśnie dlatego w dorosłym życiu możliwość porażki napawa go niepokojem, a niepowodzenia podkopują samoocenę. 

Cechy perfekcjonisty 

Perfekcjonizm może przejawiać się w wielu obszarach. Dotyczy życia zawodowego, relacji międzyludzkich, obrazu samego siebie. Perfekcjonista ma wysokie wymagania wobec własnej osoby, ale też wobec swojego otoczenia. Z tego powodu bywa trudnym towarzyszem życia i współpracownikiem.

Zazwyczaj perfekcjonista to osoba, która:

  • przykłada dużą wagę do swojego wizerunku – spędza mnóstwo czasu na przygotowaniach do wyjścia z domu, przez co często się spóźnia,

  • nie toleruje bałaganu – przedmioty w jego otoczeniu muszą być uporządkowane zgodnie z akceptowanym przez niego ładem, narzucanym reszcie domowników,

  • nie potrafi odpoczywać – dręczy go poczucie winy, bo uważa, że może pozwolić sobie na relaks tylko wówczas, gdy zrealizuje wszystkie zaplanowane zadania,

  • wielokrotnie weryfikuje poprawność swoich działań – wydłuża to czas ich realizacji, a nawet uniemożliwia finalizację,

  • ma tendencję do dyscyplinowania innych osób lub wykonywania za nie różnych zadań w poczuciu, że zrobi to lepiej,

  • w obawie przed niepowodzeniem unika brania na siebie odpowiedzialności, niechętnie podejmuje nowe wyzwania.

Rytm życia perfekcjonisty wyznacza długa lista powinności do wypełnienia. Nie czerpie on przy tym radości i satysfakcji ze swoich działań. Zadowolenie z siebie może mu przynieść tylko osiągnięcie celu, i to o ile nie stoi przed nim kolejne zadanie. 

Konsekwencje perfekcjonizmu 

Usilne dążenie do perfekcji paradoksalnie może okazać się przeszkodą na drodze do osiągnięcia zamierzonych celów. Już sam fakt, że dosięgnięcie wysoko zawieszonej poprzeczki jest bardzo trudne, staje się źródłem frustracji, odbiera energię i wiarę w siebie. To z kolei utrudnia skuteczne działanie.

Perfekcjonizm to cecha, która:

  • nie pozwala Ci cieszyć się chwilą, małymi sukcesami,

  • odbiera Ci odwagę realizacji świetnych pomysłów,

  • jest źródłem napięć w relacjach z innymi ludźmi,

  • prowadzi do emocjonalnego wyczerpania. 

Według licznych badań perfekcjonizm jest powodem kompleksów, może prowadzić do depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych i innych nerwic. Często staje się przyczyną przewlekłych dolegliwości bólowych, chorób sercowo-naczyniowych oraz zaburzeń odżywiania. W skrajnych przypadkach bywa powodem myśli samobójczych. 

Jak sobie radzić z perfekcjonizmem? 

Perfekcjonizm sam w sobie nie jest zaburzeniem psychicznym, ale stanowi źródło wielu problemów. Jeśli czujesz, że potrzeba dążenia do doskonałości zatruwa Ci życie, skorzystaj z psychoterapii. Pomoże Ci ona skonfrontować się ze źródłem Twoich problemów. Wzmocni samoocenę, by była niezależna od osiągnięć i opinii innych ludzi.

W czasie terapii nauczysz się przede wszystkim wyrozumiałości dla samego siebie. Przekonasz się, że każdy człowiek ma prawo do popełniania błędów, a drobne pomyłki czy uchybienia nie są warte ceny, którą płacisz za to, by ich nie popełniać. Odkryjesz także, że błędów nie należy się wystrzegać, ponieważ dają możliwość rozwoju, prawdziwego samodoskonalenia.

Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na psychoterapię, możesz poprawiać jakość swojego życia:

  • stawiaj sobie realne cele, wyznaczaj kolejne po wykonaniu wcześniejszych,

  • stosuj metodę małych kroków i ciesz się realizacją poszczególnych etapów.

  • zawsze koncentruj się tylko na tym, co masz w danej chwili do zrobienia,

  • nigdy nie oceniaj swoich dokonań, porównując się z innymi ludźmi,

  • w swoim grafiku zostawiaj miejsce na odpoczynek i przyjemności,

  • naucz się dostrzegać dobre strony zdarzeń, które uznajesz za swoje porażki,

  • spróbuj zrobić coś, czego unikasz z obawy przed niepowodzeniem,

  • zrób listę rzeczy, które udało Ci się w życiu osiągnąć i powieś ją w widocznym miejscu.

Pamiętaj, że masz w życiu ograniczoną ilość energii i czasu. Zastanów się, na co tak naprawdę chciałbyś je wykorzystać.

Źródła
  1. M. Antony, R. Swinson, Kiedy doskonałość nie wystarcza. Jak sobie radzić z perfekcjonizmem, tł. A. Nowak, Czarna Owca, Warszawa 2008.
  2. M. Huńczak, Przekleństwo perfekcjonizmu, Edgard, Warszawa 2014.
  3. M. Rutherford, Perfekcyjni do bólu. Jak uwolnić się od perfekcjonizmu maskującego depresję i odzyskać zdrowie, tł. J. Gilewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2021.
Author Anna Dobroń picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby
Zdrowie psychiczne
1 min.
Jak można się szybko uspokoić? Sposoby na atak paniki, nerwy i stres
14.05.2021
autyzm-wysokofunkcjonujacy-objawy-terapia
Zdrowie psychiczne
1 min.
Autyzm wysokofunkcjonujący – jak się objawia i jak sobie z nim radzić?
28.07.2022
egoizm-a-egocentryzm-jak-je-rozroznic-co-warto-wiedziec
Zdrowie psychiczne
1 min.
Egoizm a egocentryzm - jak je rozróżnić? Co warto wiedzieć?
27.07.2021
czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje
Zdrowie psychiczne
1 min.
Kim jest człowiek empatyczny? Czemu służy empatia i czy można jej się nauczyć?
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie psychiczne
choleryk-kto-to-jest-jak-go-rozpoznac-i-z-nim-zyc
Zdrowie psychiczne
1 min.
Choleryk - kto to jest? Jak go rozpoznać i z nim żyć?
28.10.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.