Co to jest zawiść? Poznaj metody radzenia sobie z zawiścią ludzką
Zawiść to silne pragnienie posiadania tego, co ma ktoś inny. Jest intensywnym, negatywnym i często nieuświadomionym uczuciem. Zawiść ludzka destrukcyjnie wpływa zarówno na jednostkę, jak i na zespoły. Jak możesz sobie z nią poradzić?Jakie ma ona znaczenie?
![zawisc-co-to-jest-jak-sobie-z-nia-poradzic](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/2CSamIwsWytZfMadW6I2Xq/7f4971b89e5a745e85b4f5f404bee85d/zawisc-co-to-jest-jak-sobie-z-nia-poradzic.jpg?w=1920&h=1278&fl=progressive&q=90&fm=jpg)
Polecane
![co-to-sa-kompleksy-jak-sie-ich-pozbyc-](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/5KQzkmH5iuVzFEUVHQXRSz/f8893e880be6f3f2bdf448aec7a03cdf/co-to-sa-kompleksy-jak-sie-ich-pozbyc-.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![melancholik-kim-jest-co-warto-wiedziec](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/2kbummyHH18251yck1goaD/5e2b1d72f510a01e515f5c5a05e8022b/melancholik-kim-jest-co-warto-wiedziec.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![szczescie-jak-je-odnalezc-co-warto-wiedziec](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4eaCPbug8dmngjH0KMmjyX/9b28b3609507543efadc7e4837085c93/szczescie-jak-je-odnalezc-co-warto-wiedziec.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![wstyd-co-to-jest-jak-sie-od-niego-uwolnic](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/5GRorCWMaq8f7iKbMC04eZ/bc11e864c0514eaf2ee39bdc13accbb5/wstyd-co-to-jest-jak-sie-od-niego-uwolnic.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
Co to jest zawiść?
Na pewno nie raz w życiu zazdrościłeś komuś sukcesów, powodzenia, pracy czy życia prywatnego. Czasami uczucie to przybiera tak na sile, że odczuwa się niechęć do danej osoby. Co to jest zawiść? Jaki ma związek z zazdrością? Jakie znaczenie ma zawiść w miejscu pracy? Zawiść obejmuje zazwyczaj dwie osoby lub grupy i zdarza się w przypadku, gdy jednej z nich brakuje czegoś, co posiada druga. Najczęściej pojawia się ona w sytuacji, w której czyjaś własność, cecha lub osiągnięcia przewyższają i ograniczają w jakiś sposób pozycje innego. Zawiść jest negatywnym uczuciem, silniejszym od zazdrości, o bardziej negatywnej ocenie społecznej. Przez destruktywne działanie osoba zawistna stara się obniżyć status osoby ją przewyższającej.
Zawiść a zazdrość – skomplikowana relacja
Zazdrość i zawiść są pokrewnymi sobie emocjonalnymi stanami i często są mylone nawet przez osoby je odczuwające. Tych dwóch uczuć nie należy jednak ze sobą utożsamiać. Zazdrość zazwyczaj obejmuje trzy osoby. Tzw. triadę zazdrości ilustruje sytuacja, w której X, będąc w związku z Z, obawia się, że Y zakłóci ten stan, odsuwając X i wchodząc w związek z Z. W tym przypadku osoba Y jest odbierana jako rywal, który zagraża trwałości relacji dwojga. Rywalem tym może być trzecia osoba, ale również nadmierne zaangażowanie się jednej z osób w pracę zawodową lub inną aktywność. Nieco inaczej wygląda triada zawiści. W tym przypadku X posiada jakąś rzecz lub jest z nią w relacji, a Y stara się odebrać ją mu i przywłaszczyć sobie. Zawiść opisywana jest ponadto jako uczucie bardziej intensywne niż zazdrość. Sytuację komplikuje jednak fakt, że w wielu sytuacjach zawiść i zazdrość mogą sobie towarzyszyć.
Dlaczego odczuwamy zawiść?
Zawiść najczęściej przeżywa się w podświadomości. Jak większość taktyk podtrzymywania lub podwyższania samooceny nie jest uświadomiona. Zawiść można rozumieć poprzez jej wpływ na następujące aspekty:
społeczny – może być powodem wzmożonego działania albo charakteryzować działanie przekraczające normy społeczne i moralny porządek;
socjologiczny – pełni ważną funkcję adaptacyjną w promowaniu ekonomicznego rozwoju społeczeństwa;
psychologiczny – w odniesieniu do jednostki zawiść to pewien mechanizm podwyższania samooceny. Może ona odgrywać rolę bodźca pobudzającego do działania lub kształtować naszą tożsamość i postrzeganie siebie.
Mimo pewnych zalet, jakie odczuwanie zawiści przynosi jednostce, trudno zaakceptować ją z grupowego punktu widzenia. Z perspektywy funkcjonowania zespołu zawiść ma funkcję destrukcyjną.
Zawiść w pracy
Niezależnie od sytuacji gospodarczej ludzie na wszystkich szczeblach kariery zawodowej podatni są na uczucie zawiści. Dodatkowo nasila się ono w czasach kryzysu gospodarczego. W miarę narastania strat firmy pracownicy zaczynają odbierać współpracowników odnoszących sukcesy jako zagrożenie. Zawiść niszczy relacje, zakłóca pracę zespołów i osłabia wydajność organizacji. Czasem owocuje agresją i wrogością. Zawiść może pojawić się wtedy, kiedy menager niesprawiedliwie traktuje pracowników i faworyzuje ich. Niekiedy jednak ma podłoże w niskiej samoocenie i kompleksach osoby ją odczuwającej. Czy znasz kogoś, kto ma obsesję na punkcie czyjegoś sukcesu? Czy w twoim otoczeniu jest ktoś, kto stale porównuje się z innymi i źle życzy kolegom w pracy? Jeśli tak, to podłożem problemów w waszym zespole może być zawiść.
Jak sobie radzić z zawiścią?
Z zawiścią trudno sobie poradzić. Po części dlatego, że ciężko jest przyznać się przed sobą do odczuwanych emocji, takich jak zazdrość, frustracja i złość. Z tego powodu ukrywamy uczucia i zaprzeczamy im, a to tylko pogarsza sytuację. Stłumiona zawiść powraca z jeszcze większym natężeniem.Istnieją pewne techniki, które mogą być przydatne w radzeniu sobie z zawiścią. Oto one:
Wzrost samoświadomości
Zastanów się, co sprawia, że jesteś zawistny? W jakich okolicznościach to uczucie pojawia się? Niestety zazwyczaj zawiść dotyczy osób nam najbliższych lub naszych bezpośrednich współpracowników. Uświadom sobie swoje własne cele i unikaj porównań do innych.
Rozwój empatii i docenianie innych
Zastanów się, w jaki sposób koledzy osiągnęli swoje cele, pomyśl, co cenisz w tym sukcesie. Jeśli na przykład zazdrościsz współpracownikowi awansu, zastanów się, czy jest to spowodowane jego nowym stanowiskiem pracy, rodzajem projektów, które się z nim wiążą czy też szacunkiem? Być może jesteś w stanie osiągnąć swój cel w inny sposób? Porozmawiaj z osobą, która osiągnęła sukces, pogratuluj jej i podziel się swoim uznaniem dla jej wysiłków.
Przeformułowanie
Ranga emocji może być zmniejszona przez zmianę znaczenia domeny, w ramach której występuje porównywanie. Domena ta może okazać się nie tak ważna, jak na początku sądzono.
Zwalczanie zawiści w miejscu pracy
W miejscu pracy zawiść jest destrukcyjna. Menager może sobie z nią radzić poprzez następujące działania:
regularnie udzielając informacji zwrotnej, co daje pracownikom pewność co do własnych osiągnięć;
porównując osiągnięcia do pracy danej osoby w przeszłości;
jak najczęściej udzielając jak największej liczbie pracowników nagród;
poprzez zmiany konstelacji zespołów i przestrzeni biurowej;
poprzez promowanie sprawiedliwość w organizacji i jasne metody w działaniu.
Co to znaczy zawiść? Jest ona silnym, negatywnym i często nieuświadomionym uczuciem, przeżywanym, kiedy istnieje silne pragnienie posiadania czegoś, co ma inna osoba bądź grupa. Ma ona destruktywne znaczenie dla pracy zespołów, a w dłuższej perspektywie również dla jednostki.
- J . Piskorz, Zawiść: istota i uwarunkowania, „Czasopismo Psychologiczne” 2005, nr 1, s. 21–29.
- A. Ben-Ze’ev, Are envy, anger and resentment moral emotions?, „Philosophical Explorations” 2002, nr 5, s. 148–154.
![Author lek. Magdalena Mroczek picture](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/32qZr0ejW8GWA63mwi3bpA/50b977e47f496f9b6b3a2394dbf38a17/lek._Magdalena_Mroczek.jpg?w=100&h=100&fl=progressive&q=90&fm=jpg&fit=thumb)
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
![jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4aBgReJihlX6BRsNfJCBsQ/5906615599985a50b1e790b34604ba22/jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![lek-przed-ptakami-awizofobia-jakie-sa-przyczyny-i-objawy](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/6kW6ex6G0nXCFg4ojD0pSW/5fb95d0dac79d6e53dd3126d0e4ea417/lek-przed-ptakami-awizofobia-jakie-sa-przyczyny-i-objawy.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/7CqyxtYVwcJvZ6WXBwGz7/b3f19e6aca98099e6b4fe4c41b535e55/czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![autyzm-wysokofunkcjonujacy-objawy-terapia](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4T3lygZAPSqjB8CeK0lhBq/8be7665a3b5ba964296a1ce0765c97a4/autyzm-wysokofunkcjonujacy-objawy-terapia.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)