Infekcje dolnych dróg oddechowych – jak je rozpoznać? Kiedy udać się do lekarza?

Budowa dolnych dróg oddechowych

W skład dolnych dróg oddechowych wchodzi dolna część krtani, tchawica, oskrzela i oskrzeliki. Tchawica rozdziela się na dwa oskrzela główne, których rozgałęzienia tworzą drzewo oskrzelowe. Oskrzela rozgałęziają się na oskrzela płatowe, wchodzące do płuc, a najmniejszym elementem drzewa oskrzelowego są oskrzeliki, które doprowadzają powietrze bezpośrednio do pęcherzyków płucnych.

Dolne drogi oddechowe odpowiadają też za nawilżenie i ocieplenie powietrza, a także jego oczyszczenie przed dostarczeniem go do pęcherzyków płucnych. W tchawicy znajduje się nabłonek migawkowy, który dzięki ruchowi rzęsek usuwa zanieczyszczenia. Wnętrze oskrzeli wyścielona jest błoną śluzową z ochronną warstwą śluzu.

Ciekawostka: kaszel to odruch obronny organizmu, który w naturalny sposób pozwala pozbywać się ciał obcych, zanieczyszczeń, pyłów i nadmiaru śluzu z dróg oddechowych. Wywoływany jest przez podrażnienie receptorów kaszlowych.

Jak rozpoznać infekcje dolnych dróg oddechowych

1.Ostre zapalenie oskrzeli (bronchitis)

Dominującym objawem zapalenia oskrzeli jest kaszel, trwający nie dłużej niż 3 tygodnie. Z kolei ostre zapalenie oskrzelików (bronchiolitis) to choroba dziecięca (u dzieci poniżej 2 roku życia), poprzedzona infekcją wirusową górnych dróg oddechowych.

Ostre zapalenie oskrzeli u dorosłych objawia się przede wszystkim suchym kaszlem, który w przebiegu choroby staje się wilgotny (z odkrztuszaniem wydzieliny) i bólem odczuwanym w tchawicy lub w klatce piersiowej. Z kolei u dzieci kaszel może prowadzić do wymiotów. Bez względu na wiek, kaszel może być na tyle silny, że prowadzi do zaburzeń snu.

Polecamy

---

Telemedycyna

Lekarz internista - z jakimi dolegliwościami zgłosić się do tego specjalisty?

Lekarz internista to specjalista medycyny wewnętrznej. Zajmuje się profilaktyką, diagnozowaniem oraz leczeniem schorzeń wszystkich układów w ludzkim organizmie. Czym różni się od lekarza rodzinnego? Co dokładnie leczy?

Redakcja08.12.2021

2. Grypa

Do zakażenia grypą dochodzi na drodze kropelkowej lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z wydzieliną z dróg oddechowych osoby chorej. Przebieg grypy jest gwałtowny – szczyt nasilenia objawów przypada na 2-3 dobę. Charakterystycznym objawem grypy jest wysoka gorączka. Grypowe zapalenie płuc może mieć ciężki przebieg, szczególnie u dzieci, osób starszych oraz chorujących na choroby układu krążenia.

Grypę zaliczamy do chorób sezonowych. Okres zwiększonej zachorowalności na grypę trwa w Polsce od stycznia do kwietnia. Jeśli odczuwasz osłabienie, bóle mięśniowe, dokucza Ci silny ból głowy i ból w okolicy klatki piersiowej, a tym symptomom towarzyszy wysoka gorączka, skontaktuj się z lekarzem. Pamiętaj, że chory na grypę powinien być poddany izolacji – dzięki e-wizycie otrzymasz e-zwolnienie bez wychodzenia z domu.

3. Zapalenie płuc

Zapalenie płuc to stan zapalny, który wyraża się naciekiem z komórek zapalnych w miąższu płucnym oraz wysiękiem w przestrzeni między pęcherzykowej. To właśnie te procesy zapalne utrudniają wymianę gazową i prowadzą do problemów z oddychaniem (duszności, przyspieszenia częstości oddechów). Zapalenie płuc może mieć ostry przebieg. Towarzyszy mu również wysoka gorączka, ogólne osłabienie, ból w klatce piersiowej i kaszel.

Diagnostyka i leczenie infekcji dolnych dróg oddechowych

Ostre zapalenie oskrzeli wywołane przez wirusy w większości wypadków nie wymaga podawania leków. Chorzy powinni pozostać w izolacji, odpoczywać i pić duże ilości płynów. Zapalenie oskrzelików wywołane u małych dzieci przez wirus oddechowy (RSV) może wymagać terapii wspomagającej, którą należy skonsultować z lekarzem. W ciężkich przypadkach podaje się leki przeciwwirusowe.

Grypę również zazwyczaj leczy się w domu, a chorzy powinni dużo odpoczywać i pić duże ilości płynów. Jeśli lekarz stwierdzi, że chory jest w grupie ryzyka narażonej na powikłania, może przepisać leki przeciwwirusowe.

W przypadku zapalenia płuc, przed rozpoczęciem leczenia, lekarz może skierować chorego na zdjęcie RTG klatki piersiowej. Potwierdzenie diagnozy jest podstawą rozpoczęcia antybiotykoterapii. U chorych leczonych szpitalnie, lekarz może zlecić wykonanie badania bakteriologicznego, aby szybciej przepisać odpowiedni antybiotyk.

Kiedy udać się do lekarza?

Przede wszystkim, infekcje dolnych dróg oddechowych wymagają odpoczynku i izolacji chorych. Jeśli odczuwasz objawy wskazujące na infekcję dolnych dróg oddechowych, warto poprosić lekarza o L4. Najwygodniej odbyć taką wizytę online – lekarz, jeśli uzna to za konieczne, wystawi ci e-zwolnienie.

W przypadku infekcji wirusowych stosuje się leczenie objawowe, ale przy infekcji bakteryjnej konieczne jest podanie antybiotyku, szczególnie jeśli infekcji towarzyszy gorączka i ropna wydzielina z dróg oddechowych. W razie potrzeby lekarz wystawi e-receptę i ustali plan leczenia. Pamiętaj, że nie wolno bagatelizować infekcji dolnych dróg oddechowych – może to prowadzić do przejścia w formę przewlekłą lub powikłań.