account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
SeksZdrowie seksualne 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe – działanie i sposób przyjmowania

Olga Dąbskalek. Agnieszka Żędzian16.03.2022Aktualizacja: 29.09.2022

Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe zawierają wyłącznie progesteron. Stosowane są przez kobiety, które nie chcą lub nie powinny przyjmować estrogenu. Dowiedz się więcej na temat tej formy antykoncepcji.


tabletki-antykoncpcyjne-jednoskladnikowe
pexels

Polecane

temperatura-przed-okresem-jaka-jest-prawidlowa
Seks
2 min.
Temperatura przed okresem - jaka jest prawidłowa?
24.01.2022
bol-piersi-przed-okresem-jakie-sa-przyczyny
Seks
1 min.
Ból piersi przed okresem - jakie są przyczyny?
24.01.2022
poranna-erekcja-wzwod-jakie-sa-przyczyny
Seks
1 min.
Poranna erekcja (wzwód) - jakie są przyczyny?
24.01.2022
poped-seksualny-jak-go-zmniejszyc-lub-zwiekszyc
Seks
1 min.
Czy popęd seksualny można kontrolować? Lista czynników, które wpływają na libido
19.05.2021
Spis treści
  1. Co to są tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe?
  2. Skuteczność tabletek jednoskładnikowych
  3. Dla kogo polecane są tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe?
  4. Jak działają tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe?
  5. Pigułki antykoncepcyjne jednoskładnikowe – sposób przyjmowania
  6. Tabletki jednoskładnikowe – skutki uboczne

Co to są tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe?

Tabletki antykoncepcyjne, inaczej określane pigułkami antykoncepcyjnymi, są często wybieranym sposobem antykoncepcji. Z uwagi na skład, a dokładnie liczbę wykorzystanych składników hormonalnych, wyróżnia się preparaty dwu- i jednoskładnikowe. W tych drugich stosowane są niskie stężenia syntetycznego odpowiednika progesteronu, nazywanego też gestagenem. W tabletkach jednoskładnikowych jest też zazwyczaj dezogestrel bądź drospirenon.

Skuteczność tabletek jednoskładnikowych

Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne wykazują zbliżoną skuteczność do tabletek dwuskładnikowych. Tzw. wskaźnik Perla, czyli odsetek ciąż stwierdzonych po roku poprawnego stosowania tabletek dla środków dwuskładnikowych szacowany jest na 0,3%, a jednoskładnikowych – 0,51%. 

Często wraca pytanie o to, kiedy działają tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe. Zmiana charakteru śluzu szyjkowego zachodzi już po dobie od przyjęcia pierwszej minitabletki. Jednak, aby uniknąć nieplanowanej ciąży, na początku ich przyjmowania wskazane jest korzystanie z dodatkowych form antykoncepcji. Informacji na ten temat powinien udzielić ginekolog.

Wokół kwestii związanej z wpływem tabletek antykoncepcyjnych na płodność narosło wiele mitów. Należy zaznaczyć, iż jest to odwracalna metoda, czyli po zaprzestaniu stosowania następuje szybki powrót do płodności. Zdarza się, że dochodzi do tego w kolejnym cyklu.

Dla kogo polecane są tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe?

Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne uważa się za delikatniejszą formę antykoncepcji. Przeznaczone są zwłaszcza dla kobiet, które wykazują dużą wrażliwość na leki hormonalne o wysokim stężeniu. Przy tabletkach jednoskładnikowych ryzyko efektów ubocznych jest mniejsze. 

Polecane są one nie tylko kobietom, które z różnych przyczyn nie mogą przyjmować estrogenów, ale również karmiącym piersią, bo nie wpływają na ilość i jakość wytwarzanego pokarmu.

Środki te polecane są kobietom narażonym w większym stopniu na wystąpienie choroby zakrzepowo-zatorowej, a zatem palącym papierosy, z BMI ponad 30 kg/m² i z nadciśnieniem tętniczym krwi.

Jak działają tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe?

Tabletki hormonalne jednoskładnikowe mają w składzie jedynie gestagen, ale mimo to wykazują złożone działanie. W efekcie ich przyjmowania w organizmie kobiety dochodzi do:

  • zmiany właściwości śluzu znajdującego się w szyjce macicy – zagęszczony śluz utrudniania plemnikom dotarcie do dróg rodnych, śluz szyjkowy przypomina ten występujący fizjologicznie w okresie niepłodności poowulacyjnej;

  • zahamowania owulacji, czyli procesu wytwarzania komórki jajowej, poprzez działanie antygonadotropinowe gestagenów; u części kobiet może nawet dojść do czasowego zaniku miesiączkowania;

  • ścieńczenia endometrium, czyli macicy, co utrudnia implantację (zagnieżdżenie) zapłodnionej komórki jajowej.

Działanie antykoncepcji jednoskładnikowej jest skuteczne, o ile stężenie hormonów w niej zawartych będzie dostosowane indywidualnie do danej kobiety. Warunkiem koniecznym jest również stosowanie się do zaleceń lekarskich. 

Pigułki antykoncepcyjne jednoskładnikowe – sposób przyjmowania

Jak przyjmować tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe? Przy tzw. minipigułkach należy przestrzegać szczegółowych zasad:

  • zażywać je każdego dnia (przez 28 dni);

  • przyjmować w sposób ciągły – nie ma przerw między opakowaniami;

  • zażywać je o określonej porze (najlepiej o tej samej godzinie);

  • rozpocząć stosowanie od pierwszego dnia cyklu menstruacyjnego (w pierwszy dzień okresu).

Warto wiedzieć, że tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe z dezogestrelem dostępne są w opakowaniach po 28 tabletek, a każda z nich ma identyczne stężenie hormonu. Preparatów z drospirenonem jest też 28 w opakowaniu, lecz tylko 24 zawierają hormony, kolejne 4 to placebo.

Systematyczność w stosowaniu antykoncepcji jednoskładnikowej jest bardzo ważna, ponieważ zapewniają one wystarczające stężenie hormonów średnio do 27 godzin. Pominięcie tabletki antykoncepcyjnej lub przyjęcie jej później będzie obniżać jej skuteczność. Śluz szyjkowy stanie się mniej gęsty i będzie gorszą barierą dla męskich komórek rozrodczych. W przypadku pominięcia tabletki należy zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania i postępować zgodnie z opisem lub skonsultować się ze swoim lekarzem.

Tabletki jednoskładnikowe – skutki uboczne

Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe mogą dawać skutki uboczne. Najczęstszy to nieregularne krwawienia. Do innych możliwych działań niepożądanych zalicza się:

  • zmiany pH skóry i gruczołów łojowych,

  • pojawienia się lub nasilenie objawów trądziku pospolitego,

  • zmiany nastroju,

  • uczucie zmęczenia,

  • nudności, czasami nawet wymioty,

  • bóle głowy,

  • obniżenie libido,

  • wzrost masy ciała (wynosi średnio niewiele ponad 2 kg).

Należy jednak zaznaczyć, że kwestia wystąpienia skutków ubocznych antykoncepcji jednoskładnikowej jest indywidualna. Wymienione powikłania mogą, lecz nie muszą wystąpić. Mają ponadto różną intensywność.

Źródła
  1. G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2015.
  2. R. Dębski, Antykoncepcja – metody zapobiegania niepożądanej ciąży. Część II. Medyczne (nienaturalne) metody zapobiegania niepożądanej ciąży, „Ginekologia Polska” 2007, nr 78, s. 834–841.
  3. M. Król, Wpływ antykoncepcji hormonalnej na organizm kobiety, „Kosmetologia Estetyczna” 2018, t. 3, nr 7, s. 289–294.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

seksualnosc-mezczyzn-co-warto-o-niej-wiedziec
Seks
2 min.
Seksualność mężczyzn - co warto o niej wiedzieć?
05.10.2021
stres-a-okres-jak-stres-wplywa-na-miesiaczke
Seks
1 min.
Stres a miesiączka – jak zdenerwowanie wpływa na cykl menstruacyjny?
31.05.2022
jak-poprawic-erekcje-domowym-sposobem
Seks
2 min.
Jak poprawić erekcję domowym sposobem?
24.01.2022
jak-zadowolic-kobiete-jakie-sa-sposoby
Seks
1 min.
Tajemnica kobiecej satysfakcji, czyli jak zadowolić partnerkę
01.06.2022
Popularne w kategorii Seks
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.