Okres – czas trwania, normy, ważne informacje

Okres – najważniejsze informacje

Okres to potoczna nazwa krwawienia miesiączkowego, które towarzyszy kobietom od wczesnej młodości. Jeśli dojdzie do zapłodnienia, miesiączka ustępuje na czas ciąży i kilku lub nawet kilkunastu miesięcy karmienia piersią. W przeciwnym razie kobieta zmaga się z dolegliwościami charakterystycznymi dla menstruacji. Wśród nich są m.in.:

• ból brzucha (bóle menstruacyjne),

• zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS): nerwowość, rozdrażnienie, skłonność do płaczu, zmienność nastrojów,

• bóle głowy i pleców,

• zmiany skórne (np. wypryski w charakterystycznych miejscach),

• wzdęcia,

• nudności i wymioty,

• zwiększenie masy ciała (poprzez zatrzymanie wody w organizmie),

• uderzenia gorąca.

Miesiączka ma indywidualny przebieg u każdej kobiety. Niektóre panie mają skąpy okres, a inne zmagają się z długim i bolesnym krwawieniem. Bez względu na objawy każda kobieta znosi miesiączkowe dolegliwości od około 12.–14. roku życia, kiedy to występuje pierwszy okres (zwany też menarche) aż do menopauzy pojawiającej się między 45. a 55. rokiem życia.

Ile trwa okres? Jakie są normy?

Krwawienie miesiączkowe to początek cyklu miesiączkowego, który trwa średnio 28 dni. Oznacza to, że w normie są też krótsze (np. 21 dni) i dłuższe (np. 35 dni) cykle. Długość okresu również jest sprawą indywidualną i zależy od czynników takich jak wiek czy stan zdrowia, jednak za normę uważa się czas od 3 do 7 dni. Podczas prawidłowo przebiegającego okresu kobieta traci około 30–80 ml krwi.Pierwsze miesiączki mogą być krótkie i pojawiać się w nieregularnych odstępach czasu. Jednak w ciągu 2 lat od pierwszego krwawienia cykle powinny być na tyle ustabilizowane, aby młoda kobieta mogła prowadzić już swój kalendarz miesiączkowy. W czasie menopauzy krwawienie menstruacyjne również staje się coraz bardziej nieregularne, aby w końcu zupełnie zniknąć. Zanim przyjdzie uczucie upragnionej ulgi po krwawieniu miesiączkowym, kobiety muszą zmierzyć się z takimi dolegliwościami, jak np. uderzenia gorąca czy uczucie permanentnego rozdrażnienia. Pierwsza miesiączka po porodzie także odbiega od ogólnie przyjętych norm. Gospodarka hormonalna potrzebuje czasu, aby wrócić do normalnego trybu po długim czasie ciąży, porodu i karmienia piersią. Po przerwie krwawienie może być skąpe i nieregularne, jednak stopniowo powinno się ustabilizować. Młode mamy nie powinny ignorować dolegliwości bólowych związanych z menstruacją, ponieważ mogą one świadczyć o zmianach w obrębie macicy i jajników, takich jak np. torbiele czy mięśniaki.

Etapy cyklu miesiączkowego – co warto o nich wiedzieć?

Cykl miesiączkowy dzieli się na kilka następujących po sobie i powtarzających się faz. Czas ich trwania zależy między innymi od długości cyklu. Przeciętny 28-dniowy cykl dzieli się na następujące etapy:

• Okres (1.–5. dzień cyklu) – pierwszy dzień krwawienia rozpoczyna cykl. Jest to czas, gdy organizm się oczyszcza, ryzyko zajścia w ciążę jest wtedy bardzo małe.

• Faza folikularna (6.–13. dzień cyklu) – to tak zwane dni płodne, kiedy prawdopodobieństwo zajścia w ciążę wzrasta.

• Owulacja (14. dzień cyklu) – komórka jajowa zostaje uwolniona i szansa na zapłodnienie jest największa. W tym dniu temperatura ciała jest nieco wyższa niż zazwyczaj.

• Faza lutealna (15.–28. dzień cyklu) – to dni, kiedy zajście w ciążę jest już mało prawdopodobne. W organizmie spada poziom estrogenów i może pojawić się PMS, który zwiastuje zbliżający się okres.

Kiedy udać się do lekarza?

Przebieg okresu u każdej kobiety jest inny, jednak są symptomy, których nie powinno się ignorować. Wiele osób błędnie uważa, że bolesna miesiączka to naturalna przypadłość. Jeśli krwawienie trwa długo i jest bardzo bolesne, należy udać się do lekarza. Takie dolegliwości mogą świadczyć o endometriozie, gdzie ból spowodowany jest obecnością błony śluzowej macicy poza jamę macicy. Jest to choroba, którą można leczyć operacyjnie.Zbyt obfite miesiączki, krwawienia trwające dłużej niż 7 dni, nieregularne cykle czy brak okresu niezwiązany z ciążą – to wystarczające powody, aby odwiedzić gabinet ginekologiczny i skonsultować problem ze specjalistą.

1. A. Salvia i in., Miesiączka, chcę wiedzieć!, Wydawnictwo Debit, Katowice 2021.
2. C. Henry, Tak, mam okres, a co?, Wydawnictwo Buchmann, Warszawa 2018.