Truskawki – składniki odżywcze i właściwości prozdrowotne

Co zawierają truskawki?

Znane współcześnie truskawki powstały z krzyżówki dwóch odmian poziomek – chilijskiej oraz wirginijskiej – i są najczęściej uprawianymi owocami jagodowymi. Są lubiane przez wiele osób i bardzo chętnie spożywane w sezonie letnim. Ich wartość energetyczna jest niska, ponieważ 100 gramów owoców dostarcza około 32 kalorii.

Co zawierają truskawki? Przede wszystkim dostarczają organizmowi składników bioaktywnych w postaci polifenoli, a także witaminy C. Są źródłem łatwoprzyswajalnych węglowodanów w postaci glukozy oraz fruktozy, które odpowiadają za ich słodki smak. W owocach znajdziesz pewne ilości sodu, potasu, wapnia i fosforu. Dostarczają one również błonnika pokarmowego, który usprawnia pracę układu pokarmowego i ułatwia wypróżnianie. Właściwości truskawek, o których przeczytasz w kolejnych akapitach, są mocno związane ze wspomnianymi już polifenolami – wśród nich sporo jest antocyjanów, i to one nadają owocom barwę. Truskawki zapewniają też pewną ilość m.in. biotyny i kwasu foliowego. Sto gramów owoców realizuje ponad 80% dziennego zapotrzebowania na witaminę C. W truskawkach zawarte są także kwasy organiczne, przede wszystkim cytrynowy oraz jabłkowy.

Omawiane owoce są chętnie spożywane nie tylko świeże, ale także w postaci mrożonek, soków, dżemów, marmolad, galaretek czy sorbetów. W sezonie warto wykonać domowe przetwory, a część truskawek zamrozić, by cieszyć się ich smakiem również zimą.

Truskawki – właściwości i zastosowanie

To, jakie truskawki wykazują właściwości, wynika z zawartych w nich składników odżywczych i substancji aktywnych. Witamina C, czyli kwas askorbinowy, jest przeciwutleniaczem – ma pozytywny wpływ na cholesterol. Właściwości zdrowotne owoców są związane także z obecnością kwasu elagowego. On również należy do antyoksydantów i wspiera układ odpornościowy.

Truskawki działają pozytywnie na układ krwionośny dzięki obecności flawonoidów, takich jak antocyjany, katechiny, kwercetyna i kempferol. Korzystnie na organizm działają nie tylko owoce, ale także liście truskawki. Właściwości lecznicze tego surowca są wykorzystywane w przypadku kamicy nerkowej (można wykonać z nich odwar). Czy truskawki są moczopędne? Jak już wspomnieliśmy, zawierają one flawonoidy, a są to związki o charakterze moczopędnym. Do tego owoce składają się w dużej mierze z wody. W związku z powyższym można uznać je za moczopędne.

Truskawki mogą być jedzone przez kobiety ciężarne. Stają się wówczas sprzymierzeńcem gospodarki żelazowej – zawarta w nich witamina C wspomaga wchłanianie tego pierwiastka. Jako owoce bogate w tę antyoksydacyjną witaminę odgrywają też istotną rolę w jadłospisie mężczyzn, którzy chcą dbać o sprawność seksualną. Uważane są za afrodyzjak i często łączone z innym produktem o takim charakterze, czyli z czekoladą.

Ciekawostki o truskawkach

Truskawki pojawiły się w sklepach około 1830 roku w Londynie. Wcześniej uznawano je za produkt dla osób zamożnych, co wynikało z bardzo wysokiej ceny. Uprawiane są głównie w klimacie umiarkowanym i można je wyhodować nawet na własnym balkonie. Polska jest trzecim co do wielkości producentem truskawek w Unii Europejskiej – przed nami są tylko Niemcy i Hiszpania. Owoce trafiające na rynek przypisywane są do poszczególnych klas. „Ekstra” opisuje duże owoce o najwyższej jakości. Klasa I to truskawki dobrej jakości, które mają drobne wady kształtu, natomiast owoce o średniej jakości i gorszym smaku włączane są do II klasy.

Z właściwości truskawek korzysta się w kosmetyce. Ze względu na działanie antyoksydacyjne oraz rozjaśniające są one składnikami kremów czy maseczek. Ten efekt głównie wynika z aktywności kwasu cytrynowego, który zawierają truskawki. Ich właściwości odżywcze mogą być wykorzystywane m.in. w przypadku problemów z suchą skórą na twarzy. W połączeniu z miodem czy jogurtem przygotujesz z nich domową maseczkę.

1. A. Banaś i wsp., Wartości odżywcze i wykorzystanie w żywieniu owoców truskawki i wiśni, „Borgis – Medycyna Rodzinna” 2016, nr 3, s. 158–162.
2. M. Majewska i wsp. Flawonoidy w profilaktyce i terapii, „Terapia i Leki” 2009, t. 65, nr 5, s. 370–377.