37. tydzień ciąży – rozwój dziecka i zdrowie mamy

37. tydzień ciąży – który to miesiąc?

Omawiany tydzień ciąży to ostatni etap oczekiwania na dziecko. Jest to 9. miesiąc i zarazem końcówka 3. trymestru. W tym czasie przyszłe mamy mają już za sobą szkołę rodzenia, podczas której uczą się rozpoznawać objawy zbliżającego się porodu i dowiadują się więcej na temat metod łagodzenia bólu porodowego. Większość z nich ma też wybrany szpital i spakowaną walizkę z rzeczami dla siebie i noworodka. To także ostatni moment na kwalifikację do planowanego cięcia cesarskiego – lekarze wystawiają ją na podstawie dużej masy dziecka, ułożenia miednicowego lub poprzecznego bądź też innych ważnych czynników zdrowotnych. Według opinii Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dziecko, które przyjdzie na świat po skończonym 37. tygodniu, może już bez problemu funkcjonować poza organizmem matki. 

37. tydzień ciąży – jak wygląda dziecko?

Dziecko niczym nie różni się od typowego noworodka, choć może być nieco mniejsze. Maluch nie wykazuje żadnych cech wcześniaczych. Wszystkie jego narządy są przygotowane do samodzielnego funkcjonowania, a pod skórą znajduje się warstwa tkanki tłuszczowej, która pomoże szybciej przystosować się do niższej temperatury otoczenia. 

Długość ciała i waga dziecka

Pod koniec 3. trymestru dziecko waży ok. 2700–3000 g i mierzy ok. 47–50 cm. Na tym etapie – podobnie jak w 38. tygodniu ciąży – rozwój dziecka polega głównie na wzroście i nabieraniu masy. Każdy kolejny dzień spędzony w łonie matki to przyrost ok. 30 g. Płuca są już gotowe do zaczerpnięcia pierwszego oddechu, ponieważ maluch cały czas trenuje ten narząd poprzez wdychanie i wydychanie wód płodowych. 

Ruchy dziecka

W 37. tygodniu ciąży dziecko porusza się z mniejszą intensywnością niż na początku 3. trymestru, ponieważ ma coraz mniej miejsca na trenowanie swoich umiejętności. Jego ruchy powinny być jednak dobrze wyczuwalne. Przyjmuje się, że maluch powinien poruszyć się 8–10 razy w ciągu godziny. 

37. tydzień ciąży – dolegliwości przyszłej mamy

Pod koniec 9. miesiąca brzuch przyszłej mamy już nie rośnie, ale zaczyna powoli się obniżać. Oznacza to, że dziecko przesuwa się bliżej kanału rodnego i już niebawem będzie gotowe do przyjścia na świat. Zanim to jednak nastąpi, kobieta doświadcza szeregu dolegliwości typowych dla zaawansowanej ciąży, wśród których można wymienić:

• bóle brzucha jak na okres – ta dolegliwość oznacza, że organizm przygotowuje się do porodu. Nie stanowi powodu do niepokoju, o ile nie towarzyszy mu krwawienie z dróg rodnych;

• obrzęki kończyn, a w szczególności dłoni i stóp – są one bardziej uciążliwe w letnich miesiącach, gdy temperatura na zewnątrz jest wysoka;

• bóle pleców, szczególnie w ich dolnej części – odcinek lędźwiowy kręgosłupa jest obciążony ciężarem dziecka, wagą łożyska i wód płodowych, a także dodatkowymi kilogramami, które pojawiły się w czasie ciąży;

• bezsenność – na tym etapie trudno znaleźć wygodną pozycję do spania, a stres związany ze zbliżającym się porodem się nasila.

Niektóre kobiety skarżą się także na: migrenowe bóle głowy, parcie na pęcherz, częste skurcze łydek, nasilone objawy rwy kulszowej i zgagę.

37. tydzień ciąży – jakie badania zrobić?

Kobieta w zaawansowanej ciąży powinna cały czas zwracać uwagę na stan swojego zdrowia. Oprócz rutynowych badań krwi i USG lekarz prowadzący może zlecić wykonanie zapisu KTG, podczas którego monitorowana jest praca serca płodu i czynność skurczowa macicy. Zazwyczaj badanie to wykonuje się dopiero w terminie porodu, jednak ginekolog może zlecić je wcześniej, jeśli podejrzewa jakiekolwiek nieprawidłowości w rozwoju dziecka. Potrzebny będzie również wymaz z pochwy i odbytu, aby potwierdzić lub wykluczyć obecność paciorkowca GBS. Jeśli wynik okaże się dodatni, przyszła mama dostanie antybiotyk na sali porodowej. Do ważnych zaleceń należy także codzienna kontrola ciśnienia – zbyt wysokie lub zbyt niskie ciśnienie w ciąży może spowodować komplikacje okołoporodowe.

37. tydzień ciąży – objawy porodu

Pod koniec 3. trymestru przyszła mama uważnie obserwuje swoje ciało, ponieważ spodziewa się rozpoczęcia akcji porodowej. Do objawów porodu należą:

• odejście czopa śluzowego – jeśli z dróg rodnych wydobywa się duża ilość śluzu, oznacza to, że poród może nastąpić w ciągu kilku lub kilkunastu dni. Biała i gęsta wydzielina może być podbarwiona krwią. Jeśli równocześnie nie pojawia się krwawienie, nie ma powodu, aby zgłaszać się na izbę przyjęć;

• skurcze porodowe – w odróżnieniu od skurczów przepowiadających są one regularne i nie mijają po wzięciu ciepłej kąpieli. Jeśli odstępy między nimi wynoszą ok. 5 min, należy udać się do szpitala;

• odejście wód płodowych – jest to znak, że pękł pęcherz płodowy. W tym przypadku nie trzeba czekać na pojawienie się skurczów, ale w ciągu 2 godzin pojawić się na izbie przyjęć. 

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów, takich jak krwawienie z dróg rodnych czy wody płodowe w zielonym kolorze, trzeba natychmiast zgłosić się na izbę przyjęć.