38. tydzień ciąży – rozwój dziecka i zdrowie mamy

38. tydzień ciąży – który to miesiąc?

Gdy w kalendarzu pojawia się 38. tydzień ciąży, oznacza to, że do rozwiązania – o ile odbędzie się ono w spodziewanym terminie – pozostały już tylko 2 tygodnie. Jest to końcówka 9. miesiąca i zarazem ostatni etap 3. trymestru. Wiele przyszłych mam sporządziło już plan porodu i wybrało najlepsze metody łagodzenia bólu porodowego, o których można dowiedzieć się np. podczas szkoły rodzenia. W tym czasie rośnie poziom stresu, jednak pojawia się też uczucie ulgi, ponieważ zgodnie z opinią Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dziecko, które przyjdzie na świat w 38. tygodniu ciąży, jest uznawane za urodzone w terminie, nie wymaga wsparcia aparatury medycznej i wykazuje pełną gotowość do życia poza organizmem matki. 

38. tydzień ciąży – jak wygląda dziecko?

Pod koniec 3. trymestru dziecko wygląda jak typowy noworodek, choć może być nieco mniejsze niż rówieśnicy urodzeni po skończonym 40. tygodniu ciąży. Zgodnie z normami określonymi na siatkach centylowych powinno ważyć między 2500 g a 3100 g i mierzyć ok. 50 cm. W tym czasie – podobnie jak w 37. tygodniu ciąży – rozwój polega przede wszystkim na wzroście oraz przybieraniu na wadze o ok. 30 g na dobę. Maluch wdycha i wydycha wody płodowe, przez co przygotowuje swoje płuca do zaczerpnięcia pierwszego oddechu.

Pod koniec ciąży dziecko może wykazywać mniejszą aktywność. Szacuje się, że powinno poruszyć się 8–10 razy w ciągu godziny. Zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża aktywność powinna zostać skontrolowana przez lekarza. W razie wątpliwości warto wykonać badanie KTG, które polega m.in. na monitorowaniu akcji serca dziecka.

38. tydzień ciąży – dolegliwości przyszłej mamy

Zbliżający się poród wzbudza wiele emocji u przyszłej mamy – pojawia się stres, ekscytacja, a czasem silny lęk i obawa o zdrowie dziecka. Często stają się one przyczyną bezsenności i większego zmęczenia. Kobieta doświadcza wielu dolegliwości, do których należy zaliczyć:

• bóle brzucha jak na okres – to normalny objaw, który oznacza, że dziecko zbliża się do kanału rodnego, a organizm przygotowuje się do porodu. Nie należy się tym stresować, o ile równocześnie nie pojawi się krwawienie z dróg rodnych;

• bóle pleców – odcinek lędźwiowy kręgosłupa obciążony jest wagą dziecka, masą wód płodowych oraz łożyska, a także ciążowymi kilogramami. Ten przewlekły stan powoduje ból, który warto łagodzić delikatnym masażem, ciepłą kąpielą lub odpowiednio dobranymi ćwiczeniami rozciągającymi;

• obrzęki stóp i dłoni – na końcowym etapie ciąży przyszłe mamy często nie mogą włożyć swojej biżuterii i muszą nosić buty w większym rozmiarze;

• parcie na pęcherz i związane z nim częste wizyty w toalecie. Dziecko o sporej masie zaczyna napierać na kanał rodny, uciskając sąsiednie narządy, a w szczególności pęcherz moczowy. 

W tym czasie przyszła mama powinna szczególnie o siebie zadbać – bardzo ważna jest m.in. regularna kontrola ciśnienia krwi, ponieważ zbyt wysokie ciśnienie w ciąży to częsta przyczyna komplikacji okołoporodowych.

38. tydzień ciąży – objawy porodu

Rozpoczęcie akcji porodowej w 38. tygodniu nie zostanie uznane za przedwczesne, ponieważ ciąża jest już donoszona, a dziecko w pełni rozwinięte. Tym bardziej warto zwracać uwagę na symptomy, które mogą zwiastować zbliżający się poród. Należą do nich przede wszystkim:

• odejście czopa śluzowego – kilka lub kilkanaście dni przed porodem z dróg rodnych wydobywa się duża ilość gęstej, białej wydzieliny. Śluz może być podbarwiony krwią ze względu na pękające naczynka w okolicach skracającej się szyjki macicy. Jeśli równocześnie ze śluzem pojawi się krwawienie, trzeba zgłosić się na izbę przyjęć;

• biegunka lub wilczy głód – w krótkim czasie przed porodem organizm kobiety oczyszcza się, a z drugiej strony gromadzi siły na czekający go wysiłek. Dlatego na końcowym etapie ciąży może pojawić się nieodparta chęć na jedzenie;

• skurcze porodowe – w odróżnieniu od skurczów przepowiadających pojawiają się regularnie i nie mijają nawet po ciepłym prysznicu. Jeśli odstępy między nimi wynoszą ok. 5 minut, trzeba udać się do szpitala;

• odejście wód płodowych – to znak, że doszło do pęknięcia pęcherza płodowego. W tym przypadku nie należy czekać na pojawienie się czynności skurczowej, ponieważ dziecko nie może zbyt długo przebywać w łonie matki bez płynu owodniowego. 

Pamiętaj, że każda ciąża ma swój indywidualny przebieg, dlatego początek porodu zawsze będzie wyglądał nieco inaczej.

38. tydzień ciąży – jak przyspieszyć poród?

Omawiany tydzień wcale nie musi oznaczać końcówki ciąży, ponieważ niektóre porody odbywają się nawet 14 dni po wyznaczonym terminie. Dlatego niektóre mamy już na tym etapie zastanawiają się, jak przyspieszyć akcję porodową. W osiągnięciu tego celu pomoże aktywność fizyczna i seksualna, obie praktykowane w granicach zdrowego rozsądku. Warto wiedzieć, że nasienie zawiera prostaglandyny, które mogą zainicjować czynność skurczową, a dodatkowym bodźcem są naturalne skurcze macicy podczas orgazmu. Z kolei umiarkowana aktywność fizyczna, np. spacery lub chodzenie po schodach, pomaga dziecku wejść w kanał rodny i sprzyja skracaniu się szyjki macicy.