Umów teleporadę
Welbi
OdżywianieSkładniki odżywcze 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Aronia – niezwykła antyoksydacyjna moc zamknięta w drobnym owocu

Katarzyna Grzyś-Kurkalek. Wiktor Trela04.09.2023Aktualizacja: 27.02.2024

Aronia przez długi czas doceniana była wyłącznie za walory smakowe. Tymczasem ma niezwykłe właściwości prozdrowotne. To zasługa zawartych w roślinie polifenoli w ilości, jakiej nie ma żadna inna roślina. To sprawia, że aronia jest wykorzystywana m.in. jako element profilaktyki przeciwcukrzycowej i przeciwmiażdżycowej. Do tego jest silnym antyoksydantem i pogromcą stanów zapalnych, co jest doceniane zarówno w medycynie, jak i kosmetologii.


aronia-wlasciwosci-kosmetyczne-i-lecznicze
Pixabay.com

Polecane

ile-kalorii-ma-jajko-sadzone-na-twardo-na-miekko
Odżywianie
1 min.
Czy jajka są kaloryczne? Fakty i mity
19.05.2021
ile-imbiru-dziennie-mozna-spozyc-co-warto-wiedziec
Odżywianie
2 min.
Imbir – jaka ilość jest bezpieczna dla zdrowia? Jak go spożywać?
19.05.2021
sok-z-imbiru-jakie-ma-dzialanie-jak-zrobic
Odżywianie
1 min.
Jak zrobić sok z imbiru i kiedy warto go stosować?
19.05.2021
jaki-kefir-jest-najzdrowszy-i-kiedy-powinno-sie-go-pic
Odżywianie
1 min.
Czy kefir jest zdrowy? W jaki sposób należy go pić?
25.05.2022
Spis treści
  1. Czym jest aronia?
  2. Jakim składnikom aronia zawdzięcza właściwości lecznicze?
  3. Jakie są właściwości zdrowotne aronii?
  4. Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania aronii?

Czym jest aronia?

Aronia jest rośliną należącą do rodziny różowatych. W Europie występują aż trzy gatunki, które zostały sprowadzone z Ameryki Północnej w XVII w.:

  • aronia czerwonoowocowa (łac. Aronia melanocarpa),

  • aronia czerwona (łac. Aronia arbutifolia),

  • aronia śliwolistna (łac. Aronia prunifolia).

Szczególne właściwości lecznicze ma aronia czerwonoowocowa. Ma postać krzewu osiągającego wysokość około 2–3 m. Owoce mają charakterystyczną czarną barwę i woskową powierzchnię. Tworzą grona dojrzewające od sierpnia do września. O tym, że są gotowe do zbioru, świadczy zmiana zabarwienia liści. Gdy zaczną żółknąć, to znak, że można zacząć zrywać grona.

Choć to owoce skupiają całą uwagę i to one służą do przygotowywania nalewki, syropu, kompotu czy soku z aronii o właściwościach prozdrowotnych, to zwróć uwagę również na jej liście. Mogę być one wykorzystywane w celach terapeutycznych.

Uprawa krzewów aroniowych jest wyjątkowo mało wymagająca. Roślina dostarcza obfitych plonów nawet w mało sprzyjających warunkach glebowych, a do tego jest odporna na choroby. Co więcej, owoce aronii nie kumulują metali ciężkich, zatem nawet krzewy rosnące przy ruchliwych drogach dostarczają zdrowych owoców.

Jakim składnikom aronia zawdzięcza właściwości lecznicze?

Właściwości lecznicze aronii to zasługa zawartych w owocach i liściach polifenoli. Są to związki antyoksydacyjne wspierające organizm w utrzymaniu równowagi pomiędzy wolnymi rodnikami i przeciwutleniaczami. Mają także działanie przeciwzapalne. Stanowią ważny element w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych takich jak: miażdżyca czy cukrzyca. Jeśli nie przepadasz za aronią, możesz sięgnąć po czarny bez o właściwościach antyoksydacyjnych. Miej jednak na uwadze, że jego działanie przeciwrodnikowe jest znacznie słabsze.

Polifenole są pożądanym składnikiem diety. Obfitują w nie przede wszystkim warzywa i owoce, a także napoje jak np. kombucha. Aronia wiedzie tu jednak zdecydowany prym – w 100 g borówki występuje 525 mg polifenoli, w 100 g czarnej porzeczki 560 mg, a w 100 g aronii czerwonoowocowej aż 2000–8000 mg (w zależności od warunków glebowych i pory zbioru).

Polifenole w aronii reprezentowane są przez:

  • antocyjany (m.in. cyjanidyny),

  • flawonoidy (m.in. flawonole),

  • fenolokwasy (m.in. kwas kawowy, felurowy).

Jakie są właściwości zdrowotne aronii?

Przetwory z aronii korzystnie wpływają na układ sercowo-naczyniowy. Zawarte w nich polifenole regenerują i chronią komórki śródbłonka.

Przeprowadzone dotąd badania dowodzą, że wyciągi z owoców aronii korzystnie oddziałują na gospodarkę lipidową organizmu. Już wypicie jednej szklanki soku dziennie może doprowadzić po sześciu tygodniach do obniżenia poziomu cholesterolu całkowitego, jego frakcji LDL (zwanej potocznie „złą”) oraz trójglicerydów.

Właściwości aronii są pożądane w diecie diabetyków (podobnie jak herbata z pokrzywy), co potwierdzono badaniami przeprowadzonymi na szczurach z cukrzycą. Po podaniu zwierzętom soku aroniowego odnotowano spadek hiperglikemii o 40%. Natomiast z badań przeprowadzonych na pacjentach z cukrzycą insulinoniezależną wynika, że regularne spożywanie soku z aronii może obniżyć poziom glukozy badanej na czczo.

Przetwory aroniowe mają działanie przeciwzapalne. Jest to przede wszystkim efekt zdolności składników rośliny do hamowania aktywności cyklooksygenazy 2 (enzymu uczestniczącego w procesach zapalnych) i wytwarzania prostaglandyn. Warto ją stosować podczas przeziębienia, podobnie jak i podbiał pospolity.

Właściwości aronii wykorzystywane są także w kosmetologii. Preparaty pielęgnacyjne zawierające ekstrakt z aronii i tym samym polifenole (antocyjany w stężeniu 0,01–0,1%), zabezpieczają skórę przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego. Dzieje się tak, ponieważ pochłaniają one fale UV.

Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania aronii?

Być może zdarzyło ci się już sięgnąć po sok, syrop, susz, dżem czy herbatę z aronii. Wartości każdego z tych przetworów są nie do przecenienia. Nie oznacza to jednak, że mogą być stosowane przez każdego bez wyjątku. Przeciwwskazaniem do przyjmowania przetworów z aronii jest nadwrażliwość lub alergia na te owoce.

Ostrożność powinny zachować też kobiety w ciąży i karmiące piersią. O ile sam sok nie stanowi zagrożenia dla płodu i dziecka, o tyle suplementy stosowane bez kontroli lekarskiej mogą mieć negatywny wpływ na rozwijającego się malucha. Dlatego pamiętaj, by w razie jakichkolwiek wątpliwości skontaktować się z ginekologiem, który odpowie na Twoje pytania.

Źródła
  1. J. Sikora, M. Markowicz i in., Rola i właściwości lecznicze aronii czarnoowocowej w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2009, t. XLII, nr 1, s. 10–17.
  2. M. Białek, J. Rutkowska i in., Aronia czarnoowocowa (aronia melanocarpa) jako potencjalny składnik żywności funkcjonalnej, „ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość” 2012, nr 6 (85), s. 21–30.
  3. A. Sadowska, F. Swiderski i in., Polifenole – źródło naturalnych przeciwutleniaczy, „Postępy techniki Przetwórstwa Spożywczego” 2011, nr 1, s. 108–111.
Author Katarzyna Grzyś-Kurka picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

sniadanie-lekkostrawne-z-czego-powinno-sie-skladac
Odżywianie
2 min.
Śniadanie lekkostrawne - z czego powinno się składać?
27.07.2021
zupa-lekkostrawna-z-czego-ja-ugotowac
Odżywianie
2 min.
Zupa lekkostrawna – z czego ją ugotować? | Welbi
19.05.2021
kurkuma-na-stawy-jak-nalezy-ja-stosowac
Odżywianie
1 min.
Kurkuma na stawy – dlaczego i w jaki sposób ją stosować?
14.05.2021
zupa-dyniowa-z-jakimi-dodatkami-ja-podawac
Odżywianie
2 min.
Zupa dyniowa - z jakimi dodatkami ją podawać?
27.07.2021
Popularne w kategorii Odżywianie
physalis-miechunka-co-to-jest-jak-jesc
Odżywianie
1 min.
Physalis (miechunka) - co to jest? Jak jeść?
24.01.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.