Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieBadania 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Czym jest badanie FT3 i jaki jest jego koszt?

Marta Szarawarskalek. Agnieszka Żędzian21.03.2023Aktualizacja: 11.10.2023

Badanie FT3, czyli badanie wolnej trójjodotyroniny, wykonywane jest przy podejrzeniu chorób tarczycy. Trójjodotyronina jest hormonem produkowanym przez gruczoł tarczowy, a więc oznaczając jego poziom, można sprawdzić, jak narząd ten funkcjonuje. O tym, czym dokładnie jest FT3, jakie są konsekwencje jego za wysokiego lub zbyt niskiego poziomu dla organizmu, kiedy należy wykonać badanie oraz jak interpretować wyniki, przeczytasz w poniższym artykule.


badanie-ft3-co-to-jest-norma-ile-kosztuje
pixabay.com

Polecane

jak-sprawdzic-niedobory-witamin-co-powodują
Zdrowie
1 min.
Jak sprawdzić niedobory witamin? Co powodują?
19.11.2021
cytologia-jak-wyglada-badanie-kiedy-je-wykonac
Zdrowie
2 min.
Na czym polega cytologia? Kiedy należy wykonać badanie?
14.05.2021
donorstvo-krovi-khto-mozhe-zdavaty-krov
Zdrowie
1 min.
Хто, де, коли і як може здавати кров?
06.04.2022
aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
Spis treści
  1. Czym są hormony?
  2. Czym jest FT3?
  3. Kiedy wskazane jest wykonanie badania FT3?
  4. Jak przygotować się do badania FT3?
  5. W jaki sposób interpretować wynik FT3?
  6. Które badania powinno się jeszcze wykonać przy diagnostyce chorób tarczycy?
  7. Ile kosztuje badanie FT3?

Czym są hormony?

Hormony to biologicznie aktywne substancje. Wpływają na wiele oddalonych od siebie narządów, regulując ich pracę. Mogą oddziaływać na metabolizm czy funkcjonowanie układu odpornościowego. Jedną z takich aktywnych biologicznie cząsteczek jest wolna trójjodotyronina (FT3), produkowana przez tarczycę i komórki obwodowe. To hormon o wielokierunkowym działaniu. Wpływa na funkcjonowanie układu pokarmowego, rozrodczego, nerwowego oraz pracę mięśnia sercowego. Reguluje też bilans wodny organizmu, metabolizm białek, tłuszczów, cukrów oraz pracę nerek.

Czym jest FT3?

FT3 to jeden z dwóch hormonów produkowanych przez komórki pęcherzykowe tarczycy. Oprócz niego tarczyca produkuje również drugi hormon o nazwie tyroksyna. Z niej w tkankach obwodowych w procesie konwersji powstaje trójjodotyronina (T3) poprzez enzymatyczne odłączenie cząsteczki jodu. Produkcja FT4 jest kontrolowana przez hormon tyreotropowy (TSH), wydzielany przez przysadkę mózgową.

T3 występuje we krwi w postaci związanej z białkami osocza, przez co jest nieaktywna. Tylko niewielka pula hormonu występuje w postaci wolnej i wykazuje aktywny wpływ na organizm. Ta właśnie ilość oznaczana jest metodami laboratoryjnymi w celu oceny czynności gruczołu tarczowego.

Kiedy wskazane jest wykonanie badania FT3?

Objawy, które towarzyszą schorzeniom tarczycy, są mało specyficzne. Można je spotkać przy bardzo wielu chorobach. Osoby, u których rozwija się nadczynność lub niedoczynność tarczycy, bardzo długo lekceważą symptomy chorobowe, tłumacząc je zmęczeniem lub stresem. Z tego powodu choroby tarczycy rozpoznawane są stosunkowo późno.

Badanie FT3 jest jednym z pierwszych oznaczeń wykonywanych przy podejrzeniu chorób tarczycy. Oprócz niego zaleca się inne oznaczenia laboratoryjne, takie jak: badanie anty-TG, anty-TPO, TSH oraz FT4.

Polecamy

endokrynolog-online-jak-przebiega-teleporada
Telemedycyna

Endokrynolog: jak przebiega konsultacja online i jak się do niej przygotować?

Epidemia koronawirusa sprawiła, że wielu pacjentów zamieniło tradycyjne wizyty na teleporady. Aktualnie możemy umówić się na taką wizytę do lekarza pierwszego kontaktu lub do specjalisty. Jednym ze specjalistów jest endokrynolog, czyli lekarz, który zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem chorób gruczołów dokrewnych. Z tego tekstu dowiesz się, jak wygląda konsultacja u endokrynologa online i jak się do niej przygotować.

Redakcja02.11.2021

Objawami wskazującymi na niedoczynność tarczycy są m.in.:

  • przewlekłe zmęczenie,

  • senność,

  • osłabienie,

  • wzrost masy ciała,

  • wypadanie włosów,

  • sucha, blada skóra,

  • zaparcia,

  • obrzęk szyi i powiek,

  • przewlekłe uczucie zimna,

  • bóle stawowe,

  • spowolnienie mowy,

  • obniżenie nastroju.

Na nadczynność gruczołu tarczowego wskazują:

  • częste biegunki,

  • utrata masy ciała,

  • drażliwość,

  • problemy ze snem,

  • nadmierna potliwość,

  • przyśpieszenie akcji serca,

  • zaburzenia cyklu menstruacyjnego u kobiet.

Badanie FT3 wykonywane jest również celem monitorowania skuteczności terapii stosowanej przy raku tarczycy, nadczynności tarczycy i tyreotoksykozie z innych przyczyn. Tyreotoksykoza, czyli podwyższenie stężenia hormonów tarczycy może w skrajnych przypadkach przyjąć postać przełomu tarczycowego - jest to stan zagrażający życiu, wymagający pilnego leczenia.

FT3 jest również oznaczane u noworodków jako test przesiewowy. Zachwianie poziomu hormonów tarczycy u niemowląt może skutkować ich niedorozwojem umysłowym.

Jak przygotować się do badania FT3?

Badanie FT3 wykonywane jest z próbki krwi żylnej, pobranej z żyły łokciowej. Pacjent do tego badania nie musi się specjalnie przygotowywać. Nie ma nawet wymogu, aby stawił się do laboratorium na czczo. Warto jednak sprawdzić, czy lekarz oprócz badania FT3 nie zlecił innych oznaczeń, które wymagają, aby pacjent przyszedł na badania na czczo. W miarę możliwości nie należy zażywać porannej dawki leków, a o stosowanych preparatach trzeba poinformować personel laboratorium.

W jaki sposób interpretować wynik FT3?

U zdrowych osób stężenie FT3 powinno mieścić się w zakresie 1,5–4,0 ng/ml.

Podwyższone FT3 wskazuje na nadczynność tarczycy w wyniku rozwoju np.: choroby Gravesa-Basedowa, zapalenia tarczycy, guza przysadki wydzielającego TSH, wczesnej fazy choroby Hashimoto, raka gruczołu tarczowego. Do wzrostu FT3 może dochodzić u kobiet będących w ciąży oraz u pacjentów leczonych heparyną, tyroksyną oraz preparatami zawierającymi jod.

Stężenie FT3 poniżej normy wskazuje na niedoczynność tarczycy w wyniku rozwoju autoimmunologicznych chorób tarczycy, wrodzonych nieprawidłowości w syntezie hormonów, chorób przysadki mózgowej przebiegających z obniżeniem poziomu TSH. Do obniżenia FT3 dochodzi również u osób w trakcie radioterapii lub immunoterapii tarczycy oraz z niedoborem jodu.

Pomimo podanego zakresu referencyjnego na badaniu laboratoryjnym każdy wynik powinien być skonsultowany z lekarzem, który zna wcześniejsze wyniki oraz historię choroby pacjenta.

Które badania powinno się jeszcze wykonać przy diagnostyce chorób tarczycy?

Rzadko zdarza się, aby badania FT3 wykonywane było jako jedyne oznaczenie w diagnostyce i monitorowaniu leczenia chorób tarczycy. Poziom FT3 zwykle analizowany jest łącznie z badaniami anty-TPO, TSH, FT4 oraz anty-TG. Porównanie wszystkich oznaczonych parametrów pozwala na postawienie właściwej diagnozy. Czasami lekarz zleca wykonanie jeszcze innych oznaczeń, aby mieć pełen obraz stanu organizmu.

Ile kosztuje badanie FT3?

Oznaczenie FT3 jest refundowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia na podstawie skierowania wydanego przez lekarza rodzinnego z poradni lub lekarza w szpitalu. Pacjenci, którzy korzystali z prywatnej wizyty lekarskiej, za to oznaczenie będą musieli zapłacić. Lekarz w takiej sytuacji nie ma bowiem możliwości wystawić skierowania uprawniającego do bezpłatnego badania. Koszt oznaczenia FT3 wynosi około 20 zł.

Źródła
  1. A. Dęmbińska-Kieć i in., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Podręcznik dla studentów medycyny, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010, s. 792–819.
  2. A. Szczeklik, Interna Szczeklika. Mały podręcznik, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020, s. 802–843.
Author Marta Szarawarska picture
Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku biotechnologia o specjalności biotechnologia molekularna i biokataliza oraz studiów podyplomowych na kierunku analityka medyczna na Uniwersytecie Medycznym im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Z zawodu diagnosta laboratoryjny w pracowni cytogenetyki.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
uczulenie-na-plyn-do-plukania-jak-wyglada
Zdrowie
2 min.
Uczulenie na płyn do płukania - jak wygląda?
28.10.2021
oslabienie-po-antybiotyku-jakie-sa-objawy
Zdrowie
1 min.
Dlaczego pojawia się osłabienie po antybiotyku i jak sobie z nim radzić?
30.05.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
jakie-badania-wykonac-aby-zdiagnozowac-hashimoto
Zdrowie
1 min.
Jakie badania wykonać, aby zdiagnozować Hashimoto?
01.12.2021
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.