Jak rozpoznać i leczyć bakterie w moczu u dziecka?

Jakie bakterie mogą znajdować się w moczu dziecka?

W odróżnieniu od infekcji innych układów, w przypadku układu moczowego podstawowym czynnikiem zakażeń są różne rodzaje bakterii. Najczęściej są to:

• Escherichia coli,

• Staphylococcus,

• Klebsiella,

• Enterococcus.

Do zakażenia dochodzi, gdy bakterie dostaną się do organizmu przez cewkę moczową. Ze względów anatomicznych bardziej narażone na zakażenie dróg moczowych są dziewczynki. Zakażenie układu moczowego można podzielić na dwa rodzaje, w zależności od umiejscowienia bakterii. Wyróżniamy zakażenia:

• dolnych dróg moczowych,

• górnych dróg moczowych.

W przypadku zakażenia dolnych dróg moczowych bakterie umiejscowione są w cewce moczowej i pęcherzu. Zazwyczaj nie towarzyszą mu objawy ogólnoustrojowe, takie jak podwyższona temperatura czy osłabienie. Pojawiają się jedynie dokuczliwe objawy związane z oddawaniem moczu, np. częstomocz, nagłe parcie na pęcherz, ból w okolicy pęcherza, oraz objawy dyzuryczne, czyli dyskomfort i trudności podczas oddawania moczu. Czasami pojawia się także krwiomocz. W tym przypadku trzeba jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, dolegliwości mogą bowiem zwiastować poważne choroby.

Zapalenie górnych dróg moczowy dotyczy zwykle miedniczki nerkowej lub śródmiąższa nerek. Możemy spodziewać się wówczas wysokiej gorączki. W przypadku dzieci do 24. miesiąca życia może to być jedyny objaw, dlatego czasami trudno zdiagnozować chorobę. Inne charakterystyczne symptomy, które mogą się pojawić, to: wymioty, biegunka, ból brzucha lub brak apetytu. Jedną z bardziej charakterystycznych cech zapalenia górnych dróg moczowych jest tzw. dodatni objaw Goldflama, czyli ostry ból w okolicach nerki przy lekkim wstrząsaniu badanego miejsca.

Jak można rozpoznać bakterie w moczu dziecka?

Przede wszystkim powinniśmy dokładnie obserwować zachowanie dziecka. Przy utrzymującej się dłużej niż 3 dni gorączce powyżej 38 stopni Celsjusza należy wykonać badania w kierunku zapalenia dróg moczowych. Nie można lekceważyć też takich objawów, jak:

• częstomocz,

• ból podczas oddawania moczu,

• uczucie parcia na pęcherz,

• biegunka,

• ból brzucha w okolicach pęcherza lub nerek.

Aby mieć pewność co do pochodzenia objawów, należy udać się do lekarza, który zaleci posiew moczu. Jest to badanie polegające na wykrywaniu i identyfikowaniu bakterii. Dzięki temu łatwiej będzie opracować skuteczne leczenie. Należy pamiętać, że obecność niewielkiej ilości bakterii w moczu jest normalna i nie powinna nas niepokoić. Problem pojawia się, gdy ilość bakterii w badanej próbce przekracza 1000 komórek w 1 ml. Niewykluczone, że konieczne będzie wówczas wdrożenie antybiotykoterapii.

Bakterie w moczu u dziecka mogą być przyczyną wielu chorób, m.in.: odmiedniczkowego zapalenie nerek, ostrego zapalenia nerek czy ropnia nerki.

Pojawianiu się bakterii w moczu u dziecka sprzyjają m.in.: wady wrodzone układu moczowego, cewnikowanie pęcherza, zaburzenia oddawania moczu, zaparcia lub nietrzymanie stolca, nawracające choroby układu moczowego w rodzinie, kamica nerkowa, a nawet rak nerki.

Sposoby na bakterie w moczu u dziecka

Najczęstszą przyczyną zakażenia pęcherza są bakterie jelitowe. Można je leczyć na wiele sposobów. To, jaka metoda będzie najlepsza, zależy od rodzaju i ilości bakterii oraz objawów towarzyszących. Gdy bakterii jest dużo, a dziecko ma wysoką gorączkę i odczuwa ból, prawdopodobnie niezbędna okaże się antybiotykoterapia.

Aby pozbyć się bakterii, należy pić dużo wody i zioła o działaniu moczopędnym, np. skrzyp polny, mącznicę lekarską bądź pokrzywę, która dodatkowo działa bakteriobójczo. Warto także zażywać produkty zawierające żurawinę, działa ona bowiem przeciwzapalnie i uniemożliwia bakteriom przyleganie do nabłonka pęcherza.

Aby zapobiec w przyszłości pojawianiu się bakterii w moczu dziecka, należy zadbać o odpowiednią profilaktykę. Zwróć uwagę przede wszystkim na higienę dziecka, unikaj środków kosmetycznych do higieny intymnej – woda z mydłem w zupełności wystarczy. Powinnaś dopilnować, aby dziecko nosiło bawełnianą bieliznę, a w nocy spało w luźnych, przewiewnych piżamkach. Wprowadź do diety malucha produkty o właściwościach antybakteryjnych, takie jak: jogurty naturalne, maślanki, kefiry, wszelkie kiszonki, czosnek, cebulę i miód.

1. A. Żurowska (red.), Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej (PTNFD) dotyczące postępowania z dzieckiem z zakażeniem układu moczowego, Via Medica, Gdańsk 2016.
2. M. Gałęcka, Nawracające infekcje. Jak wspomagać układ odpornościowy, Galaktyka, Łódź 2019.
3. N.A. Brunzel, Diagnostyka laboratoryjna moczu i innych płynów ustrojowych, Edra Urban & Partner, Wrocław 2016.
4. A. Drzewiecki, J. Pluta, P. Bohater, S. Eckard, Infekcje bakteryjne. Opieka farmaceutyczna, MedPharm, Wrocław 2012.