Co zrobić, gdy złapie nas skurcz w stopie?

Czego objawem są skurcze stopy?

Skurcze stopy mogą pojawiać się w nocy, ale również podczas wykonywania ćwiczeń. Zazwyczaj trwają maksymalnie kilka minut, po czym przechodzą samoistnie. Jeśli często zdarzają Ci się niespodziewane skurcze stopy, warto przyjrzeć się przyczynom, jakie mogą je powodować. Podczas skurczów pojawia się również ból, napięcie mięśni i ogólny dyskomfort. Silne bóle mogą budzić w nocy lub występować rano, zaraz po przebudzeniu. Skurcze w stopie najczęściej zdarzają się, jeśli zbyt długo przebywasz w danej pozycji lub intensywnie trenujesz. Dolegliwości skurczowe, przede wszystkim w obrębie stopy, często świadczą o odwodnieniu organizmu lub o złej diecie. Pożywienie ubogie w pierwiastki, takie jak: potas, magnez, wapń czy sód, często przyczynia się do pojawiania się skurczów. Charakterystycznym objawem niedoborów wapnia jest mrowienie i drętwienie kończyn dolnych, dlatego warto zadbać o odpowiednią suplementacją tego pierwiastka.

Na dolegliwości bólowe stóp narzekają kobiety w ciąży oraz chodzące w butach na obcasach. Niewygodne obuwie może powodować powstawanie mikrourazów w mięśniach, które wywołują skurcze. Brak odpoczynku dla kończyn dolnych często prowadzi do bólu, dlatego warto zadbać o swoje nogi. Skurcze w stopach u kobiet w ciąży to często wynik przemęczenia i przyjmowania wymuszonej pozycji. Wprowadzenie kilku zmian w trybie życia i suplementacji może zmniejszyć dolegliwości. Pamiętaj również, że w ciąży zmienia się ciało, gospodarka hormonalna, a uczucie zmęczenia jest bardziej odczuwalne. Może również bardziej zatrzymywać się woda i powodować opuchliznę nóg, co również prowadzi do skurczów w stopie.

Nadużywanie używek, w szczególności alkoholu, sprzyja wypłukiwaniu elektrolitów z organizmu, a także negatywnie wpływa na cały organizm. Szukając przyczyny skurczów stóp, należy w pierwszej kolejności przyjrzeć się swojemu trybowi życia i wprowadzić kilka zmian, które pomogą w pozbyciu się tej dolegliwości.

Polecamy

---

Telemedycyna

Do jakiego lekarza udać się z częstymi skurczami mięśni?

Skurcze mięśni są bardzo częstą przypadłością i zwykle nie wzbudzają powodów do obaw. Może je wywołać nadmierny wysiłek fizyczny, odwodnienie czy stres. Problem jednak pojawia się wtedy, kiedy nawracają i występują często, utrudniając uprawianie sportu, spacery czy wykonywanie codziennych czynności. W takim wypadku warto zgłosić się do specjalisty, aby zgłębić problem. Jaki lekarz rozpozna i wyleczy skurcze mięśni?

Redakcja08.12.2021

O jakich chorobach może świadczyć skurcz stopy?

Rzadko powodem skurczów stóp są przyczyny neurologiczne, jednakże nie należy ich całkowicie wykluczać. W pierwszej kolejności trzeba jednak wyeliminować takie choroby, jak: cukrzyca typu II, zaburzenia hormonalne czy żylaki. Pomocnym badaniem jest USG Dopplera. Jeśli natomiast skurczom towarzyszy zaczerwienienie, obrzęk i silny ból nóg, koniecznie udaj się do lekarza. Takie objawy mogą świadczyć o zakrzepicy żył głębokich, która jest niebezpieczna dla życia i zdrowia. Skurcze w stopie mogą być jednym z wielu objawów chorób, takich jak:

• choroba Addisona,

• choroby neurologiczne,

• zaburzenia krążenia,

• marskość wątroby,

• zaburzenia pracy nerek,

• miażdżyca,

• stwardnienie rozsiane,

• niedokrwistość.

Rzadko jednak zdarza się, aby skurcz stopy był objawem poważniejszych chorób. O wiele częściej wynika on ze złej diety i trybu życia.

Jak pozbyć się skurczu stopy?

Skurcz stopy zdarza się rzadziej niż skurcz łydki, jednak jest tak samo nieprzyjemny. Jeśli złapał Cię skurcz stopy, w pierwszej kolejności postaraj się przenieść ciężar ciała na stopę, w której wystąpił. Możesz również unieść stopę, zgiąć palce i opierając się na pięcie, podnieść ją jak najwyższej nad podłożem. W przypadku gdy skurcz złapał Cię, kiedy jesteś w butach, zdejmij je wraz ze skarpetkami i daj stopie swobodnie spocząć na podłodze. Delikatnie poruszaj palcami we wszystkie strony, możesz sobie również pomóc dłońmi. Dobrym sposobem jest masaż stóp, który pomoże rozgrzać napięte mięśnie. Ulgę przyniosą także ciepłe okłady. 

Istnieje kilka działań prewencyjnych, które możesz wprowadzić do swojego życia, aby uniknąć w przyszłości pojawiania się skurczu w stopie. Pozbycie się tej dolegliwości jest możliwe, jeśli zadbasz o swój styl życia. Bardzo ważna jest dieta, bogata w warzywa i owoce, które dostarczą organizmowi niezbędnych minerałów. Pamiętaj o prawidłowym i regularnym nawadnianiu organizmu, w szczególności jeśli trenujesz. Spożywanie minimum 2 litrów wody jest obligatoryjne, a jeśli Twoja aktywność fizyczna jest duża, to należy tę ilość zwiększyć jeszcze o 1 litr. Możesz się wspomóc dobrze dobraną suplementacją, która uzupełni braki. Regularna aktywność fizyczna jest wskazana przy często pojawiających się skurczach. 

Wpływ diety i treningu na skurcze stopy

Skurcze stóp są częstą dolegliwością u biegaczy i rowerzystów, ponieważ podczas uprawiania tych sportów bardzo je nadwyrężają. Skurcz, który Cię złapał podczas treningu, wymaga dobrego rozmasowania i uzupełnienia płynów. Wtedy warto sięgnąć po napój izotoniczny, który lepiej nawodni organizm. Pojawiające się regularnie skurcze stopy mogą świadczyć o zbyt dużej intensywności treningów, dlatego należy ją zmniejszyć, aby zweryfikować, czy to była przyczyna występowania tej dolegliwości. Dobrym pomysłem jest także skorzystanie z porady fizjoterapeuty, który pomoże w pozbyciu się uciążliwych skurczów w stopie. 

Chcąc skutecznie zapobiegać skurczom, warto zadbać o odpowiednie pożywienie, w szczególności po skończonym treningu. Dobrym pomysłem jest banan, który zawiera dużo potasu i jest sycący. Osoby aktywne fizycznie często zapominają o rozgrzewce, która może być przyczyną pojawienia się bólu w stopach. Rozciąganie mięśni wspomaga ich elastyczność i pomaga w wykonywaniu wielu ćwiczeń.

Utrzymując dobrze zbilansowaną dietę, bogatą w potas i wapń, można wyeliminować skurcze stóp. Sięgaj po nabiał, świeże owoce i warzywa, a także otręby. Unikaj przetworzonej żywności, fast foodów i posiłków z dużą zawartości cukru i soli. Zrezygnuj także z alkoholu, ogranicz ilość spożywanej kawy i mocnej herbaty. Jeśli pomimo to nadal doświadczasz skurczów stóp, skonsultuj się z lekarzem i rozszerz diagnostykę. Być może problem jest bardziej złożony i wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Domowe sposoby na skurcze nóg

Profilaktyka jest bardzo ważna, jeśli cierpisz na częste skurcze w stopie. To zasady, które możesz z łatwością zastosować w zaciszu własnego domu. Poza odpowiednią dietą i nawodnieniem warto codziennie wykonywać ćwiczenia rozciągające, najlepiej przed snem. Dobrym rozwiązaniem jest również pilates. Jeśli nigdy wcześniej nie uprawiałaś tego rodzaju sportu, możesz skorzystać ze zorganizowanych zajęć. Po dłuższych podróżach lub pracy w pozycji siedzącej należy odpoczywać z uniesionymi nogami. 

Pomocne są ciepłe kąpiele, najlepiej z dodatkiem soli z Morza Martwego. Poprawia ona kondycję mięśni, a także kości i stawów. Sprzyja rozluźnieniu tkanek i zmniejszeniu bólu. Kąpiel jest bardzo łatwa w wykonaniu. Wystarczy do wanny wlać gorącą wodę, wsypać około 2–3 łyżek soli i zanurzyć całe ciało. Kąpiel powinna trwać 15–20 minut. Po niej mocno odczuwalne jest odprężenie, dlatego lepiej ją przeprowadzić po całym dniu. Możesz również wsypać sól do miski z wodą i moczyć w niej stopy. Pamiętaj, aby zmniejszyć ilość dodawanej soli. 

Dobierz odpowiednie obuwie, które nie będzie uciskało stóp. Nie powinno być ono ani zbyt małe, ani zbyt duże. Jeśli cierpisz na problemy z chodzeniem czy trudno jest Ci dobrać buty, możesz skorzystać z pomocy podologa. Warto wykonać odpowiednie badania, które pozwolą dobrać specjalne wkładki, które poprawią sposób chodzenia. 

Ryzyko skurczów w stopie wzrasta w przypadku otyłości i nadwagi, dlatego utrzymywanie prawidłowej masy ciała jest bardzo ważne. Pomocna w odchudzaniu będzie nie tylko zdrowa dieta o obniżonej kaloryczności, ale również regularna aktywność fizyczna. Rodzaj sportu należy dobrać do swoich preferencji i możliwości. Osoby o mniejszej kondycji mogą spacerować, jeździć na rowerze oraz pływać. Ważne jest jednak wykonywanie rozgrzewki przed jakimikolwiek ćwiczeniami, a po ich zakończeniu należy rozgrzać mięśnie.

1. A. Przybylska, A. Peszek, Jak biegać zdrowo? Wyd. Landie.pl, Warszawa 2011.
2. K. Nicpoń, Bóle mięśniowe i kurcze bolesne w praktyce neurologa, Via Medica, Polski Przegląd Neurologiczny 2007, s. 237–248.
3. A. Lewandowska, Diet & Training by Ann, Wyd. Burda, Warszawa 2018.
4. J. Goater, D. Melvin, Sztuka szybszego biegania. Technika. Trening. Taktyka, Wyd. Galaktyka, Warszawa 2012.