Zaloguj się

Umów teleporadę
ZdrowieBadania 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Na czym polega badanie CRP?

Agata Muchowska

lek. Wiktor Trela

10.05.2022

Aktualizacja: 30.09.2022

Gdy zauważysz u siebie utrzymujące się przez dłuższy czas objawy infekcji, koniecznie wykonaj badanie CRP, czyli na stężenie białka reaktywnego. Pojawia się ono w reakcji na stan zapalny w organizmie. Jego wysoki wskaźnik może być oznaką wielu poważnych chorób, takich jak nowotwór bądź schorzenia sercowo-naczyniowe.


crp-co-to-jest-za-badanie-jaka-jest-norma
pexels

Polecane

pasozyty-ludzkie-jak-je-wykryc-i-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Pasożyty ludzkie - jak je wykryć i jak leczyć?
19.11.2021
kalendarz-badan-profilaktycznych-dla-mezczyzn-w-jakim-wieku-i-co-badac
Zdrowie
1 min.
Kalendarz badań profilaktycznych dla mężczyzn – w jakim wieku i co badać?
02.12.2021
spirometria-co-to-jest-na-czym-polega-badanie
Zdrowie
1 min.
Spirometria – co to za badanie? Jakie są wskazania i przygotowania do niego?
19.05.2021
nieprawidlowe-cisnienie-kiedy-udac-sie-do-lekarza
Zdrowie
1 min.
Zbyt niskie lub zbyt wysokie ciśnienie – kiedy udać się do lekarza?
20.10.2021
Spis treści
  1. Czym jest CRP?
  2. Normy CRP
  3. CRP w diagnostyce chorób sercowo-naczyniowych
  4. Podwyższone CRP u dzieci
  5. Przygotowanie do badania CRP

Czym jest CRP?

CRP to białko C-reaktywne – jedno z białek ostrej fazy. Jego wysokie stężenie we krwi informuje, że w organizmie doszło do zapalenia. Dzięki badaniu CPR można diagnozować wiele chorób – od niegroźnych infekcji po nowotwory i choroby układu sercowo-naczyniowego. CRP to jedno z podstawowych badań krwi. Pozwala ono na wczesnym etapie wychwycić nieprawidłowości i wprowadzić dalszą diagnostykę. Białko C-reaktywne produkowane jest w wątrobie jako reakcja na stan zapalny. Im poważniejsza choroba, tym jego stężenie jest większe. U osób zdrowych CRP jest praktycznie niewykrywalne albo jest w bardzo małych stężeniach. Podwyższony wskaźnik mają osoby borykające się z chorobami przewlekłymi i autoimmunologicznymi. Białko ostrej fazy reaguje bardzo gwałtownie na wszelkie zmiany w organizmie.

Normy CRP

Białko ostrej fazy pojawia się jako reakcja immunologiczna organizmu na zapalenie. U osób dbających o siebie i prowadzących zdrowy tryb życia jego norma wynosi od 0 do 5 mg/l. Problem pojawia się, gdy stężenie tej substancji jest wyższe. Jeśli jego wartość nie przekracza 50 mg/l, prawdopodobnie mamy do czynienia z infekcją wirusową, natomiast jeśli jest wyższe, to może to świadczyć o  podłożu bakteryjnym infekcji. Podwyższone wartości CRP w organizmie są najczęściej spowodowane przez:

  • choroby reumatoidalne,

  • nowotwór,

  • zapalenie trzustki,

  • zapalenie jelit,

  • urazy.

W przypadku białka C-reaktywnego znaczenie ma nie tylko jego stężenie, ale także tempo, w jakim rośnie. W przypadku szybko rozwijających się infekcji potrafi wzrastać bardzo szybko, natomiast w przypadku nowotworu, np. raka piersi, poziom CRP zależy od stopnia zaawansowania choroby. Im wcześniej wykryty, tym mniejsze stężenie substancji. Podwyższone wartości białka ostrej reakcji odnotowuje się także u osób po przebytych operacjach i urazach, jako reakcję na uszkodzenie tkanek.

CRP w diagnostyce chorób sercowo-naczyniowych

Dzięki badaniu stężenia CRP we krwi można określić ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Jeśli Twoje CRP jest w normie, ale pozostaje na poziomie powyżej 5 mg/l, to oznacza, że występuje u Ciebie zwiększone ryzyko chorób serca. Utrzymujące się, niewiele podwyższone stężenie C-reaktywnego białka może świadczyć o rozwijającej się miażdżycy, nadciśnieniu oraz zaburzeniach metabolicznych.

Podwyższone CRP u dzieci

Podwyższone CRP u dziecka jest sytuacją stosunkowo częstą i nie musi świadczyć o poważnej chorobie. Z racji wciąż rozwijającego się układu immunologicznego dzieci są bardziej narażone na infekcje i zapalenia, co powoduje wzrost stężenia tej substancji we krwi.  Badanie CRP u dziecka powinno się wykonywać w przypadku utrzymującej się przez kilka dni wysokiej temperatury oraz podczas leczenia, aby sprawdzić, czy przynosi oczekiwane efekty. U dzieci norma CRP jest taka sama jak u osób dorosłych, czyli poniżej 5 mg/l.

Przygotowanie do badania CRP

Badanie poziomu białka C-reaktywnego jest stosunkowo proste. Polega na pobraniu krwi żylnej i wyizolowaniu z surowicy CRP. Aby wynik był miarodajny, trzeba się do niego wcześniej przygotować. Badanie CRP zwykle wykonuje się rano na czczo. Oznacza to, że ostatni posiłek powinieneś zjeść najwyżej 12 godzin wcześniej. Dzień przed wypocznij i dobrze się wyśpij, nie spożywaj alkoholu, również w dniu badania. Postaraj się także zrezygnować z ciężkiego, niezdrowego jedzenia, a jeśli palisz papierosy, ogranicz je. Badanie należy przeprowadzić, gdy pacjent nie ma żadnych infekcji. W rozmowie z lekarzem poinformuj o wszelkich dolegliwościach i przyjmowanych lekach. 

Regularnie monitorowany poziom CRP pomoże szybko i skutecznie zdiagnozować wiele niebezpiecznych chorób, np. raka jelita grubego. Dzięki temu masz większe szanse na skuteczne wyleczenie.

Źródła
  1. A.Dembińska-Kieć, J.W. Naskalski, B. Solnica, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Edra Urban & Partner, Wrocław 2021.
  2. L. Hyla-Klekot, F. Kokot, S. Kokot, Badania laboratoryjne. Zakres i interpretacja, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
  3. W.G. Guder, S. Narayanan, H. Wisser, B. Zawta, tłum. M. Woźniak, Próbki od pacjenta do laboratorium. Wpływ zmienności przedanalitycznej na jakość wyników badań laboratoryjnych, MedPharm, Wrocław 2019.
  4. R. Caquet, 250 badań laboratoryjnych. Kiedy zlecać. Jak interpretować, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2017.
  5. G. Rozenberg, Przypadki w hematologii laboratoryjnej, Edra Urban & Partner, Wrocław 2013.
Author Agata Muchowska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

kwasny-zapach-potu-jakie-sa-przyczny
Zdrowie
1 min.
O czym świadczy kwaśny zapach potu? Prawdopodobne przyczyny
02.06.2022
afta-w-gardle-jakie-sa-objawy-jak-wyglada-leczenie
Zdrowie
2 min.
Afta w gardle - jakie są objawy? Jak wygląda leczenie?
24.01.2022
jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
bole-brzucha-przed-porodem-co-oznaczaja
Zdrowie
1 min.
Bóle brzucha przed porodem. Kiedy należy jechać do szpitala?
10.05.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
chloniak-jakie-sa-rodzaje-objawy-rokowania-
Zdrowie
2 min.
Czym jest chłoniak i jakie są jego rodzaje? Objawy, przyczyny, rokowania
19.05.2021
  • Kontakt
  • Regulamin serwisu
  • Polityka prywatności

© 2023 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.