Czy jest możliwa grypa bez gorączki?

Jakie wirusy wywołują grypę?

Grypę wywołują patogeny należące do rodziny ortomyksowirusów. Wyróżnia się trzy typy wirusów: A, B i C. Największy potencjał pandemiczny ma wirus typu A, który stanowi zagrożenie nie tylko dla człowieka, ale również dla ssaków i ptaków. Według szacunków WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), rocznie wywołuje zakażenie nawet u 25% światowej populacji. Grypa wywołana wirusem typu A ma ciężki przebieg. Z powodu zakażenia tym patogenem rocznie umiera nawet milion chorych [1]. Wyróżnia się wiele podtypów wirusa grypy typu A, które odpowiedzialne są za zachorowania sezonowe. Grypa typu A stanowi poważne wyzwanie dla medycyny, gdyż ten rodzaj wirusa wykazuje bardzo częstą zmienność antygenową i tym sposobem staje się odporny na wiele stosowanych leków. Z tego względu walka z wirusem grypy typu A wymaga bieżącej aktualizacji środków farmakologicznych, w tym szczepionek. Podobny przebieg zakażenia wywołuje wirus grypy typu B. Chociaż jest obarczony ryzykiem powikłań, wywołuje zwykle mniej nasilone objawy niż wirus typu A. Najłagodniejszą postacią wirusa grypy jest typ C. To patogen, który praktycznie nie mutuje. Zakażenie wirusem typu C nie wywołuje epidemii i ma łagodny przebieg, przypominający przeziębienie.

Źródła zakażenia wirusem grypy

Źródłem zakażenia wirusem grypy jest człowiek. Patogen przenosi się drogą kropelkową i przez kontakt bezpośredni z osobą chorą lub nosicielem bezobjawowym. Wydzielina uwalniana jest podczas kichania i kaszlu. Jej małe cząstki mogą utrzymywać się w powietrzu nawet do kilku godzin, a duże osadzają się na powierzchniach znajdujących się w odległości 3 metrów. Objawy grypy pojawiają się w ciągu 3–5 dni od chwili zakażenia. 

Przebieg i objawy zakażenia grypą

Rodzaj i nasilenie objawów zależą od tego, jaki typ wirusa grypy wywołał zakażenie. Infekcja najczęściej wywołuje nieżyt górnych dróg oddechowych. W przypadku zakażenia wirusem typu A mamy często do czynienia z ciężkim przebiegiem choroby. Pojawiają się objawy w postaci wysokiej gorączki, bólu głowy i mięśni, suchego kaszlu, kataru, bólu gardła, złego samopoczucia, bólu gałek ocznych. U dzieci, ale też i niektórych dorosłych (głównie z osłabioną odpornością, osób starszych, kobiet w ciąży, przewlekle chorujących) w przebiegu zakażenia wirusem grypy A występują również objawy żołądkowo-jelitowe. Zakażenie wirusem grypy typu A często jest mylone z infekcją wywołaną przez norowirusy i adenowirusy.

Łagodniejszy przebieg zakażenia grypą wywołuje wirus typu B. W przypadku infekcji spowodowanej tym typem wirusa gorączka jest często niewielka lub występuje stan podgorączkowy. Natomiast grypa wywołana wirusem typu C bardzo często przebiega bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Zakażenie wirusem typu C nie wywołuje typowych objawów chorobowych dla grypy. 

Czy możliwa jest grypa bez gorączki?

Grypa bez gorączki może wskazywać na zakażenie wirusem typu C. To najłagodniejszy typ infekcji, który ma skąpoobjawowy przebieg. U wielu pacjentów infekcja grypy może przebiegać zupełnie bezobjawowo. Wówczas mamy jednak do czynienia z nosicielem, który jest źródłem transmisji wirusa i zakaża wiele osób. Grypa bez gorączki powinna wzbudzać niepokój wtedy, gdy występują inne objawy charakterystyczne dla tej choroby, które ulegają nasileniu i powodują pogorszenie stanu zdrowia chorego. Brak gorączki w takim przypadku świadczy o braku odpowiedzi układu odpornościowego na zakażenie. Taki stan jest niebezpieczny i wymaga konsultacji z lekarzem rodzinnym. Brak gorączki w przebiegu grypy opóźnia diagnozę i podjęcie leczenia. Upośledzona reakcja organizmu na zakażenie wiąże się również z częstszą koniecznością hospitalizacji pacjenta, a ponadto zwiększa ryzyko śmierci. 

Co może upośledzać pracę układu odpornościowego?

Układ immunologiczny (odpornościowy) jest niezbędny dla przeżycia organizmu. Jego główną funkcją jest szybkie rozpoznanie, a następnie skuteczne zwalczanie zagrażających organizmowi drobnoustrojów, wirusów, bakterii i innych patogenów, które prowadzą do rozwoju chorób. Wpływ na jakość odpowiedzi immunologicznej ma życie płodowe, ale przede wszystkim czynniki zewnętrzne, za które w większości odpowiadamy my sami. Szczególnie destrukcyjny wpływ na pracę układu immunologicznego mają długotrwałe napięcie nerwowe, ubogoresztkowa dieta prowadząca do niedoborów witaminowych i odżywczych, siedzący tryb życia, otyłość i nadwaga, używki, częste sięganie po leki przeciwzapalne. Te czynniki wpływają na zaburzenia pracy układu odpornościowego i wystąpienie niedoborów odporności. Zakłócenia funkcjonowania systemu immunologicznego zwiększają ryzyko infekcji, a także wzrostu odsetka umieralności z powodu zakażeń.

Dlaczego grypa jest niebezpieczna?

Grypa jest chorobą obarczoną wysokim ryzykiem poważnych powikłań. Ryzyko ich rozwoju często wynika z tego, że wiele osób myli grypę z przeziębieniem i nie zgłasza się do lekarza. Pamiętaj, że grypa (w przeciwieństwie do przeziębienia) ma bardzo szybki i ciężki przebieg. Nieleczona może prowadzić do niewydolności oddechowej. Najczęstszym powikłaniem grypy są choroby płuc. Zaniedbanie zwiększa również ryzyko rozwoju zapalenia ucha środkowego, infekcji zatok bocznych nosa, zapalenia oskrzeli i oskrzelików. Grypa jest szczególnie niebezpieczna dla osób przewlekle chorujących na schorzenia układu oddechowego, np. na alergię czy astmę. Powikłaniem infekcji w takich przypadkach może być rozwój przewlekłej obturacyjnej choroby płuc lub mukowiscydozy. Wśród groźnych powikłań wskazuje się również na ryzyko zapalenia mięśnia sercowego, zawału serca, zapalenia mózgu, opon mózgowych i rdzenia kręgowego. Nieleczona grypa prowadzi do śmierci.

Kluczowe znaczenie ma więc profilaktyka i świadomość ryzyka, jakie niesie bagatelizowanie wirusa grypy. Zapobieganie zachorowaniu to przede wszystkim higiena osobista. Pamiętaj, zawsze aby po powrocie do domu dokładnie myć ręce. Jeśli kaszlesz lub kichasz, zasłaniaj usta i nos. Jeśli masz wiele objawów wskazujących na wirusa grypy, pozostań w domu i skontaktuj się z lekarzem. W sezonie epidemicznym unikaj zbiorowisk. Rozważ przyjęcie szczepionki przeciwko wirusowi grypy.