Dirofilarioza – jak rozpoznać i leczyć tę chorobę pasożytniczą?

Czym jest dirofilarioza?

Dirofilarioza jest chorobą pasożytniczą, wywołaną przez nicienie Dirofilaria. Występuje zarówno u zwierząt, jak i u ludzi. Jest wywoływana przez dwa gatunki nicieni – Dirofilaria immitis i Dirofilaria repens. Objawy choroby różnią się w zależności od tego, który pasożyt dostał się do organizmu człowieka. Dirofilaria repens zajmuje tkankę podskórną i jest przyczyną pojawiania się w niej guzków. Dirofilaria immitis lokalizuje się w odgałęzieniach naczyń tętniczych płuc i tworzy w nich ziarniniaki (małe guzki powstałe w wyniku reakcji zapalnej). Choroba jest przenoszona na człowieka przez komary. To dlatego na wystąpienie dirofilariozy narażone są szczególnie osoby mieszkające lub czasowo przebywające w klimacie ciepłym, gdzie występuje duża ilość komarów. 

Jak dochodzi do zakażenia?

Do zakażenia dochodzi w wyniku ukąszenia przez komara. Człowiek jest żywicielem przypadkowym, a w jego organizmie Dirofilaria nie rozmnaża się. Żywicielami ostatecznymi dla tych nicieni są przede wszystkim zwierzęta domowe (psy, koty) oraz lisy i wilki. To w ich ustroju dorosłe osobniki Dirofilaria produkują tzw. mikrofilarie, które krążą we krwi. Gdy zwierzę zostanie ukąszone przez komara, wraz z krwią do organizmu owada przedostają się mikrofilarie. Tam przekształcają się w larwy, które mogą zostać przekazane kolejnemu żywicielowi podczas ukąszenia. Za transmisję zakażenia odpowiada kilka rodzajów komarów, najczęściej Aedes, Anopheles i Mansonia.

Czy dirofilariozą można zarazić się od drugiej osoby?

Dirofilariozą nie możesz zarazić się od drugiej osoby. Aby doszło do transmisji, konieczne jest ukąszenie przez komara, w którego organizmie produkowane są larwy Dirofilaria. Oznacza to również, że dirofilariozą nie możesz zarazić się od swojego psa czy kota.

Objawy dirofilariozy u ludzi

Zakażenie nicieniem Dirofilaria repens u ludzi powoduje najczęściej pojawienie się guzków podskórnych i podśluzówkowych. Niekiedy pasożyt zajmuje spojówki oczu. 

Guzki w płucach pojawiają się w przypadku zakażenia Dirofilaria immitis. Większość pacjentów nie prezentuje żadnych objawów klinicznych zakażenia tym nicieniem, a zmiany są często wykrywane przypadkowo podczas wykonywania badania RTG klatki piersiowej z innej przyczyny. U niektórych osób pojawiają się: kaszel, ból w klatce piersiowej, gorączka i osłabienie. Dirofilaria immitis zajmuje niekiedy również inne narządy, w tym mózg, gałkę oczną i jądra.

• Sprawdź, jakie mogą być inne przyczyny zmęczenia, senności, osłabienia oraz braku energii i jak sobie z nimi radzić!

Do kogo zgłosić się z objawami dirofilariozy?

Jeżeli zauważysz u siebie objawy, które mogą wskazywać na dirofilariozę, zgłoś się do lekarza rodzinnego. Skieruje Cię on do specjalisty chorób zakaźnych, który pokieruje dalszą diagnostyką i terapią. Leczenie dirofilariozy u ludzi wymaga współpracy wielu specjalistów, w tym chirurga ogólnego i chirurga klatki piersiowej.

Jak rozpoznaje się dirofilariozę u ludzi?

Podstawą rozpoznania dirofilariozy jest badanie histopatologiczne wycinków (lub całych usuniętych guzków) ze zmian skórnych lub płucnych. Dodatkowo wykonuje się podstawowe badania laboratoryjne oraz RTG klatki piersiowej. Niekiedy wykonywane są badania serologiczne, czyli oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwko Dirofilaria. W trakcie procesu diagnostycznego konieczne jest wykluczenie innych chorób płuc. Badanie kału na pasożyty nie wykrywa obecności nicieni odpowiadających za dirofilariozę. Można je jednak wykonać, jeżeli istnieje podejrzenie zarażenia również innymi ludzkimi pasożytami.

Metody leczenia dirofilariozy

Skuteczną metodą leczenia dirofilariozy u ludzi jest chirurgiczne usunięcie guzków podskórnych i tych znajdujących się w płucach. Jeżeli istnieje podejrzenie, że zmiany mogą występować również w innych narządach, konieczne jest również włączenie leków przeciwpasożytniczych. W większości przypadków nie jest to jednak potrzebne.

Jak zapobiegać dirofilariozie?

Zastanawiasz się, jak możesz zmniejszyć ryzyko zachorowania na dirofilariozę? Stosuj skuteczne metody ochrony przeciwko ukąszeniom komarów! Wybierasz się w miejsce, gdzie może być dużo insektów? Zadbaj o odpowiedni ubiór, zakrywający jak największą powierzchnię skóry. Pamiętaj także o stosowaniu repelentów, czyli środków odstraszających owady.

• Sprawdź też, czy witamina B jest skuteczną bronią przeciwko komarom.