account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
OdżywianieSkładniki odżywcze 2 min.

Nasiona czarnuszki - jakie właściwości prozdrowotne posiadają?

Olga Dąbska24.01.2022Aktualizacja: 24.01.2022

Nasiona czarnuszki są wykorzystywane jako środek leczniczy już od ponad 2000 lat. Roślina ta wykazuje liczne korzystne działanie na organizm, w tym m.in. przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne. Sprawdź też inne zastosowania nasion czarnuszki.


nasiona-czarnuszki-na-co-pomaga-wlasciwosci
pixabay.com

Polecane

syrop-z-bialego-bzu-na-co-pomaga-jak-zrobic
Odżywianie
1 min.
Jak przygotować syrop z białego bzu i kiedy warto go stosować?
17.09.2021
durian-owoc-jak-wyglada-pachnie-i-smakuje
Odżywianie
1 min.
Durian owoc - jak wygląda, pachnie i smakuje?
24.01.2022
sok-z-imbiru-jakie-ma-dzialanie-jak-zrobic
Odżywianie
1 min.
Jak zrobić sok z imbiru i kiedy warto go stosować?
19.05.2021
platki-jaglane-jak-je-ugotowac-co-warto-wiedziec
Odżywianie
1 min.
Płatki jaglane - jak je ugotować? Co warto wiedzieć?
27.07.2021
Spis treści
  1. Czarnuszka - co to za roślina?
  2. Nasiona z czarnuszki - sposób wykorzystania i skład
  3. Nasiona czarnuszki - właściwości
  4. Czarnuszka i jej nasiona - na co pomagają?
  5. Nasiona czarnuszki w kosmetyce

Czarnuszka - co to za roślina?

Czarnuszka należy do rodzaju jednorocznych roślin z rodziny jaskrowatych, liczącej niespełna trzydzieści gatunków. Czarnuszka rozpowszechniona jest zwłaszcza na terenach śródziemnomorskich i zachodniej Azji, choć niektóre jej gatunki spotkać można również w innych częściach świata. Przykładowo w Polsce dziko rośnie czarnuszka polna. Roślina ta znana jest przede wszystkim z wykorzystania w kulinarni, lecz na uwagę zasługują także jej właściwości prozdrowotne. A tych jest całe mnóstwo. Nasiona czarnuszki znane są od ponad 2000 lat ze swych leczniczych właściwości. Najwcześniejsze doniesienie pisemne na ten temat znaleziono w Starym Testamencie. Pisali o niej Hipokrates, Pliniusz, Galen i Avicenna.

Nasiona z czarnuszki - sposób wykorzystania i skład

Nasiona z czarnuszki stosowane mogą być w rozmaity sposób. Największą popularnością cieszy się zrobiony z nich olej. Można go spożywać samodzielnie, doprawiać nim potrawy lub smarować partie ciała. Olej otrzymuje się przez tłoczenie nasion na zimno. Nazywany jest złotem faraonów. Ma barwę miodową do ciemnobrązowej, lekko gorzkawy smak i intensywnie korzenny zapach.

Z nasion czarnuszki wykonuje się napar. Taką ziołową herbatkę można nie tylko pić, ale i wykorzystać do robienia okładów. Nasiona używane są jako przyprawa, np. do chleba, mięs, przetworów warzywnych. Są również składnikiem nalewek czy pełnią rolę środka konserwującego w kosmetykach, chronią bowiem przed promieniowaniem.

Nasiona czarnuszki posiadają bogaty skład. Zawierają:

  • olej roślinny,

  • alkaloidy,

  • białka,

  • saponiny,

  • olejek eteryczny,

  • flawonoidy.

Bogate są w nienasycone kwasy tłuszczowe, głównie kwas linolowy (50-60%), oleinowy (20%) i eikozadienowy (3%). Zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych (kwasu palmitynowego i stearynowego) wynosi około 30%. Oprócz tego nasiona czarnuszki dostarczają witamin, a zwłaszcza tokoferoli. Są cennym źródłem żelaza i źródłem cynku.

Nasiona czarnuszki - właściwości

Nasiona czarnuszki wykazują właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwutleniające. Skutecznie radzą sobie w walce z różnego rodzaju patogenami. Znane są z cech przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych, przeciwgrzybiczych. Roślina ta polecana jest osobom zmagającym się z nadmierną reakcją układu odpornościowego na występujące w środowisku obce substancje, określane jako alergeny, które w normalnych warunkach organizm powinien ignorować. Oznacza zatem, że działa przeciwalergicznie.

Wśród jej właściwości wymieniane są również:

  • przeciwnowotworowe,

  • przeciwcukrzycowe,

  • neuroochronne,

  • spazmolityczne (rozkurczowe),

  • regulujące w zaburzeniach cyklu miesięcznego,

  • pobudzające laktację (stąd poleca się nasiona czarnuszki w ciąży).

Nasiona czarnuszki siewnej wskazane są dla osób o obniżonej odporności, z uwagi na zdolności immunomodulujące. Stąd też spotkać je można w terapii tocznia czy reumatyzmu. To tylko wybrane działania nasion z czarnuszki. Niżej poznasz nieco szerzej najbardziej znane ich wykorzystanie terapeutyczne.

Czarnuszka i jej nasiona - na co pomagają?

Nasiona czarnuszki są powszechnie stosowane w łagodzeniu dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Roślina ta polecana jest w przypadku niestrawności, wrzodów żołądka, braku apetytu, biegunek. Hamuje wzrost drobnoustrojów pasożytujących w jelitach, głównie Shigella dysenteriae, Shigella flexneri, S. sonnei, S. boydii. Kolejnym znanym zastosowaniem nasion czarnuszki są schorzenia układu moczowego. Surowiec ten wykazuje działanie moczopędne i nefroprotekcyjne, czyli ochronne na miąższ nerek.

Poza tym oddziałuje korzystnie na wątrobę. To za sprawą działania żółciopędnego i hepatoprotekcyjnego, czyli ochronnego na komórki wątroby. Czarnuszkowe nasiona za sprawą właściwości hipotensyjnych (przeciwnadciśnieniowych) oraz hipolipidemicznych (obniżających poziom lipidów - tłuszczy) wpływają również dobroczynnie na układ krążenia.

Nasiona czarnuszki stosuje się w schorzeniach górnych dróg oddechowych (przeziębieniach, kaszlu, w nieżycie i zapaleniach oskrzeli, przy nawracających infekcjach). Zawarte w nich olejki eteryczne powodują rozszerzenie dróg oddechowych, a tym samym wspomagają ich pracę. Ponadto zmniejszają ilość śluzu i ułatwiają wykrztuszanie zalegającej wydzieliny.

Związki zawarte w nasionach czarnuszki przyczyniają się do obniżenia poziomu glukozy i wzrostu wydzielania insuliny. Chronią przed uszkodzeniami wywołanymi naświetlaniem promieniowaniem jonizującym w radioterapii. Surowiec ten przyczynić się może do poprawy samopoczucia, usprawnienia procesów zapamiętywania, myślenia, uczenia się. Stosuje się również nasiona czarnuszki na pasożyty. Wspomagają walkę z owsikami, tasiemcami, włośniem krętym.

Nasiona czarnuszki w kosmetyce

Nasiona czarnuszki są cenionym składnikiem produktów kosmetycznych. Stosuje się je jako środek antyseptyczny i miejscowo znieczulający. Polecane są na źle gojące się rany i zmiany wywołane ukąszeniem owadów, przy problemach trądzikowych, w łuszczycy i grzybicach skóry. Z uwagi na zdolność do niwelowania wolnych rodników wykorzystywane są w produktach o działaniu przeciw starzeniu się skóry. Ich atutem są właściwości ochronne względem skóry suchej, łojotokowej, atopowej. Preparaty z nasionami czarnuszki są stosowane również na ciało, głównie jako środek rozluźniający napięte mięśnie.

Źródła
  1. M. Borusiewicz, Z. Janeczko, Nigella sativa L. - roślinny surowiec o właściwościach plejotropowych, „Postępy Fitoterapii” 2015, t. 16, nr 4, s. 223-236.
  2. A. Kaźmierczak, D. Wcisło-Dziadecka, N. Zmarzły, Zdrowie z natury - czarnuszka siewna w produktach kosmetycznych i leczniczych, „Postępy Nauk Medycznych” 2018, t. XXXI, nr 1A, s. 61-64.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

sprawdzony-przepis-na-chrupiace-gofry-fit
Odżywianie
2 min.
Przepis na gofry fit – jak zrobić pyszny i zdrowy posiłek w kilku wersjach?
19.05.2021
woda-z-imbirem-jak-przygotowac-jakie-daje-efekty
Odżywianie
1 min.
Woda z imbirem – przepis na napój wspomagający zdrowie i odchudzanie
19.05.2021
zoltko-co-zawiera-ile-wazy-ile-ma-kalorii
Odżywianie
2 min.
Żółtko kurze – co warto o nim wiedzieć?
19.05.2021
uczucie-glodu-po-jedzeniu-jakie-sa-przyczyny
Odżywianie
1 min.
Uczucie głodu po jedzeniu - jakie są przyczyny?
28.10.2021
Popularne w kategorii Odżywianie
physalis-miechunka-co-to-jest-jak-jesc
Odżywianie
1 min.
Physalis (miechunka) - co to jest? Jak jeść?
24.01.2022
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.