Polipy macicy – przyczyny i sposoby leczenia zmiany

Przyczyny polipów macicy

Polipy macicy powstają na skutek nieprawidłowego i nadmiernego rozrostu błony śluzowej narządu. Jednoznaczna przyczyna rozwoju zmian nie jest znana. Najprawdopodobniej odpowiadają za to zaburzenia hormonalne, w tym nieleczone schorzenia przewlekłe tarczycy. Czynnikiem sprzyjającym może być również podłoże genetyczne. W grupie ryzyka ponadto znajdują się kobiety przechodzące menopauzę. Polipy macicy osiągają wielkość od kilku milimetrów do kilku centymetrów.

Wyróżnia się dwa typy polipów macicy:

• endometrialne – polipy umiejscowione w jamie macicy; z reguły są małe i mają kształt maczugi, najczęściej rozwijają się u młodych kobiet;

• szyjkowe – polipy umiejscowione na szyjce macicy; mogą osiągać nawet 3 cm wielkości, najczęściej rozwijają się u kobiet po 40. roku życia.

Zmiany pojawiają się pojedynczo lub grupowo. Mają postać uszypułowaną (na tzw. nóżce) lub nieuszypułowaną (o szerokiej podstawie).

Polipy macicy – objawy

Niewielkie polipy macicy nie dają żadnych objawów. Duże zmiany objawiają się nieregularnymi krwawieniami miesiączkowymi. Zmiany wpływają również na przebieg menstruacji poprzez zwiększenie obfitości krwawienia lub wydłużenie dni okresu.

U niektórych pacjentek polipy macicy mogą objawiać się:

• plamieniem międzymiesiączkowym;

• bólem podbrzusza;

• nadmiernymi białymi upławami;

• niewielkim krwawieniem po stosunku płciowym.

Polipy macicy zazwyczaj nie wywołują dotkliwych dolegliwości bólowych. 

Polipy macicy a płodność 

Polipy macicy mogą być przyczyną zaburzeń płodności, szczególnie jeśli umiejscowione są w jamie narządu. Wówczas blokują zagnieżdżenie się zarodka w endometrium. W przypadku wczesnych tygodni ciąży duże polipy grożą poronieniem.

Diagnostyka polipów macicy

Polipy macicy wykrywane są podczas rutynowego badania ginekologicznego. Duże zmiany są wskazaniem do wykonania dodatkowych badań: cytologii, USG, kolposkopii i histeroskopii. Diagnostyka powinna być przeprowadzana w pierwszych dniach po krwawieniu menstruacyjnym.

Leczenie polipów macicy

W większości przypadków polipy macicy mają charakter łagodny. Leczenie opiera się na kilkumiesięcznej farmakoterapii hormonalnej. Jeśli terapia nie jest skuteczna, specjalista może zlecić usunięcie polipa. W zależności od wielkości zmiany i jej usytuowania przeprowadza się zabieg ukręcenia polipa u podstawy lub łyżeczkowanie jamy macicy. Wycięty polip przesyła się następnie do badania histopatologicznego. Zabieg obarczony jest niskim ryzykiem powikłań. W przypadku pojawienia się gorączki należy pilnie zgłosić się do lekarza lub szpitala. 

Polipy macicy mają tendencję do nawracania. W grupie ryzyka szczególnie znajdują się pacjentki, u których w rodzinie diagnozowano takie zmiany.

Zalecenia po zabiegu usunięcia polipów macicy

Przez mniej więcej 4 tygodnie od zabiegu pacjentka powinna unikać kąpieli w wannie, wizyt w saunie i wysiłku fizycznego. Na czas rekonwalescencji należy powstrzymać się również od współżycia. Nie wolno dźwigać ciężkich przedmiotów, a tampony trzeba zamienić na podpaski.

1. J. Doniec i in., Wartość diagnostyczna minihisterskopii w rozpoznaniu polipów endometrialnych, 2017.
2. G. Surkont i in., Analiza ultrasonograficznych cech chorób błony śluzowej jamy macicy u kobiet po menopauzie bez nieprawidłowych krwawień, Klinika Ginekologii i Onkologii Ginekologicznej, UM w Łodzi.