account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Sarkoidoza – co to za choroba i jak ją leczyć?

lek. Agnieszka Żędzian30.11.2023Aktualizacja: 30.11.2023

Sarkoidoza jest dość rzadko występującą chorobą, najczęściej diagnozowaną u młodych dorosłych. Typowo prowadzi do powiększenia węzłów chłonnych we wnękach oraz pojawienia się zmian w miąższu płuc, ale zmiany mogą wystąpić także w innych narządach. Dowiedz się, jakie objawy mogą wskazywać na obecność choroby i na czym polega jej leczenie.


sarkoidoza-co-to-za-choroba-jak-leczyc
Pixabay.com

Polecane

goraca-kapiel-na-przeziebienie-najlepsze-rozwiazanie
Zdrowie
1 min.
Czy gorąca kąpiel pomaga na przeziębienie?
02.06.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
soda-na-zgage-jak-ja-stosowac-jakie-sa-proporcje
Zdrowie
1 min.
Soda na zgagę - jak ją stosować? Jakie są proporcje?
21.01.2022
ugryzienie-szerszenia-jak-wyglada-jakie-sa-objawy
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie szerszenia - jak wygląda? Jakie są objawy?
24.01.2022
Spis treści
  1. Sarkoidoza – co to jest?
  2. Czy sarkoidoza jest dziedziczna? Przyczyny choroby
  3. Objawy sarkoidozy
  4. Diagnostyka sarkoidozy – jakie badania wykonać?
  5. Metody leczenia sarkoidozy
  6. Sarkoidoza – rokowanie u pacjentów

Sarkoidoza – co to jest?

Sarkoidoza jest ogólnoustrojowym schorzeniem, w którego przebiegu obserwuje się obecność nieserowaciejących ziarniniaków w narządach. Dotyka najczęściej młodych osób dorosłych. Szacuje się, iż atakuje 11 na 100 tysięcy osób w populacji. W większości przypadków zmiany dotyczą tkanki płucnej i węzłów chłonnych, rzadziej innych narządów. W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 sarkoidoza jest uwzględniona pod kodem D86 i obejmuje m.in.:

  • sarkoidozę płuc,

  • sarkoidozę węzłów chłonnych,

  • sarkoidozę skórną,

  • sarkoidozę serca (zapalenie mięśnia sercowego w jej przebiegu),

  • sarkoidozę oka (zapalenie ciała rzęskowego i tęczówki oka),

  • neurosarkoidozę (przede wszystkim porażenie nerwów czaszkowych).

Postać pozapłucna sarkoidozy dotyczy około 25–30% osób chorych. Zajęcie mięśnia sercowego częściej obserwuje się u mężczyzn, a sarkoidozę skórną i oczną – u kobiet. W rzadkich przypadkach zmiany ziarniniakowe występują w stawach, w mięśniach szkieletowych czy w nerkach.

Czy sarkoidoza jest dziedziczna? Przyczyny choroby

Sarkoidoza jest chorobą zapalną o nieznanej etiologii, a badania nad przyczyną jej występowania wciąż trwają. Nie udowodniono dziedzicznego charakteru schorzenia, chociaż obserwowano przypadki zachorowań u osób blisko spokrewnionych. Przedmiotem zainteresowania naukowców jest również wpływ niektórych czynników na rozwój choroby, m.in. infekcyjnych (np. mykobaterii) czy długotrwałego narażenia na beryl, pył, nie udowodniono jednak ich związku z sarkoidozą. Nie potwierdzono także, aby sarkoidoza należała do grupy chorób autoimmunologicznych.

Objawy sarkoidozy

Objawy sarkoidozy mogą być bardzo zróżnicowane i często przypominają inne choroby, co bywa znacznym utrudnieniem w procesie diagnostycznym. Typowo obserwuje się uciążliwy, przewlekły, suchy kaszel, zmęczenie i duszność, ale mogą wystąpić także inne symptomy, m.in. powiększenie obwodowych węzłów chłonnych (np. w okolicy pach oraz węzłów szyjnych) czy ból i obrzęk stawów. Zmiany skórne w sarkoidozie mogą być bardzo zróżnicowane i przyjmować postać wysypki grudkowej, plamisto-grudkowej, guzków czy ognisk hipopigmentacji (miejscowego odbarwienia skóry). Sarkoidoza skórna dotyczy najczęściej okolicy twarzy (szczególnie górnej połowy) i tylnej części szyi. Do rzadszych objawów sarkoidozy należą: powiększenie wątroby, kamica nerkowa, zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego oka czy zaburzenia rytmu serca.

U części pacjentów początek choroby ma przebieg ostry i wiąże się z obecnością gorączki, rumienia guzowatego, bólu stawów i powiększenia węzłów chłonnych po obu stronach wnęk płuc – taki obraz kliniczny nosi nazwę zespołu Löfgrena. Objawy neurologiczne sarkoidozy mogą obejmować m.in.: chrypkę, zaburzenia widzenia, utratę słuchu, drgawki czy zaburzenia psychiczne.

Diagnostyka sarkoidozy – jakie badania wykonać?

Diagnostyka sarkoidozy bywa dużym wyzwaniem i wymaga wykonania wielu badań dodatkowych, m.in.:

  • badań krwi – morfologii (często obserwuje się niedokrwistość oraz obniżenie poziomu leukocytów i płytek krwi), prób wątrobowych, poziomu mocznika, kreatyniny, CRP, glukozy i wapnia;

  • badań obrazowych – RTG, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego klatki piersiowej (zwykle pozwala na uwidocznienie powiększenia węzłów chłonnych w obu wnękach płuc, zmiany w miąższu płuc i obraz plastra miodu u pacjentów w fazie włóknienia);

  • spirometrii (nieinwazyjnego badania czynnościowego układu oddechowego);

  • EKG i badania echokardiograficznego u pacjentów z objawami zajęcia mięśnia sercowego.

Potwierdzenie diagnozy wymaga zwykle biopsji (najczęściej pobranej podczas bronchoskopii) i badania histopatologicznego. Typowo stwierdza się obecność nieserowaciejących ziarniniaków przy braku obecności grzybów i mykobakterii.

Metody leczenia sarkoidozy

Wykryto u Ciebie sarkoidozę, ale nie zauważasz u siebie żadnych objawów choroby? Zgłaszaj się na regularne badania kontrolne (w tym badanie RTG klatki piersiowej) co 3–6 miesięcy. Jeśli pojawią się u Ciebie symptomy choroby, poddaj się leczeniu.

Do najczęściej stosowanych leków należą doustne glikokortykosteroidy, podawane przez 4–6 tygodni. U osób nietolerujących leków sterydowych lub mających przeciwwskazania do ich przyjmowania można stosować metotreksat, azatioprynę, leflunomid lub infliksimab. W rzadkich przypadkach konieczna jest transplantacja płuc. Nie ma zaleceń do przestrzegania przez chorych diety stosowanej w chorobach autoimmunologicznych.

Sarkoidoza – rokowanie u pacjentów

Bezobjawowa sarkoidoza nie wymaga leczenia, a stan pacjentów przez lata bywa stabilny. U chorych, u których wystąpiły objawy płucne lub pozapłucne, konieczne jest podjęcie leczenia. Niestety mimo terapii często dochodzi do wystąpienia przewlekłej duszności i nadciśnienia płucnego. Umieralność w sarkoidozie płuc u osób, które nie podjęły leczenia, wynosi około 5%.

Źródła
  1. S. Bokhari, H. Zulfiqar, A. Mansur, Sarcoidosis, „StatPearls”, 2022, dostęp online: maj 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430687/.
  2. R. Jain i in., Sarcoidosis: Causes, Diagnosis, Clinical Features, and Treatments, „Journal of Clinical Medicine”, 2020, dostęp online: maj 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7230978/.
Author lek. Agnieszka Żędzian picture
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. Systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
ocet-na-stluczenia-jak-przygotowac-oklad
Zdrowie
1 min.
Ocet na stłuczenia - jak przygotować okład?
24.01.2022
polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
szalwia-na-gardlo-jak-ja-stosowac-pic-czy-plukac
Zdrowie
2 min.
Szałwia na gardło - jak ją stosować? Pić czy płukać?
28.10.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.