account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieBadania 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

ANA – co to takiego? Jakie ma znaczenie w diagnostyce różnych chorób?

Marta Drzazgalek. Agnieszka Żędzian07.05.2024Aktualizacja: 25.06.2024

Przeciwciała przeciwjądrowe (ANA – ang. anti-nuclear antibodies) stanowią ważny element diagnostyki układowych chorób tkanki łącznej. To specyficzne przeciwciała, które są skierowane przeciwko składnikom jądra komórkowego. Wykrywanie i interpretacja wyników badań ANA ma znaczenie dla diagnozy i monitorowania przebiegu chorób takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy zapalenie wielomięśniowe. Sprawdź, jak wygląda badanie tego parametru i kto powinien je wykonać.


ana-poznaj-jej-znaczenie-zastosowanie
Pixabay.com

Polecane

badanie-pet-co-wykrywa-na-czym-polega
Zdrowie
1 min.
Badanie PET – co to za badanie? Jakie są wskazania i co wykrywa?
19.05.2021
limfocyty-co-to-jest-jakie-sa-normy
Zdrowie
2 min.
Limfocyty - co to jest? Jakie są normy?
31.10.2021
badania-serca-jakie-sa-rodzaje-na-czym-polegaja
Zdrowie
1 min.
Badania serca - jakie są rodzaje? Na czym polegają?
30.07.2021
nieprawidlowe-cisnienie-kiedy-udac-sie-do-lekarza
Zdrowie
1 min.
Zbyt niskie lub zbyt wysokie ciśnienie – kiedy udać się do lekarza?
20.10.2021
Spis treści
  1. Przeciwciała – co to takiego?
  2. Przeciwciała przeciwjądrowe – czym są?
  3. Znaczenie przeciwciał przeciwjądrowych
  4. Jak przebiega badanie przeciwciał przeciwjądrowych?
  5. Przeciwciała ANA – wynik badania. Jakie są normy?
  6. Kto powinien wykonać badanie przeciwciał przeciwjądrowych?

Przeciwciała – co to takiego?

Przeciwciała to białka wytwarzane przez nasz układ odpornościowy w odpowiedzi na kontakt z drobnoustrojami, takimi jak bakterie, wirusy, czy grzyby. Ich zadaniem jest rozpoznawanie i zwalczanie tych patogenów. Działają jak "żołnierze" chroniący organizm przed infekcjami.

Istnieje kilka rodzajów przeciwciał, które różnią się między sobą funkcją i czasem trwania w organizmie. Najważniejsze z nich to:

  • IgM: pojawiają się jako pierwsze w odpowiedzi na infekcję, ale szybko zanikają;

  • IgG: zapewniają długotrwałą ochronę przed danym patogenem – w tej grupie są m.in. HCV przeciwciała, których obecność sprawdza się, aby potwierdzić lub wykluczyć kontakt z wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV);

  • IgA: chronią m.in. błony śluzowe, np. w przewodzie pokarmowym i oddechowym;

  • IgE: biorą udział w reakcjach alergicznych;

  • IgD: pomagają w regulacji odpowiedzi immunologicznej.

  • Sprawdź, w jakich sytuacjach warto zbadać przeciwciałą anty-tTG.

Przeciwciała przeciwjądrowe – czym są?

ANA (ang. anti-nuclear antibodies) to specyficzna grupa przeciwciał, które są skierowane przeciwko antygenom występującym w jądrze komórkowym. Ich obecność świadczy o autoimmunizacji, czyli nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego, który jest skierowany przeciwko własnym tkankom. Przeciwciała ANA to narzędzie diagnostyczne w identyfikacji i ocenie chorób układowych tkanki łącznej. Wykrywa się je w osoczu pacjenta przy użyciu różnych technik laboratoryjnych.

Przeciwciała przeciwjądrowe (ANA) mogą być skierowane przeciwko różnym antygenom występującym w jądrze komórkowym. Najczęściej spotykanymi rodzajami przeciwciał przeciwjądrowych są m.in.: przeciwciała skierowane przeciwko topoizomerazie DNA I (anty-Scl70), rybonukleoproteinie (anty-RNP), przeciwko antygenom Ro/SSA, antygenom La/SSB, antygenowi Sm czy antygenowi anty-Kn. Choć symbole te wyglądają dość tajemniczo, każde z nich może mieć znaczenie diagnostyczne i kliniczne w kontekście określonej choroby.

Znaczenie przeciwciał przeciwjądrowych

Poziom przeciwciał zazwyczaj sprawdza się, gdy zachodzi podejrzenie infekcji (aby rozpoznać chorobę i określić stopień jej nasilenia), aby ocenić odporność na konkretne wirusy, przy planowaniu szczepień (aby sprawdzić, czy Twój organizm uodpornił się już na daną chorobę) i w ciąży (w celu określenia, czy przyszła mama zyskała odporność na choroby wirusowe, które mogą poważnie zagrozić rozwojowi płodu).

Przeciwciała przeciwjądrowe mają duże znaczenie w diagnostyce i monitorowaniu chorób autoimmunologicznych. Obecność tych przeciwciał może wskazywać na obecność chorób takich jak:

  • toczeń rumieniowaty układowy;

  • reumatoidalne zapalenie stawów;

  • młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów;

  • twardzina układowa;

  • fibromialgia;

  • mieszane choroby tkanki łącznej;

  • zapalenie wielomięśniowe;

  • zapalenie nerek;

  • choroby wątroby;

  • zapalenie tarczycy;

  • zespół Sjögrena.

W przypadku podejrzenia reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) można poszerzyć diagnostykę o badanie przeciwciał anty-CCP.

Jak przebiega badanie przeciwciał przeciwjądrowych?

Aby sprawdzić obecność przeciwciał ANA, musisz zgłosić się do laboratorium w celu pobrania krwi. Procedura ta nie różni się od rutynowego badania – krew pobierana jest na czczo, z żyły łokciowej.

Badanie przeciwciał przeciwjądrowych (ANA) jest wykonywane w laboratorium przy użyciu różnych technik laboratoryjnych. Najczęściej stosowaną metodą jest immunofluorescencja pośrednia (IFA), która polega na obserwacji reakcji przeciwciał z preparatem komórek fixowanych na szkiełku. Wynik badania jest oceniany na podstawie obecności i charakterystyki widocznych pod mikroskopem plam fluorescencyjnych. Istnieją również metody immunoenzymatyczne i immunoblottingu, które pozwalają na bezpośrednie wykrywanie przeciwciał przeciwjądrowych.

Chcesz uniknąć oczekiwania w długiej kolejce do laboratorium czy na ponowną wizytę do lekarza? Sprawdź ofertę pakietów prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, którą można zamówić na Welbi. Dzięki temu ubezpieczeniu możesz zyskać:

  • dostęp do konsultacji z wybranymi specjalistami bez skierowania (nawet 39 specjalistów i lekarzy POZ),

  • dostęp do badań laboratoryjnych i obrazowych (liczba zależy od wybranego pakietu, nawet blisko 300 badań!),

  • w najbardziej rozbudowanym pakiecie 4 wizyty domowe w ciągu roku, 2 konsultacje z psychologiem lub psychiatrą oraz profilaktyczny przegląd zdrowia raz do roku.

Możesz także być w stałym kontakcie z lekarzem online za sprawą e-konsultacji. To komfortowe rozwiązanie w trakcie leczenia przewlekłych chorób! Zamów ofertę i sprawdź, z jakich usług medycznych i na jakich zasadach można korzystać w ramach konkretnego pakietu Polisy Zdrowie Welbi.

Przeciwciała ANA – wynik badania. Jakie są normy?

Wynik badania w kierunku przeciwciał ANA może być ujemny – wtedy pozwala na wykluczenie obecności określonej choroby autoimmunologicznej – lub dodatni:

  • 1:40–1:80 – to wynik słabo dodatni, który – przy braku objawów klinicznych dotyczących tkanki łącznej – nie powinien świadczyć o chorobie;

  • 1:160–1:640 – jeśli choroba nie daje objawów klinicznych, zaleca się powtórzenie badania po pół roku;

  • więcej niż 1:1280 – przy wyniku wysoko dodatnim połączonym z objawami tkanki łącznej lekarz może już zwykle postawić diagnozę.

Pamiętaj, że interpretacji wyników dokonuje lekarz specjalista. 

Kto powinien wykonać badanie przeciwciał przeciwjądrowych?

Badanie przeciwciał przeciwjądrowych (ANA) powinno być zlecone i ocenione przez lekarza specjalizującego się w diagnostyce i leczeniu chorób układowych tkanki łącznej, np. reumatologa. Lekarz może zlecić to badanie pacjentowi, u którego podejrzewa się obecność choroby autoimmunologicznej na podstawie objawów klinicznych i wyników innych badań diagnostycznych.

Zgłoś się na badanie, jeśli obserwujesz u siebie objawy takie jak:

  • ból stawów;

  • osłabienie mięśni;

  • wysypki;

  • dolegliwości ze strony różnych narządów wewnętrznych.

Badanie ANA może być również przeprowadzane w celach monitorowania aktywności choroby i skuteczności terapii.

Źródła
  1. A. Dembińska-Kieć i in., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2017.
  2. P. Dobosz (red.), Nowoczesna diagnostyka w onkologii. Innowacje, rekomendacje i ścieżki postępowania w onkologii personalizowanej, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021.
  3. B. Solnica, Diagnostyka laboratoryjna, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.
  4. P. Ihnatowicz i in., Choroby autoimmunologiczne. Objawy, wskazówki, diety, Wydawnictwo Publicat, Poznań 2022.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
ocet-na-stluczenia-jak-przygotowac-oklad
Zdrowie
1 min.
Ocet na stłuczenia - jak przygotować okład?
24.01.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
nadplytkowosc-co-to-przyczyny-objawy-leczenie
Zdrowie
1 min.
Nadpłytkowość – co to jest? Przyczyny powstania i sposoby leczenia trombocytozy
27.02.2023
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.