account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
FitnessRehabilitacja 2 min.

Balneoterapia – co warto o niej wiedzieć?

Agata Oleszkiewicz30.07.2021Aktualizacja: 30.09.2022

Balneoterapia to dziedzina fizjoterapii, w której do leczenia i profilaktyki wielu chorób, zwłaszcza o charakterze przewlekłym, wykorzystuje się naturalne surowce, jak wody mineralne czy gazy zdrojowe. To metoda rehabilitacyjna, z którą możesz się spotkać zwłaszcza w uzdrowiskach i sanatoriach.


balneoterapia-co-to-jest-na-czym-polega-kiedy-stosowac
pixabay.com

Polecane

fala-uderzeniowa-co-to-jest-jak-dziala-na-czym-polega
Fitness
1 min.
Fala uderzeniowa - co to jest? Jak działa? Na czym polega? | Welbi.pl
27.07.2021
pajaczek-na-plecy-dla-dzieci-dla-doroslych-jak-dziala
Fitness
1 min.
Pajączek na plecy - dla dzieci, dla dorosłych. Jak działa?
30.07.2021
kinezyterapia-leczenie-ruchem-jakie-sa-rodzaje
Fitness
1 min.
Kinezyterapia (leczenie ruchem) - jakie są rodzaje?
30.07.2021
jakie-cwiczenia-na-wzmocnienie-kregoslupa-wybrac
Fitness
2 min.
Jakie ćwiczenia na wzmocnienie kręgosłupa wybrać?
29.10.2021
Spis treści
  1. Co to jest balneoterapia?
  2. Na czym polega balneoterapia?
  3. Balneoterapia w kosmetyce
  4. Kto może prowadzić balneoterapię?

Co to jest balneoterapia?

Balneoterapia, zwana też przyrodolecznictwem lub medycyną fizykalną, to dziedzina medyczna stanowiąca jednocześnie dział fizjoterapii, która w swoim przebiegu wykorzystuje do leczenia, profilaktyki, rehabilitacji i częściowo diagnostyki różnorodnych chorób i stanów surowce naturalne, takie jak wody mineralne, gazy zdrojowe, peloidy oraz walory klimatyczne. To czynniki, z którymi Twój organizm ma do czynienia na co dzień, lecz balneoterapia to zespół zabiegów wykorzystujących właściwości tych surowców w skoncentrowanej dawce oraz określonym cyklu i czasie. Wody stosowane w balneoterapii charakteryzuje brak zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych, naturalna zmienność cech fizycznych, a także odpowiednia temperatura wynosząca minimum 20°C. Mogą za to być one wzbogacane mieszanką minerałów dopasowaną do Twojego problemu zdrowotnego i wykorzystane do wykonania różnych zabiegów, w tym hydroterapeutycznych, jak kąpiele siarkowe czy kąpiel z nadmanganianem potasu. Wśród wód najczęściej wykorzystywanych do zabiegów balneoterapii znajdują się wody alkaliczne, wapniowe, słone, żelaziste, jodkowe, siarczkowe i siarkowodorowe, arsenowe, szczawy i radoczynne. Balneoterapia jest samodzielną dyscypliną o szerokim spektrum działania, charakteryzującą się specyficznymi metodami pracy. Odrębności te dotyczą przede wszystkim sposobów posługiwania się metodami diagnostycznymi i leczniczymi oraz realizacji planu rehabilitacji. Balneoterapia powszechnie stosowana była już od czasów starożytnych. Obecnie jest jedną z bardziej cenionych metod naturalnego leczenia ze względu na trwały efekt terapeutyczny bez ryzyka wywołania skutków ubocznych. Możesz mieć z nią do czynienia zwłaszcza podczas rehabilitacji uzdrowiskowej i sanatoryjnej. Balneoterapia może być samodzielną metodę leczniczą, jednak najczęściej stanowi uzupełnienie innych form leczenia, np. farmakoterapii. Dzięki możliwości kojarzenia balneoterapia przyczynia się do większej skuteczności uzdrawiania, a nawet może zwiększać rokowania co do zakończenia zażywania leków lub zmniejszenia ich dawek.

Na czym polega balneoterapia?

Zabiegi balneoterapeutyczne mają na celu pobudzenie mechanizmów adaptacyjnych i regulacyjnych Twojego organizmu do nowych warunków fizycznych i oddziałujących bodźców, uruchomienie czynnościowe ustroju, a także poprawę jego sprawności. Leczenie tego typu wpływa kompleksowo na funkcjonowanie wielu fizjologicznych procesów jednocześnie. Efekty terapeutyczne uzyskiwane są dzięki różnorodności zabiegów balneoterapeutycznych. Wśród nich znajduje się m.in.:

  • krenoterapia, czyli kuracja pitna mieszanek zawierających wodę i odpowiednio dobrane związki mineralne. Działają one miejscowo, jak i ogólnie. Tego typu metoda może zostać zaproponowana w leczeniu np. kamicy nerkowej i schorzeń dróg moczowych, ponieważ działa moczopędnie, koi stany zapalne czy stymuluje rozmiękczanie zmineralizowanych złogów. W zależności od rodzaju wody krenoterapię stosuje się też w schorzeniach dróg żółciowych i wątroby, cukrzycy, miażdżycy czy przy nadkwasocie, nadciśnieniu, zaburzeniu wydzielania gruczołów dokrewnych, zatruciach, chorobach kobiecych i wieku dziecięcego oraz wielu innych przypadkach;

  • aerozoloterapia, tzw. inhalacje, które polecane są przede wszystkim w przypadku przewlekłych kłopotów z drogami oddechowymi. Za inhalacje uznaje się wprowadzanie gazu o odpowiednim składzie do układu oddechowego w formie kąpieli, inhalacji lub oddychania powietrzem indukowanym, takim, jakim charakteryzuje się grota solna oraz obszary nadmorskie;

  • irygacja, czyli płukanie naturalnych jam ciała, np. zatok, nosa, jamy ustnej, jelit czy pochwy;

  • hydroterapia, zwana też wodolecznictwem, która wykorzystuje do zabiegów zewnętrznych wodę o różnych właściwościach ciepła, ciśnienia i składu. W lecznictwie uzdrowiskowym najczęściej wykonuje się kąpiele solankowe, które mogą zostać Ci zalecone, jeśli zmagasz się m.in. z przewlekłym zapaleniem stawów, chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa i kończyn, chorobami narządów rodnych, gośćcem tkanek miękkich, nerwobólami, stwardnieniem rozsianym, nerwicami, bezsennością czy stanami wyczerpania nerwowego. Równie cenna jest kąpiel kwasowęglowa. Z tego typu zabiegu możesz korzystać, jeśli masz niewydolność krążenia, zaburzenia krążenia obwodowego, jesteś po zawale czy walczysz z otyłością;

  • borowina, czyli masa powstała w wyniku naturalnych procesów geologicznych, stosowana w postaci kąpieli, okładów i tamponów.

Balneoterapia w kosmetyce

Ze względu na szerokie możliwości lecznicze, balneoterapia wykorzystywana jest nie tylko w fizjoterapii, ale także kosmetologii. Działanie tych samych surowców naturalnych stosowanych w rehabilitacji wielu schorzeń wewnętrznych służy również do pielęgnacji i odnowy biologicznej skóry. Balneoterapia stwarza szerokie możliwości terapeutyczne w leczeniu i profilaktyce chorób dermatologicznych dzięki zastosowaniu nie tylko zabiegów, ale też naturalnych kosmetyków, tzw. balneokosmetyków. Wody mineralne stanowią cenną bazę do hipoalergicznych produktów, jak maski, toniki czy kompresy. Równie dobroczynne są kuracje borowinowe o właściwościach rozgrzewających, przeciwzapalnych, regenerujących, oczyszczających i ściągających. Alternatywą dla borowiny jest fango. To glinka pochodzenia wulkanicznego połączona z wodą siarczkową, w której skład wchodzą głównie krzemiany glinu, potasu, sodu i wapnia oraz glony i drobnoustroje specyficzne dla danego środowiska, z którego pochodzi masa. Borowina stosowana jest również w kosmetykach i zabiegach wyszczuplających oraz antycellulitowych. Dzięki zawartym w niej składnikom stymuluje skórę, pobudza mikrokrążenie, przywraca nawilżenie, wspiera zatrzymanie wody w jej głębokich warstwach, a także usprawnia procesy przetwarzania i wydalania toksycznych substancji oraz metabolitów. W kosmetologii powszechnie wykorzystuje się też walory obszarów nadmorskich. Właściwości talasoterapii uzależnione są od akwenu, jednak szczególne znaczenie dla kondycji i zdrowia skóry przypisywane jest Morzu Martwemu i Śródziemnemu. W przebiegu tego typu metody do zabiegów odnowy biologicznej wykorzystuje się wodę morską, błoto i muł, piasek, algi i masę perłową. Innym ważnym czynnikiem z zakresu balneoterapii w kosmetyce jest klimatoterapia, czyli wykorzystanie działania czynników naturalnych takich jak temperatura, powietrze, ciśnienie atmosferyczne czy promieniowanie słoneczne.

Kto może prowadzić balneoterapię?

Z balneoterapii możesz skorzystać nie tylko w sanatoriach i uzdrowiskach, ale też niektórych szpitalach, poradniach i placówkach medycznych. Na zabiegi tego typu wskazane jest skierowanie, jednak jeśli go nie masz, nie oznacza to, że nie możesz korzystać z zabiegów. Wiele instytucji ma w zespole terapeutycznym lekarzy, których zadaniem jest przeprowadzenie z Tobą wywiadu i rozpoznanie problemu zdrowotnego. Niektóre z miejsc oferują kilkudniowe pakiety lecznicze bez konieczności skierowania. Możesz się do nich zgłosić, kiedy czujesz przemęczenie lub dokuczają Ci problemy ze skórą bądź dolegliwości ze strony stawów. Na podstawie uzyskanych od Ciebie informacji, zostaną dobrane odpowiednie zabiegi uzupełniające niedobory mineralne w organizmie, np. siarki, i dostarczone w formie kąpieli. W miejscach świadczących balneoterapię pracuje wyspecjalizowana kadra medyczna i pomocnicza dysponująca nowoczesnymi urządzeniami zabiegowymi. Wśród nich znajdują się przede wszystkim fizjoterapeuci, rehabilitanci, masażyści, kosmetolodzy, pielęgniarki oraz lekarze. Lekarz balneolog to specjalista, który poza specjalizacją kliniczną, np. kardiologią czy pulmonologią, ma też specjalizację z balneologii. Jest on odpowiedzialny za dobór odpowiednich do Twojego stanu zdrowia i jego potrzeb zabiegów oraz ustalanie ich częstotliwości. Wykonywanie zaproponowanych kąpieli, inhalacji, kuracji pitnej czy kompresów spoczywa już w rękach pozostałych członków zespołu terapeutycznego. Lekarz bezpośrednio nie uczestniczy w Twojej rehabilitacji, ale bierze w niej czynny udział poprzez monitorowanie postępów leczenia i ewaluację programu. Poza specjalistami z zakresu medycyny fizykalnej w miejscach świadczących usługi balneoterapeutyczne mogą także znaleźć się inni specjaliści, jak balneotechnicy, geolodzy czy klimatolodzy.

Źródła
  1. A. Mańkowska, W. Kasprzak, Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, PZWL, Warszawa 2017.
  2. E. Głyda, Leczenie uzdrowiskowe chorób kobiecych – wskazania i przeciwwskazania, „Medycyna Rodzinna”, 2004, nr 3.
  3. I. Ponikowska, Nowoczesna medycyna uzdrowiskowa, Medi Press, Warszawa 2009.
  4. J. Taradaj i in., Fizykoterapia w praktyce, Elamed, Katowice 2010.
Author Agata Oleszkiewicz picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jakie-sa-najlepsze-cwiczenia-na-gorne-partie-ciala
Fitness
1 min.
Jakie są najlepsze ćwiczenia na górne partie ciała?
30.07.2021
jak-wyszczuplic-lydki-jakie-sa-skuteczne-sposoby
Fitness
1 min.
Jak wyszczuplić łydki? Jakie są skuteczne sposoby?
29.10.2021
co-daje-stawianie-baniek-jak-i-gdzie-nalezy-to-robic
Fitness
1 min.
Co daje stawianie baniek? Jak i gdzie należy to robić?
27.07.2021
kapiel-kwasoweglowa-sucha-morka-jakie-ma-dzialanie
Fitness
2 min.
Kąpiel kwasowęglowa - sucha, mokra. Jakie ma działanie?
30.07.2021
Popularne w kategorii Fitness
nadmanganian-potasu-w-kapieli-jakie-ma-dzialanie-zdrowotne
Fitness
2 min.
Nadmanganian potasu w kąpieli - jakie ma działanie zdrowotne?
30.07.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.