Bylica – nie tylko chwast, ale też roślina lecznicza. Właściwości, stosowanie
Zioła wracają do łask, a ziołolecznictwo staje się modne. Podczas gdy w 1980 r. produkcja ziół w Polsce wynosiła 11,7 tys. ton, obecnie oscyluje wokół 20 tys. ton. Jedną z na nowo odkrywanych roślin jest bylica. Stanowi cenne wsparcie w terapii przeciwpasożytniczej i dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Dowiedz się więcej o właściwościach bylicy i sposobach jej stosowania.
Co to jest bylica?
Bylica jest w Polsce traktowana jako pospolity chwast i stanowi zmorę dla alergików. Jej pyłki są tuż po pyłkach traw najczęstszą przyczyną występowania objawów alergii wziewnej. Do bylic zalicza się aż 400 gatunków roślin z rodziny astrowatych. Są to zarówno byliny, jak i krzewy. Niektóre z nich mają właściwości prozdrowotne.
Jak wygląda bylica o leczniczym zastosowaniu? Przypomina nieco koper, ale ma znacznie szersze i krótsze liście. Są one sinozielone na wierzchu i białawe lub szare od spodu. Pokrywa je delikatny meszek. Kwiaty mają kolor żółty i zbierają się w koszyczki, które swobodnie zwisają ze szczytu pędów.
Jakie właściwości i zastosowanie ma bylica boże drzewko?
Cechą charakterystyczną bylicy boże drzewko jest korzenny zapach, który kojarzy się z popularnym napojem typu cola. Ten specyficzny aromat uwalniają przetarte liście.
Kwitnące pędy bylicy boże drzewko są zbierane na przełomie lipca i sierpnia. Po wysuszeniu stosowane są dla pobudzenia produkcji żółci w wątrobie, ale też usprawnienia jej przepływu do dwunastnicy (rozluźniają mięśnie gładkie wyściełające drogi żółciowe). Zawarte w roślinie gorycze usprawniają trawienie, poprzez pobudzanie produkcji soków żołądkowego i trzustkowego. Do tego bylica boże drzewko działa ściągająco i przeciwzapalnie, dzięki czemu może być stosowana we wspieraniu leczenia chorób wywołanych przez bakterie, wirusy i grzyby.
Ze względu na właściwości przeciwzapalne, po roślinę warto sięgać w czasie przeziębienia. Wówczas nie tylko wspomaga organizm w walce z drobnoustrojami, ale też obniża gorączkę.
Napar z bylicy boże drzewko może być też podawany dzieciom, po uprzedniej konsultacji z pediatrą, w celu wsparcia terapii przeciwpasożytniczej (zwalcza glisty i owsiki).
Czy warto stosować ziele bylicy pospolitej?
Susz z kwiatów bylicy pospolitej ma zastosowanie przede wszystkim we wspomaganiu trawienia i przyswajania składników odżywczych z pokarmu poprzez wpływ na zwiększenie wydzielania soków żołądkowych. Do tego obniża napięcie mięśni gładkich dróg żółciowych oraz jelit, co poprawia transport żółci. To niezwykle istotne, ponieważ żółć jest niezbędna do trawienia i wchłaniania tłuszczu, a także rozpuszczalnych w nim witamin: A, D, E i K.
Jeśli zmagasz się z bólami reumatycznymi – dodaj kwiaty bylicy pospolitej do kąpieli, aby nieco złagodzić dolegliwości. Korzeń ma dodatkowo działanie łagodzące ból neurogenny (świadczący o powstaniu uszkodzeń w układzie nerwowym). Jeśli zmagasz się zaawansowaną boreliozą, atakującą układ nerwowy, nieswoistymi bólami krzyżowymi – stosuj przetwory z bylicy pospolitej. Nie zapomnij jednak skonsultować się wcześniej z neurologiem.
Jakie są właściwości prozdrowotne bylicy piołun?
Właściwości lecznicze mają przyziemne liście bylicy piołun, ścinane w lipcu i sierpniu w pierwszym roku wegetacji. W kolejnych latach w tym samym okresie ścinane są górne części pędów.
Surowce bylicy piołun podawane są przy niedokwaśności żołądka. Pobudzają też wydzielanie soków żołądkowych oraz żółci, co nie tylko wzmaga apetyt, ale też zwalcza niestrawność i redukuje towarzyszące jej: bóle brzucha, zgagę, wzdęcia i uporczywe odbijanie.
Przetwory warto stosować przy kolce jelitowej i zaparciach spowodowanych spowolnioną perystaltyką jelit. Mogą być też elementem wspierającym terapię niewydolności trzustki.
Napary można stosować zewnętrznie. Obmywając nimi ciało, wspomożesz likwidowanie wszawicy, świerzba i grzybicy. W żadnym wypadku taka terapia nie powinna być jednak alternatywą zaleceń dermatologa, lecz ich uzupełnieniem.
Kiedy warto sięgnąć po bylicę roczną?
Bylica roczna zawiera artemizynę, która zwalcza zarodźce (łac. Plasmodium spp.) wywołujące malarię. Choroba staje się jednak coraz bardziej odporna na działanie artemizyny. Przez to rośliny nie należy traktować jako panaceum przeciwmalaryczne. Ponadto bylica roczna bywa wykorzystywana do produkcji paklitakselu będącego lekiem antynowotworowym.
Ze względu na właściwości biobójcze, roślina może być stosowana zarówno do wspierana leczenia chorób pasożytniczych, wirusowych i bakteryjnych, jak i zwalczania grzybów. Przez to wyciągi roślinne spotkasz w składzie kosmetyków zwalczających problemy skórne głowy i tym samym poprawiające kondycję włosów.
Kiedy stosowanie bylicy jest przeciwwskazane?
Żadne zioło nie przyniesie korzyści, jeśli będzie stosowane bez konsultacji z lekarzem i w dawkach przekraczających zalecane. Wręcz przeciwnie – może poważnie zaszkodzić. Bylica przyjmowana w bardzo dużych porcjach wykazuje właściwości toksyczne. Wówczas mogą wystąpić nudności, wymioty i biegunka. Zamiast sięgać po surowiec prosto z natury, wybierz suplementy, które są skomponowane w taki sposób, by nie zaszkodziły po przyjęciu odpowiedniej dawki.
Nie stosuj bylicy w czasie ciąży i podczas karmienia piersią. Zachowaj ostrożność w czasie menstruacji – roślina może nasilić krwawienie miesiączkowe. Suplement nie będzie odpowiedni również wtedy, gdy zmagasz się z alergią na pyłki tej rośliny.
- A. Ożarowski, W. Jaroniewski, Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
- J. Zajkowska, W. Drozdowski, Neuroborelioza – trudności diagnostyczne, „Neurologia po Dyplomie” 2013, s. 8 (1), s. 6-15.
- M. Puc, P. Rapiejko i in., Analiza stężenia pyłku bylicy w wybranych miastach Polski w 2014 r. „Alergoprofil” 2015, vol. 11, nr 1, s. 27-31.
- https://zodr.pl/download/technologia/rynekziol.pdf, dostęp: 18.07.2023 r.
- K. Bandurska, A. Berdowska i in., Transformacja roślin leczniczych za pomocą Agrobacterium tumefaciens, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2016, nr 70, s. 1220–1228.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.