account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieBadania 1 min.

Badanie CEA – co to jest? O czym świadczy podwyższony wynik?

lek. Agnieszka Żędzian16.02.2023Aktualizacja: 16.02.2023

Antygen karcynoembrionalny (CEA) jest niespecyficznym markerem, którego stężenie może być podwyższone w przypadku chorób nowotworowych lub innych schorzeń. Szczególne znaczenie ma monitorowanie poziomu CEA u osób przed leczeniem z powodu raka jelita grubego i piersi, w jego trakcie i po zakończeniu.


cea-badanie-co-to-jest-normy-ile-kosztuje
pixabay.com

Polecane

nieprawidlowe-cisnienie-kiedy-udac-sie-do-lekarza
Zdrowie
1 min.
Zbyt niskie lub zbyt wysokie ciśnienie – kiedy udać się do lekarza?
20.10.2021
cytologia-jak-wyglada-badanie-kiedy-je-wykonac
Zdrowie
2 min.
Na czym polega cytologia? Kiedy należy wykonać badanie?
14.05.2021
morfologia-co-wykazuje-jak-interpretowac-wyniki
Zdrowie
2 min.
Co to jest morfologia krwi? Przygotowania, wskazania, wyniki
14.05.2021
badania-serca-jakie-sa-rodzaje-na-czym-polegaja
Zdrowie
1 min.
Badania serca - jakie są rodzaje? Na czym polegają?
30.07.2021
Spis treści
  1. Badanie CEA – co to jest?
  2. Badanie CEA – jak się przygotować? Jaka jest norma?
  3. Podwyższony poziom CEA – o czym może świadczyć?
  4. Ile kosztuje badanie CEA?

Badanie CEA – co to jest?

Antygen karcynoembrionalny (CEA) jest glikoproteiną produkowaną w trakcie życia płodowego, której niewielka ilość pozostaje po urodzeniu m.in. w tkance jelita grubego. Stężenie CEA we krwi osób dorosłych jest bardzo niskie, a jego wzrost może być spowodowany obecnością wielu schorzeń, zarówno łagodnych, jak i złośliwych. Antygen karcynoembrionalny został po raz pierwszy wyizolowany z raka okrężnicy już w 1965 roku przez Golda i Freedmana i obecnie pozostaje jednym z najważniejszych badań służących ocenie prawdopodobieństwa nawrotu raka jelita grubego u osób po przebytym leczeniu.

Badanie CEA – jak się przygotować? Jaka jest norma?

CEA – co to za badanie? Oznaczenie stężenia CEA wykonuje się w próbce krwi, pobranej najczęściej z żyły łokciowej pacjenta i można wykonać je jednocześnie z innymi badaniami, takimi jak poziom fibrynogenu czy dehydrogenazy mleczanowej (LDH). Badanie nie wymaga przygotowania ze strony pacjenta, może zostać wykonane o każdej porze dnia i nie trzeba zgłaszać się do niego na czczo. W rzadkich przypadkach poziom CEA jest oznaczany w innym materiale niż krew, np. w płynie z jamy opłucnej, otrzewnej czy w płynie mózgowo-rdzeniowym. 

Jakie są wartości referencyjne poziomu CEA we krwi? Uważa się, iż u zdrowych, niepalących dorosłych stężenie antygenu karcynoembrionalnego nie powinno przekraczać 3.0 µg/L, a u palaczy tytoniu 5 µg/L. U chorych z rozpoznanym rakiem jelita grubego lub piersi poziom CEA służy ocenie rokowania i prawdopodobieństwa nawrotu choroby. U tych pacjentów wyjściowe stężenie CEA mieszczące się w zakresie 5–10 µg/L może świadczyć o braku przerzutów i lepszym rokowaniu. CEA > 10 µg/L zwiększa ryzyko nawrotu choroby po leczeniu, natomiast poziom przekraczający 20 µg/L zwykle jest związany z rozsianą chorobą nowotworową w przebiegu raka piersi lub raka jelita grubego. Należy pamiętać jednak, iż prawidłowe stężenie antygenu karcynoembrionalnego nie wyklucza zaawansowanego raka, dlatego wynik badania powinien być interpretowany przez doświadczonego specjalistę na podstawie całokształtu obrazu klinicznego danego pacjenta.

Podwyższony poziom CEA – o czym może świadczyć?

Badanie poziomu antygenu karcynoembrionalnego we krwi cechuje się niską czułością i swoistością, dlatego nie zaleca się go jako badania przesiewowego w kierunku chorób nowotworowych. Ma za to istotne znaczenie u osób po przebytym leczeniu z powodu raka jelita grubego i (rzadziej) piersi jako jedno z badań służących wczesnemu wykryciu wznowy. U tych pacjentów pomiar CEA powinien być wykonywany regularnie (zwykle co 12 miesięcy), jednocześnie z badaniami obrazowymi – najczęściej z tomografią komputerową brzucha, miednicy i klatki piersiowej.

Podwyższony poziom CEA może towarzyszyć:

Podwyższone stężenie antygenu karcynoembrionalnego obserwuje się również u palaczy tytoniu, dlatego należy poinformować interpretującego wynik lekarza o uzależnieniu od nikotyny.

Ile kosztuje badanie CEA?

Badanie zlecone przez lekarza w ramach hospitalizacji lub w czasie wizyty w poradni posiadającej podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia jest bezpłatne. Koszt wykonania badania prywatnie jest w porównaniu do innych oznaczeń, np. badania ogólnego moczu, dość wysoki i wynosi około 30–60 zł. Należy pamiętać, iż wynik badania powinien być zawsze skonsultowany z doświadczonym specjalistą. Podobnie jak w przypadku badania EEG, prawidłowa interpretacja wyniku stężenia CEA wymaga ogromnej wiedzy i doświadczenia.

Źródła
  1. Kankanala V., Mukkamalla S., Carcinoembryonic Antigen, “StatPearls”, 2022, dostęp online: grudzień 2022, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK578172/. 
  2. Hall C. i in., A Review of the Role of Carcinoembryonic Antigen in Clinical Practice, „Annals of Coloproctology”, 2019, dostęp online: grudzień 2022, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6968721/.
Author lek. Agnieszka Żędzian picture
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. Systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic
Zdrowie
1 min.
Skurcz w stopie - jak się go pozbyć? Co robić?
29.10.2021
uczulenie-na-plyn-do-plukania-jak-wyglada
Zdrowie
2 min.
Uczulenie na płyn do płukania - jak wygląda?
28.10.2021
aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
Popularne w kategorii Zdrowie
bilans-szesciolatka-kiedy-nalezy-go-wykonac
Zdrowie
1 min.
Bilans sześciolatka – kiedy jest przeprowadzany i co obejmuje?
19.05.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.