Umów teleporadę
Welbi
OdżywianieSkładniki odżywcze 1 min.

Czym charakteryzują się aminokwasy endogenne?

lek. Agnieszka Żędzian06.04.2024Aktualizacja: 06.04.2024

Aminokwasy są grupą związków chemicznych niezbędnych do życia człowieka. To z nich powstają białka, bez których niemożliwe byłyby prawidłowy rozwój, wzrost i funkcjonowanie organizmu każdego z nas. Aminokwasy dzieli się umownie na dwie grupy – endogenne i egzogenne. Pierwsza z nich obejmuje związki, które są syntetyzowane w ustroju w dostatecznej ilości i nie muszą być dostarczane z dietą. Informacje na temat aminokwasów endogennych i ich roli w organizmie człowieka znajdziesz w poniższym artykule!


czym-charakteryzuja-sie-aminokwasy-endogenne
Pixabay.com

Polecane

ziola-na-obnizenie-potasu-jakie/
Odżywianie
1 min.
Zioła na obniżenie potasu – co warto wybrać?
10.08.2022
syrop-z-dzikiej-rozy-jakie-ma-wlasciwosci-zdrowotne
Odżywianie
1 min.
Kiedy warto stosować syrop z owoców dzikiej róży?
14.05.2021
ile-kalorii-ma-jajko-sadzone-na-twardo-na-miekko
Odżywianie
1 min.
Czy jajka są kaloryczne? Fakty i mity
19.05.2021
ile-imbiru-dziennie-mozna-spozyc-co-warto-wiedziec
Odżywianie
2 min.
Imbir – jaka ilość jest bezpieczna dla zdrowia? Jak go spożywać?
19.05.2021
Spis treści
  1. Czym są aminokwasy?
  2. Jaką rolę odgrywają w organizmie aminokwasy endogenne?
  3. Jakie mogą być objawy niedoboru aminokwasów endogennych?
  4. Źródła aminokwasów endogennych w diecie
  5. Zastosowanie aminokwasów w medycynie

Czym są aminokwasy?

Aminokwasy są związkami organicznymi znajdującymi się w ciele każdego z nas. Są składnikiem budulcowym białek budujących tkanki, wchodzących w skład enzymów, hormonów, immunoglobulin (przeciwciał) czy krwinek czerwonych (erytrocytów). Naukowcy odkryli jak dotąd 20 aminokwasów, które umownie podzielono na trzy podstawowe grupy:

  • endogenne – są wytwarzane w ustroju człowieka; należą do nich: alanina, arginina, glicyna, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, prolina, hydroksyprolina i seryna;

  • półegzogenne, zaliczane czasem do grupy aminokwasów endogennych – są wytwarzane w organizmie człowieka z aminokwasów egzogennych; należą do nich tyrozyna i cysteina;

  • egzogenne, nazywane również aminokwasami niezbędnymi – muszą być dostarczane z pożywieniem; zalicza się do nich lizynę, metioninę, treoninę, leucynę, izoleucynę, walinę, tryptofan i fenyloalaninę, których organizm człowieka nie jest w stanie zsyntetyzować. Histydyna, również zaliczana do aminokwasów egzogennych, jest wytwarzana w ustroju, ale w niewystarczającej ilości.

  • Przeczytaj również, co warto wiedzieć o aminokwasach rozgałęzionych BCAA!

Jaką rolę odgrywają w organizmie aminokwasy endogenne?

Aminokwasy endogenne są nie tylko składnikiem budulcowym białek. Pełnią również liczne funkcje, w których nie mogą być zastąpione aminokwasami egzogennymi:

  • kwas glutaminowy i glicyna biorą udział w przekazywaniu impulsów nerwowych (neurotransmisji),

  • glutamina pełni istotną rolę w regulowaniu równowagi kwasowo-zasadowej w nerkach oraz w syntezie aminocukrów (są one m.in. składnikami tkanki łącznej),

  • glicyna odgrywa rolę w syntezie kwasów żółciowych,

  • są prekursorami takich związków jak nukleotydy, glutation, hem, cholina, karnityna, kreatyna, dopamina, melanina czy hormony tarczycy.

Jakie mogą być objawy niedoboru aminokwasów endogennych?

Mimo że aminokwasy endogenne są wytwarzane w ustroju człowieka, niekiedy dochodzi do ich niedoboru. Naukowcy odkryli, że zbyt niska zawartość tych związków w codziennej diecie może być przyczyną:

  • zmniejszenia ruchomości plemników w nasieniu (w przypadku stosowania diety ubogiej w argininę),

  • zaburzeń koncentracji, problemów z pamięcią,

  • osłabienia, zmęczenia,

  • zaburzeń nastroju,

  • słabej odporności i częstszego występowania infekcji,

  • zaburzeń metabolicznych i hormonalnych.

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów koniecznie zgłoś się na wizytę do lekarza pierwszego kontaktu. W zależności od zgłaszanych przez Ciebie dolegliwości lekarz zleci Ci wykonanie badań lub skieruje Cię do innego specjalisty, np. neurologa lub endokrynologa.

Nie czekaj w długich kolejkach! Dzięki prywatnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu Polisa Zdrowie Welbi możesz uzyskać dostęp do nawet 39 specjalistów i nowoczesnych placówek medycznych w całej Polsce. Co więcej, czas oczekiwania na wizytę u specjalisty to maksymalnie 3 dni robocze. Konsultację stacjonarną lub online zarezerwujesz wygodnie za pośrednictwem Contact Center (CC) TU Zdrowie telefonicznie lub online.

W ramach pakietu OCHRONA GOLD od 239 zł miesięcznie możesz mieć dostęp do:

  • konsultacji specjalistycznych bez skierowania, do wyboru 39 specjalizacji lekarskich, w tym endokrynolog i neurolog,

  • 152 rodzaje badań laboratoryjnych,

  • 121 rodzajów badań obrazowych,

  • 11 rodzajów badań czynnościowych,

  • profilaktyczny przegląd zdrowia raz do roku,

  • 4 wizyty domowe w roku

  • rehabilitacja po złamaniach i zwichnięciach,

  • 2 konsultacje z psychologiem lub psychiatrą w ciągu roku.

Zamów na Welbi ofertę i sprawdź, dlaczego warto kupić to prywatne ubezpieczenie zdrowotne!

Źródła aminokwasów endogennych w diecie

Aminokwasy endogenne znajdują się we wszystkich świeżych produktach roślinnych i produktach zwierzęcych. Owoce, warzywa, nasiona, orzechy, mięso, ryby czy nabiał powinny być więc uwzględnione w diecie każdego człowieka. Osoby zmagające się z alergią pokarmową, np. uczuleniem na orzechy czy łososia atlantyckiego, powinny odpowiednio zmodyfikować codzienny jadłospis. Zawartość poszczególnych aminokwasów w produktach spożywczych może się różnić. Dla przykładu, mleko jest przede wszystkim bogatym źródłem kwasu glutaminowego i glutaminy, a arbuz – argininy.

Zastosowanie aminokwasów w medycynie

Aminokwasy endogenne są stosowane w leczeniu osób zmagających się z niedożywieniem, zanikiem mięśni i wrodzonymi zaburzeniami metabolicznymi. Doustne przyjmowanie argininy bywa także zalecane mężczyznom zmagającym się z niepłodnością. Przed włączeniem suplementacji skonsultuj się jednak z lekarzem!

Źródła
  1. Y. Hou, Y. Yin, G. Wu, Dietary essentiality of “nutritionally non-essential amino acids” for animals and humans, „Experimental Biology and Medicine” 2015, dostęp online: październik 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4935284/.
  2. Y. Hou, G. Wu, Nutritionally Nonessential Amino Acids: A Misnomer in Nutritional Sciences, „Advances in Nutrition” 2017, dostęp online: październik 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5227973/.
Author lek. Agnieszka Żędzian picture
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. Systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

zupa-lekkostrawna-z-czego-ja-ugotowac
Odżywianie
2 min.
Zupa lekkostrawna – z czego ją ugotować? | Welbi
19.05.2021
kurkuma-na-stawy-jak-nalezy-ja-stosowac
Odżywianie
1 min.
Kurkuma na stawy – dlaczego i w jaki sposób ją stosować?
14.05.2021
sniadanie-lekkostrawne-z-czego-powinno-sie-skladac
Odżywianie
2 min.
Śniadanie lekkostrawne - z czego powinno się składać?
27.07.2021
zupa-dyniowa-z-jakimi-dodatkami-ja-podawac
Odżywianie
2 min.
Zupa dyniowa - z jakimi dodatkami ją podawać?
27.07.2021
Popularne w kategorii Odżywianie
dieta-po-kolonoskopii-czego-nie-wolno-jesc
Odżywianie
3 min.
Jak wygląda dieta po kolonoskopii? Co jeść, a czego unikać?
19.05.2021
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.