Na czym polega światłowstręt i o czym świadczy?

Czym jest światłowstręt?

Światłowstręt, nazywany inaczej fotofobią, to nadwrażliwość oczu na światło, która objawia się odruchowym mrużeniem powiek. Może on być spowodowany zarówno naturalnym światłem słonecznym, jak i sztucznym. Mając światłowstręt, możesz odczuwać ból, łzawienie, pieczenie lub mieć dodatkowo czerwone oczy. Warto wiedzieć, że światłowstręt nie jest niezależną jednostką chorobową, a objawem innych schorzeń dotyczących nie tylko oczu.

Jakie są przyczyny wystąpienia światłowstrętu?

Przyczyny wystąpienia nadwrażliwości na światło są różne. W większości przypadków to wynik rozwijającej się choroby oczu. Nie ma się co dziwić, ponieważ w obecnych czasach często wykonujemy swoje obowiązki, siedząc przed ekranem komputera. W wolnym czasie korzystamy ze smartfonów, oglądamy telewizję. Pracujemy też w klimatyzowanych i ogrzewanych pomieszczeniach ze światłem sztucznym. Nasze oczy nie są obojętne na takie warunki. Reagują bólem, łzawieniem, przekrwieniem i kłuciem.

Najczęstszą przyczyną światłowstrętu jest zespół suchego oka. W jego przebiegu dochodzi do niewystarczalnego nawilżenia oczu. Osoba chora odczuwa bóle oczu i kłucie pod powiekami.

Do innych chorób, w przebiegu których może pojawić się światłowstręt, zaliczamy:

• bakteryjne, wirusowe lub alergiczne zapalenie spojówek. Schorzenie to może objawiać się dodatkowo obecnością ropnej wydzieliny, nadmiernym łzawieniem, przekrwieniem spojówek oraz obrzękiem powiek;

• choroby rogówki, wśród których wymienić można erozję, owrzodzenie, zapalenie i obecność ciała obcego w rogówce;

• zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego, które objawia się zaburzeniem ostrości widzenia i pogorszeniem wzroku;

• oparzenie słoneczne oczu, spowodowane zbyt długim przebywaniem w nasłonecznionym miejscu bez odpowiedniej ochrony oczu;

• migrenę objawiającą się m.in. silnym bólem głowy i nadwrażliwością na dźwięki;

• schorzenia tarczycy, takie jak choroba Gravesa-Basedowa;

• choroby autoimmunologiczne (z autoagresji), wśród których wymienić można zespół Reitera i zespół Sjögrena;

• choroby infekcyjne takie jak półpasiec, odra, grypa, wścieklizna.

Inne choroby przebiegające z nadwrażliwością oczu na światło to:

• udar mózgu,

• jaskra,

• bielactwo,

• bezsoczewkowość,

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

• nowotwory ośrodkowego układu nerwowego.

Światłowstręt może również pojawić się u osób:

• z niedoborem witaminy B2 lub B6,

• nadużywających alkoholu,

• z krwawieniem podpajęczynówkowym,

• zażywających leki, w szczególności rozszerzające źrenice,

• przebywających w zadymionych pomieszczeniach.

W jaki sposób objawia się światłowstręt?

Do charakterystycznych objawów światłowstrętu zaliczamy:

• ból oczu i dyskomfort obserwowany podczas patrzenia na światło,

• mrużenie oczu,

• zamykanie i zasłanianie oczu w odpowiedzi na kontakt ze światłem,

• nadmierne łzawienie oczu,

• ból głowy,

• uczucie suchości oka (np. wrażenie obecności piasku pod powiekami),

• rozdrażnienie i płaczliwość u małych dzieci.

Diagnoza światłowstrętu

Osoby dorosłe nie mają problemu z zaobserwowaniem u siebie nadwrażliwości na światło. Inaczej sprawa wygląda u dzieci, które rzadko kiedy potrafią nazwać objawy światłowstrętu i dokładnie je opisać. Zazwyczaj najmłodsi, u których pojawia się ta przypadłość, są płaczliwi i drażliwi. Rodzice widzą, że dziecko mruży i zasłania oczy, unika patrzenia na światło oraz płacze po włączeniu światła. Oczy dziecka są też zaczerwienione, przekrwione i może pojawić się w nich ropna wydzielina. Widząc takie objawy, koniecznie skontaktuj się z lekarzem pediatrą.

Światłowstręt – jak można go leczyć?

Ponieważ światłowstręt nie jest chorobą, a jedynie objawem, jego leczenie zależy głównie od przyczyny nadwrażliwości na światło. Jeśli zauważasz u siebie bądź u członków najbliższej rodziny objawy nadwrażliwości na światło, nie czekaj. Skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu. Przeprowadzi on dokładne badania i przeanalizuje objawy. W przypadku wątpliwości skieruje Cię na konsultację z lekarzem okulistą.

Leczenie światłowstrętu polega na leczeniu przyczyny, która wywołała ten objaw. Jeśli problem spowodowany jest bakteryjnym zapaleniem spojówek, konieczna okaże się miejscowa antybiotykoterapia. Problem związany z zespołem suchego oka wymaga natomiast zastosowania preparatów nawilżających gałkę oczną.

Co można zrobić, gdy wystąpi światłowstręt?

Najważniejsze jest, aby ustalić przyczynę wystąpienia nadwrażliwości na światło i zastosować leczenie. Jest to zadanie lekarza. Można jednak wspomagać leczenie światłowstrętu domowymi sposobami. Bardzo ważne, by zadbać o higienę oczu i często myć ręce. Jest to szczególnie istotne u dzieci, które nadmiernie pocierają oczy. Rodzice mogą zastosować roztwór soli fizjologicznej i przemywać oczy malucha.

Mając wrażliwe oczy, trzeba też pamiętać o ich ochronie. Uczucie dyskomfortu minie, jeśli będziesz nosić okulary przeciwsłoneczne i unikać długiej ekspozycji na światło.W miarę możliwości ogranicz też czas spędzany przed ekranem komputera i smartfona.

Osoby, które cierpią na światłowstręt, powinny też często wietrzyć pomieszczenia, w których przebywają, a w okresie letnim zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza.