Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe – czym się różnią?

Ubezpieczenie zdrowotne – co to takiego?

Jeśli zastanawiasz się, jaka jest różnica między ubezpieczeniem zdrowotnym a chorobowym, w pierwszej kolejności dokładnie przyjrzyj się obu tym pojęciom. Ubezpieczenie zdrowotne to rodzaj ubezpieczenia państwowego lub prywatnego, dzięki któremu uzyskujesz dostęp do ambulatoryjnej opieki medycznej, leczenia szpitalnego oraz badań profilaktycznych bez ponoszenia dodatkowych kosztów. Taką gwarancję dają Ci comiesięczne składki, które – w przypadku wersji państwowej – są odprowadzane od Twojego wynagrodzenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i finalnie trafiają do Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Prywatne polisy wiążą się z koniecznością wykonywania regularnych przelewów na konto wybranego dostawcy usług, który daje Ci dostęp do wybranych specjalistów, badań czy zabiegów.

Polskie prawo szczegółowo określa, kto powinien zostać objęty obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Do tej grupy należą:

• pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę (w ich imieniu składki opłaca pracodawca);

• osoby zatrudnione na podstawie umowy-zlecenia (w ich imieniu składki opłaca zleceniodawca);

• emeryci i renciści (z ich świadczenia automatycznie odprowadzana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne);

• przedsiębiorcy (osoby prowadzące działalność gospodarczą powinny co miesiąc regulować wszystkie należności);

• studenci (do ubezpieczenia mogą zgłosić ich rodzice lub dziadkowie).

Osoby, które nie pracują lub wykonują pracę na podstawie innego rodzaju umów, mogą złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Kobiety w ciąży, w trakcie porodu lub połogu oraz dzieci poniżej 18. roku życia mogą korzystać z przywilejów, jakie daje ubezpieczenie zdrowotne bez konieczności opłacania składek.

Z kolei prywatne ubezpieczenie zdrowotne to produkt, który gwarantuje Ci wsparcie w diagnostyce i leczeniu, również w przypadku poważnych chorób (w tym często również tych cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca). W zależności od wybranej opcji możesz też liczyć na refundację pobytu w szpitalu czy rehabilitacji po nieszczęśliwym wypadku. Dzięki prywatnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zyskujesz również szybszy dostęp do specjalistów i nie czekasz w kolejkach do rejonowych przychodni.

Ubezpieczenie chorobowe – co to takiego?

Ubezpieczenie chorobowe zapewnia Ci pieniądze w czasie choroby i leczenia. Mówiąc najprościej, dzięki składce chorobowej otrzymujesz gwarancję, że w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim nie zostaniesz pozbawiony środków do życia. 

Ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe dla osób, które pracują na podstawie umowy o pracę. W ich imieniu składki odprowadza pracodawca. Z kolei pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy-zlecenia mogą złożyć wniosek do zleceniodawcy o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Daje im to możliwość korzystania z państwowej opieki medycznej i gwarantuje ciągłość wynagrodzenia w czasie zwolnienia lekarskiego (dawne L4).

Ubezpieczenie chorobowe a „L4”

Każda osoba, która posiada ubezpieczenie chorobowe, ma prawo wziąć zwolnienie lekarskie (dawniej tzw. L4). Co to takiego? To zaświadczenie lekarskie, które lekarz wystawia w trakcie wizyty w przychodni lub telekonsultacji. Na tej podstawie pracodawca musi wypłacić Ci wynagrodzenie za czas Twojej nieobecności. Wynosi ono 80% średniej pensji z 12 miesięcy. W przypadku ciąży możesz liczyć na 100% tej kwoty.

Sprawdź, ile można być na „L4”, ile jest płatne i czy możliwe jest zwolnienie lekarskie „L4” na wypalenie zawodowe.

Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe – podstawowe różnice

Już na pierwszy rzut oka widać, że ubezpieczenie zdrowotne i chorobowe – mimo podobnego brzmienia – to dwie zupełnie różne rzeczy. Najprościej mówiąc, to pierwsze gwarantuje Ci dostęp do opieki medycznej (pobyt w szpitalu, wizyty w przychodni, badania profilaktyczne) bez dodatkowych opłat, a drugie zapewnia płynność finansową (wynagrodzenie lub zasiłek) w czasie choroby. W obu przypadkach – jeśli oczywiście bierzemy pod uwagę ubezpieczenie państwowe – do korzystania z tych przywilejów uprawniają comiesięczne składki odprowadzane do ZUS. 

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy

Wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy to pojęcia, których nie powinno się używać zamiennie. To pierwsze wypłacane jest przez Twojego pracodawcę przez pierwsze 33 dni choroby. Po upływie tego czasu zmienia się ono w zasiłek chorobowy, który płaci ZUS przez 182 dni lub 270 dni w przypadku ciąży. Do dłuższego okresu mają prawo również osoby chore na gruźlicę. 

Scenariusz wygląda nieco inaczej, gdy w grę wchodzi wypadek przy pracy lub choroba zawodowa – wtedy od pierwszego dnia pobytu na tzw. L4 przysługuje zasiłek chorobowy od ZUS. 

Składka zdrowotna a chorobowa – czym się różnią?

Składka zdrowotna jest w większości przypadków obowiązkowa, natomiast opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny. Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki – wartość tę określa ZUS, m.in. na podstawie dochodów z działalności gospodarczej – a w przypadku ubezpieczenia chorobowego będzie to 2,45%. Można więc powiedzieć, że ubezpieczenie chorobowe wiąże się z nieco mniejszymi kosztami. Jeśli jesteś pracownikiem, prawidłową wysokość Twoich składek powinien dbać pracodawca. Jako przedsiębiorca możesz korzystać z kompleksowych usług księgowych, dzięki którym samodzielne wykonywanie skomplikowanych obliczeń nie będzie konieczne.

1. Ubezpieczenie chorobowe, https://www.zus.pl/firmy/rodzaje-ubezpieczen/ubezpieczenie-chorobowe, [dostęp z 03.04.2023].
2. Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe. Czym się różnią? Co dają te ubezpieczenia?, https://kadry.infor.pl/ubezpieczenia-spoleczne/oplacanie-skladek/5704768,ubezpieczenie-zdrowotne-a-chorobowe.html, [dostęp z 03.04.2023].