Dziurawiec – działanie i zastosowanie, propozycje podania
Właściwości lecznicze dziurawca znane były już w starożytności. Wówczas roślinę stosowano jako odtrutkę na jad węży i problemy trawienne czy różne stany nerwowe. Dziś zastosowanie dziurawca jest znacznie szersze. Sprawdź, jakie dziurawiec ma właściwości lecznicze oraz kiedy i jak go stosować!
![dziurawiec-wlasciwosci-zastosowanie-dzialanie](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/1PHqFs8ohwJ8jaW6lUwMFR/b8360126a4a6b0cbc9af91b83a595e32/dziurawiec-wlasciwosci-zastosowanie-dzialanie.jpg?w=1920&h=1281&fl=progressive&q=90&fm=jpg)
Dlaczego dziurawiec ma właściwości zdrowotne?
Dziurawiec swoje właściwości lecznicze zawdzięcza bogactwu składników. Do grupy związków chemicznych biologicznie czynnych, dobroczynnie wpływających na organizm człowieka, należą przede wszystkim:
flawonoidy (kwercetyna, kemferol, rutyna, izokwercetyna, luteolina), karetonoidy (luteina, violaxantyna, cis-trolina, trolichromon), procyjanidyny (katechiny i epikatechiny)
olejki eteryczne (2-metylooktan, 2-metylodekan, n-nonan, n-undekan, a- i b-pinen, a-terpineol, geraniol, b-kariofylen, kumulen)
kwasy fenolowe (kawowy, chlorogenowy, ferulowy, izoferulowy, p-hydroksybenzoesowy, p-kumarowy, wanilinowy)
pochodne floroglucynowe (hyperforyna, adhyperforyna, furohyperfryna)
witaminy (A i C)
fitosterole.
Ze względu na właściwości, jakie ma dziurawiec, oraz okres kwitnienia i zbiorów rośliny w Polsce nazywany jest powszechnie „dzwonkami Matki Boskiej”, „zielem krzyżowym” bądź „zielem świętego Jana”. W zależności od pory zbiorów właściwości lecznicze dziurawca mogą być różne ze względu na inne stężenie składników w danej fazie cyklu wzrostu (np. poziom hyperforyny, stanowiącej jego najważniejszą substancję czynną, odpowiedzialną m.in. za działanie przeciwdepresyjne, jest najwyższy pod koniec okresu kwitnienia). Pamiętaj o tej zasadzie, zbierając również inne lecznicze rośliny, np. mniszek lekarski.
Jakie właściwości ma dziurawiec?
Właściwości lecznicze dziurawca wynikają z rodzaju rozpuszczalnika użytego w procesie wytrawiania. Wyciągi wodne działają przede wszystkim:
ściągająco i rozkurczająco na mięśnie gładkie dróg żółciowych, jelit i dróg moczowych, a także spazmolitycznie (to są również charakterystyczne właściwości nagietka), ułatwiają zarówno przepływ żółci do dwunastnicy, jak i przeciwdziałają jej zastojowi w pęcherzyku żółciowym, co znacznie zapobiega tworzeniu się kamieni żółciowych. Pomaga tym samym przywrócić naturalną perystaltykę jelit, powodując ustąpienie ich bólu spastycznego
diuretycznie, czyli moczopędnie – zwiększają objętość dobową wydalanego moczu o 20%, co wywołuje podwójny efekt: odtruwanie organizmu poprzez zwiększoną ilość wydalanych metabolitów, w tym kwasu moczowego i szczawianów, a także przeciwdziałanie tworzeniu się kamieni nerkowych
przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie – uszczelniają ściany naczyń krwionośnych i hamują jednocześnie niekorzystne procesy oksydacyjne w obrębie naczyń.
Wyciągi olejowe i alkoholowe (np. nalewka z dziurawca) wykazują głównie właściwości uspokajające i przeciwdepresyjne, przez co łagodzą stany obniżenia nastroju, zmniejszają niepokój, drażliwość i napięcie nerwowe. Mechanizm wpływu dziurawca na organizm polega przede wszystkim na hamowaniu zwrotnym neurotransmiterów, takich jak serotonina, dopamina i norepinefryna, a także zwrotnego wchłaniania kwasu GABA i glutaminianów.
Właściwości i zastosowanie dziurawca
Właściwości dziurawca, zwłaszcza w postaci przetworów, w tym: naparów, odwarów i olejów, od czasów starożytnych po współczesne są cenionymi środkami leczniczymi, stosowanymi w terapii, m.in. dolegliwości i chorób związanych z przewodem pokarmowym. Herbata z dziurawca jest dobra np. na kolkę jelitową i wątrobową, wrzody i różnego rodzaju niestrawności. Bywa ważnym elementem wspierającym leczenie urologiczne, w tym kamieni nerkowych czy stanu zapalnego pęcherza moczowego. Wyciągi z dziurawca dobroczynnie wpływają na sprawność psychiczną i aktywność umysłową, bo zwiększają zdolność koncentracji, redukują objawy związane ze zmęczeniem i stresem. Uspokajają.
Właściwości dziurawca stosowanego zewnętrznie
Oprócz tego, że możesz regularnie bądź doraźnie pić napar z dziurawca, to właściwości lecznicze wykazuje on również w działaniu zewnętrznym, podobnie jak babka lancetowata. Możesz dodać go do kąpieli lub przyrządzić miejscowy kompres na ciało, zwłaszcza w leczeniu ran pourazowych bądź związanych z obecnością owrzodzeń czy ropni. Dziurawiec bywa cenny w leczeniu niektórych chorób dermatologicznych, takich jak atopowe zapalenie skóry (AZS). Wystudzony napar z dziurawca możesz wykorzystać jako tonik do pielęgnacji cery trądzikowej lub wrażliwej, a nawet płyn do płukania ust przy niektórych problemach, np. krwawiących dziąsłach lub dolegliwościach związanych z ekstrakcją zęba. Roślina łagodzi również ból i stany zapalne po ukąszeniach owadów. Możesz ją stosować na rwę kulszową i bóle menstruacyjne nie tylko w formie okładów, ale też pijąc herbatę z dziurawca.
- K. Głowniak, J. Widerski, Dziurawiec i jego wszechstronne zastosowanie, „Rośliny Lecznicze” 2017, nr 2.
- M. Głuszko, W.J. Cubała, Rola dziurawca w leczeniu depresji, „Psychiatria” 2005, nr 2.
- E. Senderski, Prawie wszystko o ziołach, M.E. Senderski, Podkowa Leśna 2007.
![Author Agata Oleszkiewicz picture](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/6KdAyHHp4sx4mBFvIseTCd/57dc7b150ef69b9bc4a0e47f70eecea7/Agata_Oleszkiewicz.jpg?w=100&h=100&fl=progressive&q=90&fm=jpg&fit=thumb)
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
![dieta-na-jelita-co-jesc-jadlospis-i-przepisy](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/7jTTkLNYGC54FnUdc11Som/79703e45e885f8e9da4044453502aa8a/dieta-na-jelita-co-jesc-jadlospis-i-przepisy.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![sniadanie-lekkostrawne-z-czego-powinno-sie-skladac](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/24oko06Y6fAALzBZhUo0ZK/78b1dd87f1530388becfb9b6b36bc450/sniadanie-lekkostrawne-z-czego-powinno-sie-skladac.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![ziola-na-obnizenie-potasu-jakie/](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/XHqRNwcjTZW6RjbuiRmf9/4fd67ea83ba7ae2a81912dce8d36e4dd/ziola-na-obnizenie-potasu-jakie.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![zoltko-co-zawiera-ile-wazy-ile-ma-kalorii](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4kVK3eyODNCyKg4As1anLM/05ca7cb19457089b4159f8b30668af9a/zoltko-co-zawiera-ile-wazy-ile-ma-kalorii.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)