account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Jakie są przyczyny i objawy endometriozy? Co trzeba wiedzieć o tej chorobie?

Angelika Janowiczlek. Agnieszka Żędzian14.03.2022Aktualizacja: 12.03.2024

Na endometriozę chorują głównie kobiety w wieku rozrodczym.


endometrioza-co-to-jest-objawy
pexels

Polecane

soda-na-zgage-jak-ja-stosowac-jakie-sa-proporcje
Zdrowie
1 min.
Soda na zgagę - jak ją stosować? Jakie są proporcje?
21.01.2022
ugryzienie-biedronki-jak-wyglada-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie biedronki – jak je rozpoznać? Czy może zagrażać zdrowiu?
02.06.2022
goraca-kapiel-na-przeziebienie-najlepsze-rozwiazanie
Zdrowie
1 min.
Czy gorąca kąpiel pomaga na przeziębienie?
02.06.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
Spis treści
  1. Endometrioza
  2. Stadia zaawansowania endometriozy
  3. Ile kobiet choruje na endometriozę?
  4. Jakie są przyczyny endometriozy?
  5. Objawy endometriozy
  6. Objawy jelitowe endometriozy
  7. Objawy ze strony układu moczowego
  8. Endometrioza w narządach wewnętrznych
  9. Objawy psychiczne endometriozy
  10. Zajście w ciążę przy endometriozie
  11. Jak można rozpoznać endometriozę?
  12. Jak leczy się endometriozę?
  13. Czy endometriozę można całkowicie wyleczyć?

Endometrioza

Jest to choroba ginekologiczna. W jej przebiegu stwierdza się obecność komórek błony śluzowej macicy (endometrium) w innych narządach. Mogą one być obecne w obrębie narządów płciowych – w jajnikach, w pochwie, w szyjce macicy, w sromie. Zdarza się jednak, że przedostają się w inne miejsca w ciele. Ogniska endometriozy niekiedy stwierdzane są w pęcherzu moczowym, w ścianie jamy brzusznej, w płucach, w bliźnie po cesarskim cięciu.

Komórki błony śluzowej macicy obecne w innych narządach podlegają działaniu hormonów płciowych i cyklowi menstruacyjnemu. Pod ich wpływem ulegają przemianom. Dlatego w przebiegu endometrium pojawiają się nieprzyjemne objawy, które nasilają się zwykle w czasie miesiączki.

Endometrioza po raz pierwszy została opisana w 1690 roku, a prawie 80 lat później przedstawiono jej objawy. W czasach współczesnych zdarzył się okres, w którym negowano istnienie tej choroby. Obecnie mówi się o niej coraz częściej, a wiele kobiet po latach zmagań z nieprzyjemnymi dolegliwościami otrzymuje prawidłową diagnozę.

Stadia zaawansowania endometriozy

Endometrioza może mieć różne stopnie zaawansowania. Wyróżnia się:

  • stopień minimalny – stwierdzone zostają niewielkie ogniska endometriozy,

  • stopień łagodny – stwierdzone zostają większe ogniska endometriozy oraz zrosty powyżej 5 milimetrów,

  • stopień umiarkowany – obecne są liczne zrosty oraz torbiele endometrialne,

  • stopień ciężki – obecne są liczne zrosty i deformacje narządów w ich okolicy.

Inna klasyfikacja uwzględnia głębokość naciekania komórek endometrium w tkanki. Podział został zaproponowany przez Philippe’a Koninckxa i jego współpracowników. Przedstawia się on następująco:

  • endometrioza powierzchowna – naciekanie 1 mm,

  • endometrioza umiarkowana – naciekanie na poziomie 3–5 mm,

  • endometrioza głęboko naciekająca – naciekanie powyżej 5 mm.

Jednocześnie podkreśla się, że stopień zaawansowania endometriozy nie zawsze ma przełożenie na objawy. Dlatego klasyfikacje opierają się na badaniu laparoskopowym.

Ile kobiet choruje na endometriozę?

Szacuje się, że na endometriozę choruje 6–10% kobiet, które są w wieku rozrodczym. Przyjmuje się, że na całym świecie może być nawet 180 milionów przypadków tej choroby. Jednocześnie stwierdza się jej obecność u połowy kobiet z niepłodnością i dolegliwościami bólowymi miednicy mniejszej.

Endometrioza rzadko występuje przed pierwszą menstruacją. Jednak w przypadku nastolatek lekarze powinni zachować czujność. Konieczne jest zebranie dokładnego wywiadu w celu określenia czynników ryzyka oraz stwierdzenia obecności objawów sugerujących endometriozę.

Również rzadko stwierdza się endometriozę po menopauzie. Pamiętaj jednak, że choroba może nadal być aktywna po zakończeniu miesiączkowania.

Jeśli zmagasz się z endometriozą i chcesz mieć możliwość szybkiej konsultacji z lekarzem w sytuacji, gdy doświadczysz silnego bólu okołomenstruacyjnego, rozważ zakup Polisy Zdrowie Welbi, czyli prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, którego ofertę możesz zamówić na Welbi.

W ramach pakietu OCHRONA GOLD już od 239 zł miesięcznie zyskasz nie tylko możliwość konsultacji z ginekologiem, ale również dostęp do nawet 38 innych specjalistów oraz lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Z lekarzem POZ skonsultujesz się w ciągu 24 godzin, a z wybranym specjalistą przeważnie w ciągu 3 dni roboczych. W ramach usług medycznych dostępnych w pakiecie OCHRONA GOLD możesz wykonać także blisko 300 badań, w tym laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych (np. USG ginekologiczne).

Wypełnij formularz na Welbi i otrzymaj ofertę. Dowiedz się, więcej o pakiecie OCHRONA GOLD i innych opcjach. Z usług medycznych w ramach pakietu możesz korzystać niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.

Jakie są przyczyny endometriozy?

Nie ustalono dokładnych przyczyn endometriozy. Wiadomo, że ważną rolę odgrywa kilka czynników jednocześnie (środowiskowych, genetycznych, autoimmunologicznych). Istnieją różne teorie, które wyjaśniają, skąd bierze się ta choroba.

Jedna z hipotez mówi o bezpośrednim rozprzestrzenianiu się endometriozy. Komórki błony śluzowej macicy są przenoszone do innych narządów najczęściej podczas interwencji chirurgicznej w obrębie narządów rodnych. Jest to wyjaśnienie, dlaczego pojawia się endometrioza po CC.

Inna teoria mówi o miesiączkowaniu wstecznym. Jest to sytuacja, w której komórki błony śluzowej macicy przedostają się poza ten narząd w czasie menstruacji. Następnie wszczepiają się w zdrowe tkanki. Część badaczy skłania się również ku temu, że endometrium przenosi się drogą naczyń krwionośnych i limfatycznych. To tłumaczy, dlaczego choroba atakuje narządy wewnętrzne spoza układu moczowo-płciowego.

Objawy endometriozy

Głównym objawem jest ból w obrębie miednicy mniejszej. Dolegliwości są związane z cyklem menstruacyjnym. Z tego powodu bardzo bolesne miesiączki często utrudniają codzienne funkcjonowanie. Pamiętaj jednak, że ból przy endometriozie może pojawiać się też niezależnie od menstruacji. Jest on obecny również w czasie stosunku seksualnego lub oddawania moczu.

Pozostałe objawy endometriozy to:

  • zaburzenia cyklu menstruacyjnego,

  • obfite krwawienie miesiączkowe,

  • problemy z płodnością,

  • krwawienia pomiędzy miesiączkami,

  • ból w okolicy krzyżowej kręgosłupa.

W przebiegu endometriozy mogą występować torbiele endometrialne (tzw. torbiele czekoladowe). Są to cysty wypełnione krwią menstruacyjną, zlokalizowane w obrębie jajników. Powstają, gdy endometrium przemieści się do tego narządu. Torbiele osiągają duże rozmiary. Grożą także pęknięciem, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia.

Zdarza się, że endometrioza przebiega bezobjawowo. Niekiedy jej pierwszym zauważalnym objawem jest niepłodność. Pojawiają się również dolegliwości związane z przemieszczeniem się endometrium do innych narządów.

Objawy jelitowe endometriozy

Endometrium może przemieścić się do jelit. Najczęściej jego obecność stwierdza się w okolicy odbytniczo-esiczej. Objawy to:

  • wzdęcia brzucha,

  • ból brzucha,

  • niestrawność,

  • zmiana rytmu wypróżnień,

  • krwawienie z przewodu pokarmowego,

  • uczucie parcia na stolec.

Endometrioza może prowadzić również do rozwinięcia się niedrożności jelit lub ich włóknienia.

Objawy ze strony układu moczowego

Komórki endometrium często stwierdzane są w układzie moczowym. Taka sytuacja dotyczy nawet 5% kobiet. Wówczas obserwuje się następujące objawy: ból w czasie oddawania moczu, częste oddawanie moczu, krwiomocz.

Endometrioza w narządach wewnętrznych

W rzadkich przypadkach stwierdza się ogniska endometriozy w odległych narządach wewnętrznych. W przypadku zajęcia płuc często obecne są duszność i krwioplucie. Gdy komórki błony śluzowej macicy znajdują się w wątrobie, pojawia się ból w nadbrzuszu, któremu towarzyszą wymioty i zażółcenie powłok skóry. Zajęte mogą zostać również nerki, trzustka i układ nerwowy.

Objawy psychiczne endometriozy

Często można zaobserwować objawy psychiczne endometriozy. Wynikają one z tego, że choroba istotnie pogarsza jakość życia i utrudnia codzienne funkcjonowanie. U kobiet stwierdza się wahania nastroju, wysoki poziom lęku i stresu, niską samoocenę. Istnieje też większe ryzyko zachorowania na depresję, zachowań autodestrukcyjnych i uzależnień.

Zajście w ciążę przy endometriozie

Istotną kwestią jest zależność endometrioza a ciąża. Choroba istotnie wpływa na płodność. Nie wyklucza jednak planów rodzicielskich. Za niepłodność odpowiadają zaburzenia cyklu menstruacyjnego, zrosty, niedrożność jajowodów. Zdarzają się również cykle bezowulacyjne. Szanse na zajście w ciążę w głównej mierze zależą od stopnia zaawansowania endometriozy, wieku kobiety i rezerwy jajnikowej. Jeżeli chorujesz, lekarze mogą zaproponować Ci skorzystanie z metod wspomaganego rozrodu (np. inseminacji lub in vitro).

Jak można rozpoznać endometriozę?

Pierwszym krokiem w diagnostyce jest badanie ginekologiczne. Jeżeli lekarz stwierdzi nieprawidłowości, zostaniesz skierowana na badanie obrazowe. Najczęściej jest to ultrasonografia (USG), ale może być konieczne wykonanie rezonansu magnetycznego. W diagnostyce wykorzystuje się również laparoskopię. W jej trakcie pobierane są wycinki do badania histopatologicznego. Zgodnie z nowymi wytycznymi ta metoda jest stosowana u kobiet, u których występują objawy, ale wyniki innych testów są negatywne.

Jak leczy się endometriozę?

Leczenie endometriozy ma na celu złagodzenie objawów, zatrzymanie postępu choroby i poprawę jakości życia. Nie istnieje lek, który usuwa przyczynę schorzenia. W terapii stosuje się różne metody farmakologiczne i chirurgiczne. Wybór zależy głównie od tego, czy kobieta planuje zajść w ciążę.

Lekarz może zalecić przyjmowanie leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Możliwe jest również wdrożenie leczenia hormonalnego. Najczęściej są to dwuskładnikowe środki antykoncepcyjne w postaci tabletek, plastrów lub krążków dopochwowych. Tego typu postępowanie pozwala złagodzić objawy endometriozy.

Leczenie chirurgiczne ma na celu usunięcie ognisk endometriozy oraz torbieli czekoladowych i zrostów. Najczęściej wykorzystuje się metody laparoskopowe. Są one bezpieczne i w większości przypadków pozwalają oszczędzić jajniki. U niektórych kobiet należy rozważyć radykalne leczenie chirurgiczne. Polega ono na usunięciu macicy i jajników. Dzięki temu rozwija się menopauza. Nie jest to jednak w pełni skuteczna metoda – u części kobiet objawy nadal się utrzymują.

Pomóc może dieta przy endometriozie. Według licznych badań odpowiedni sposób odżywiania się zmniejsza natężenie objawów oraz wspomaga płodność. Do swojego jadłospisu powinnaś włączyć produkty, które są antyoksydantami (zawierają dużo witamin C, A i E). Ważne są również nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Warto jeść warzywa kapustne i liściaste, ponieważ ograniczają one stan zapalny.

Czy endometriozę można całkowicie wyleczyć?

Endometrioza jest chorobą przewlekłą. Niemożliwe jest jej całkowite wyleczenie. Jednak odpowiednio dopasowana terapia pozwala znacząco złagodzić skutki schorzenia.

Źródła
  1. J.V. Karlsson, H. Patel, A. Premberg, Experiences of health after dietary changes in endometriosis: a qualitative interview study, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32102806/ (dostęp 17.02.2022).
  2. K. Sroślak, U. Ziętalewicz, P. Pyrcz, Wpływ endometriozy i metod jej leczenia na jakość życia i funkcjonowanie seksualne kobiet – przegląd najnowszych badań, „Przegląd Seksuologiczny” 2017, nr 1, s. 17–24.
  3. K. Łukaszuk i in., Diagnostyka i leczenie niepłodności – rekomendacje Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGP), „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2018, t. 3, nr 3, s. 112–140.
  4. Endometriosis. Guideline of European Society of Human Reproduction and Embryology 2022, https://www.eshre.eu/Guidelines-and-Legal/Guidelines/Endometriosis-guideline (dostęp 17.02.2022).
Author Angelika Janowicz picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
ocet-na-stluczenia-jak-przygotowac-oklad
Zdrowie
1 min.
Ocet na stłuczenia - jak przygotować okład?
24.01.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
bol-plecow-przed-okresem-krzyza-kregoslupa
Seks
1 min.
Jak złagodzić ból pleców przed okresem?
03.06.2022
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.