Co to jest łysienie androgenowe? Jak je rozpoznać?

Łysienie androgenowe

Wypadanie włosów jest całkowicie normalnym zjawiskiem. Dochodzi do niego każdego dnia, zwłaszcza w czasie czesania lub wykonywania czynności pielęgnacyjnych. Dzięki temu mogą rosnąć nowe włosy.

Problem zaczyna się, gdy dochodzi do nadmiernej utraty włosów. Uważa się, że nieprawidłowe jest wypadanie ponad 100 sztuk dziennie. Wówczas można wyraźnie zauważyć, że fryzura nie jest już tak bujna, jak kiedyś. Ponadto na skórze głowy mogą pojawić się miejsca całkowicie pozbawione włosów (tak objawia się np. łysienie plackowate).

Za najczęstszą przyczynę nadmiernej utraty włosów uważa się łysienie androgenowe. Jest ono zaliczane do typu niebliznowaciejącego, ponieważ skóra właściwa pozostaje bez zmian (nie jest zastępowana tkanką łączną, jak ma to miejsce w niektórych typach łysienia). W jego przebiegu dochodzi natomiast do postępującej utraty funkcji mieszków włosowych i ich stopniowego zaniku. Skutkiem tego jest niezdolność do wytwarzania nowych włosów oraz osłabienia tych, które już są na głowie. Ryzyko wystąpienia łysienia androgenowego wzrasta wraz z wiekiem. Dotyczy ono nawet 50% mężczyzn, którzy nie ukończyli jeszcze 50 lat. Odsetek ten wzrasta o 20% po 70. roku życia. Androgenowe łysienie u kobiet również występuje. Ma to jednak miejsce zdecydowanie rzadziej - dotyczy 30% pań po 50. roku życia.

Przyczyny łysienia androgenowego

W łysieniu androgenowym obserwuje się zniszczenie mieszków włosowych przez pochodną testosteronu. Dzieje się tak z powodu nadwrażliwości organizmu na tę substancję. Receptory androgenowe znajdują się właśnie m.in. w skórze głowy (a dokładniej w brodawce mieszka włosowego). U kobiet łysienie tego typu może być związane z zaburzeniami hormonalnymi, np. zespołem policystycznych jajników.

Przyczyn łysienia androgenowego upatruje się w wielu czynnikach. Najważniejszą rolę odgrywają predyspozycje genetyczne. Jednak na nasilenie objawów mogą mieć wpływ także: styl życia (np. palenie papierosów), promieniowanie UV, zanieczyszczenia obecne w środowisku, nieprawidłowa pielęgnacja (powodująca zaburzenia mikrobiomu skóry głowy). Do rozwoju łysienia androgenowego przyczyniają się także czynniki zapalne.

Objawy łysienia androgenowego

Objawy łysienia androgenowego są dosyć charakterystyczne. U mężczyzn dochodzi do przesunięcia się linii włosów. Odsłonięciu ulegają skronie, powstają tzw. zakola. Włosy ulegają przerzedzeniu (lub całkowitemu wypadnięciu) głównie na wierzchołku głowy. Zwykle pozostają w nienaruszonym stanie w okolicy potylicznej. Ich utrata następuje stopniowo. Nieco inaczej wyglądają objawy łysienia androgenowego u kobiet.

Łysienie androgenowe u kobiet

W przebiegu łysienia androgenowego u kobiet nie dochodzi do przesunięcia się linii włosów. Oznacza to, że nie pojawiają się zakola. Przerzedzenie włosów występuje na całej głowie, ale najmniej w okolicy potylicznej.

Leczenie łysienia androgenowego

Łysienie androgenowe nie wymaga leczenia. Pacjenci jednak często się na nie decydują, ponieważ utrata włosów wpływa na pogorszenie samopoczucia psychicznego. Jeżeli zaobserwujesz u siebie niepokojące objawy, udaj się do lekarza dermatologa. Specjalista przeprowadzi badania w celu ustalenia przyczyny i na ich podstawie dopasuje odpowiednią terapię.

W leczeniu łysienia androgenowego można zastosować farmakoterapię. Lekiem jest minoksydyl. Powoduje on rozszerzenie naczyń krwionośnych w okolicy mieszków włosowych. Stosuje się go miejscowo. Doustnie można stosować finasteryd. Pomóc mogą też zabiegi kosmetyczne, np. mezoterapia skóry głowy. Czasami tego typu leczenie nie przynosi oczekiwanych skutków. Wówczas możesz pomyśleć o przeszczepie włosów.

Do codziennej pielęgnacji możesz włączyć domowe sposoby na wypadanie włosów. Są to przede wszystkim płukanki, które wykonuje się z naparów ziołowych (np. pokrzywy). Wykorzystać możesz też naturalne oleje (np. lniany). Pamiętaj, aby codziennie jeść 5 porcji warzyw i owoców, ponieważ zawierają witaminy dobre dla skóry głowy. Ogranicz też zabiegi fryzjerskie (np. prostowanie włosów).

Łysienie androgenowe a choroby serca

W licznych badaniach wykazano, że osoby cierpiące na łysienie androgenowe są w grupie ryzyka wystąpienia chorób serca (nadciśnienia, miażdżycy i choroby niedokrwiennej). Jeżeli zmagasz się z tym problemem, pamiętaj o regularnych kontrolach swojego stanu zdrowia.

1. E. Kowalska-Olędzka i in., Łysienie androgenowe - etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia, „Dermatologia po Dyplomie” 2020 <a href="https://podyplomie.pl/dermatologia/35162,lysienie-androgenowe-etiopatogeneza-diagnostyka-i-aktualne-metody-leczenia">https://podyplomie.pl/dermatologia/35162,lysienie-androgenowe-etiopatogeneza-diagnostyka-i-aktualne-metody-leczenia</a> (dostęp 22.07.2021).
2. A. Wernicka i in., Łysienie androgenowe jako czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego, „Przegląd Dermatologiczny” 2018, nr 105, s. 716-725.