Zespół szyi smartfonowej - objawy, diagnostyka i leczenie schorzenia

Czym jest szyja smartfonowa?

Szyja smartfonowa jest nowym zespołem dolegliwości umiejscowionych w okolicy karku, barków i przestrzeni między łopatkami. Dysfunkcja powstaje na skutek wymuszonej, nienaturalnej pozycji ciała, którą przybieramy podczas korzystania z urządzeń elektronicznych, smartfonów, tabletów, laptopów i komputerów stacjonarnych. Długotrwałe przesiadywanie w wadliwej pozycji prowadzi do przeciążenia partii mięśni i powstania silnego napięcia tylnej taśmy, któremu nierzadko towarzyszy ból. Zespół szyi smartfonowej w jednakowym stopniu dotyka dzieci, osoby młode i starsze. Szczególnie narażone na dysfunkcje są grupy zawodowe pracujące przy komputerze oraz osoby niepraktykujące żadnych aktywności ruchowych.

Objawy zespołu szyi smartfonowej

Zespół szyi smartfonowej objawia się nawracającymi dolegliwościami bólowymi w okolicy karku, obręczy barkowej i łopatek. Pogłębiający się problem z czasem sprzyja przewlekłym bólom głowy i drętwieniu rąk. W badaniu palpacyjnym rehabilitant jest w stanie stwierdzić wyraźne napięcie i skrócenie mięśni szyi. Dodatkowo obręcz barkowa przyjmuje pozycję lekko uniesioną. Nadmierne napięcie powoduje ponadto stałe pochylanie głowy do przodu, a nawet wysuwanie żuchwy. Objawy te jasno wskazują na rozwój zespołu szyi smartfonowej i mogą być podstawą do dalszej diagnostyki i leczenia.

Leczenie zespołu szyi smartfonowej

Leczenie zespołu szyi smartfonowej opiera się na technikach rehabilitacji. W celu rozluźnienia sztywności szyi i przeciążenia obręczy barkowej fizjoterapeuta stosuje terapię manualną i masaż. Rehabilitację uzupełniają odpowiednio dobrane ćwiczenia. Ulgę w nagłych dolegliwościach bólowych szyi mogą przynieść chłodne okłady lub stosowanie maści rozluźniających napięcie mięśni i usprawniających mikrokrążenie naczyniowe.

Jeśli zespół szyi smartfonowej przyczynił się do poważnych patologii w zakresie ruchu odcinka szyjnego kręgosłupa, niezbędne jest przeprowadzenie pełnego zakresu badań obrazowych celem zlokalizowania ewentualnych zwyrodnień lub przeciążeń. W zależności od zaleceń lekarza wykonywane są badania RTG, USG, tomografia komputerowa. Uzupełnieniem diagnostyki jest morfologia krwi z oznaczeniem stanu zapalnego i parametrów wskazujących na zmiany reumatoidalne.

Jak uniknąć zespołu szyi smartfonowej?

Zespół szyi smartfonowej powstaje na skutek przybierania nienaturalnej, wymuszonej postawy ciała, dlatego profilaktyka opiera się przede wszystkim na zachowaniu odpowiedniej higieny kręgosłupa podczas korzystania ze smartfona, komputera lub tabletu. Urządzenie powinno znajdować się na wysokości wzroku. Zaleca się unikanie konieczności długiego pochylania się nad klawiaturą lub ekranem sprzętu. Niezbędne jest robienie regularnych przerw, podczas których idziemy na spacer lub wykonujemy kilka ćwiczeń na kręgosłup szyjny. Efekty przyniesie też ograniczenie użytkowania tego typu urządzeń i spędzanie wolnego czasu w aktywny sposób. Na rozwój zespołu szyi smartfonowej szczególnie narażone są osoby nieuprawiające żadnej aktywności ruchowej. Ich mięśnie, pozostając w ciągłym, nienaturalnym napięciu, są bardziej podatne na urazy i przeciążenia. Dlatego w profilaktyce zdrowia kręgosłupa nie może zabraknąć regularnego ruchu. Osoby początkujące powinny zacząć od intensywnego marszu.

Skutki zespołu szyi smartfonowej

Nadmierne skrócenie mięśni szyi, a następnie utrwalanie powstałej dysfunkcji skutkuje wystąpieniem szeregu dolegliwości, np. bólu głowy, niestabilności odcinka szyjnego kręgosłupa czy zaburzenia pracy nerwów tej partii ciała. Jedną z poważniejszych konsekwencji bagatelizowania zespołu szyi smartfonowej są choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa, m.in. dyskopatia szyjna. Dlatego wszelkie objawy wynikające z powstania dysfunkcji powinny być skonsultowane z lekarzem, a następnie poddane leczeniu. Wcześnie podjęta terapia i współpraca z rehabilitantem może efektywnie poprawić funkcjonalność i zakres ruchowy szyi i zapobiec postępującym zmianom zwyrodnieniowym.

1. I.A Kapandji, R. Gnat, Anatomia funkcjonalna stawów, t. 3, Kręgosłup, miednica, głowa, Edra Urban & Partner, 2020.
2. A. Coote, P. Haslam, T. Gaździk, Ortopedia i reumatologia Crash Course, Edra Urban & Partner, 2015.