Jakie są prozdrowotne właściwości kozieradki?

Kozieradka - co to za roślina?

Kozieradka to gatunek rośliny należącej do rodziny bobowatych. Zwyczajowo określana jest „greckim sianem”, „bożą trawką”, „kozioroźnikiem”. Kozieradka wywodzi się z terenów Azji (Kaukazu, Turkmenistanu, Uzbekistanu) i Europy Wschodniej. Obecnie uprawiana jest niemal na całym świecie. Surowcem zielarskim są jej nasiona, wykazujące liczne właściwości prozdrowotne, a to za sprawą ich bogatego składu. Zawierają: śluz polisacharydowy (główny składnik; jego zawartość przekracza 40%), tłuszcze, saponiny steroidowe, białka roślinne, olejek eteryczny, flawonoidy, alkaloid trygonelinę, cholinę, lecytynę, witaminy (PP, F, D). Nasiona kozieradki mają kształt czterościenny, romboidalny lub pryzmatyczny. Osiągają 3-5 mm długości i 2-3 mm szerokości. Są twarde, matowe, żółtobrązowe, o intensywnym aromacie.

Kozieradka - wpływ na układ pokarmowy i krążenia

Kozieradka znana jest z działania hipolipidemicznego. Oznacza to, że oddziałuje korzystnie na wartość poziomu cholesterolu w surowicy krwi. Prowadzi do obniżenia stężenia całkowitego cholesterolu, frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu) i trójglicerydów, a podwyższa stężenie frakcji HDL (tzw. dobrego cholesterolu). Na uwagę zasługuje fakt, że związki zawarte w kozieradce inicjują hematopoezę. Surowiec ten jest naturalnym aktywatorem procesów wytwarzania krwinek. Kozieradka to jedno z bardziej znanych ziół na żołądek. Jej nasiona wykazują właściwości osłaniające i przeciwzapalne na błonę śluzową przewodu pokarmowego. W związku z tym polecane są w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Przypisuje się im działanie żółciopędne, żółciotwórcze, pobudzające wydzielanie soku trzustkowego, żołądkowego i jelitowego. Dodatkowo kozieradka wzmacnia i usprawnia wchłanianie pokarmów oraz reguluje wypróżnianie. Jej nasiona są używane pomocniczo także w leczeniu chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego.

Poznaj inne prozdrowotne działanie kozieradki

Kozieradka pospolita wykazuje właściwości moczopędne, łagodzi objawy towarzyszące infekcji dróg moczowych. Roślina pobudza regenerację wszystkich tkanek. Ze względu na zdolności mlekopędne polecana jest kobietom karmiącym piersią. Poza tym działa przeciwalergicznie, dzięki czemu może zredukować nadmierną reakcję układu odpornościowego na wybrane czynniki. Kozieradka ma działanie wykrztuśne, wykorzystywane przy wspomaganiu leczenia chorób górnych dróg oddechowych.

Nasiona kozieradki pospolitej znane są z obniżania poziom glukozy we krwi. Jest ono szczególnie cenne z uwagi na rosnący odsetek osób zmagających się z cukrzycą. Substancje czynne zawarte w nasionach kozieradki wykazują działanie neurologiczne, polegające na aktywności neuroprotekcyjnej, czyli ochronnej względem układu nerwowego. Surowiec ten może zostać wykorzystany w profilaktyce oraz w leczeniu chorób degeneracyjnych, np. alzheimera, parkinsona.

Zawarte w nasionach kozieradki związki czynne wykazują działanie przeciwnowotworowe. Piśmiennictwo donosi o wpływie surowca na zmiany nowotworowe jelita grubego, tarczycy, sutka, jajnika, czerniaka, białaczkę, chłoniaka komórek B i T. Za właściwości przeciwnowotworowe kozieradki pospolitej odpowiadają przede wszystkim saponiny steroidowe, które hamują wzrost zmienionych chorobowo komórek, nasilają ich apoptozę, czyli obumieranie.

Kozieradka pospolita - właściwości kosmetyczne

Kozieradka pospolita z uwagi na cenne właściwości jest powszechnie wykorzystywana w dermatologii oraz w kosmetyce. Nasiona kozieradki wykazują działanie zmiękczające i redukujące obrzęki, dlatego dobrze radzą sobie z drobnymi urazami skóry. Zalecane są w stanach zapalnych skóry (czyrakach, egzemie, ropniach). Znane jest zastosowanie kozieradki na zmarszczki. Roślina ta polecana jest do pielęgnacji cery trądzikowej i problematycznej. Kozieradka jest wskazana w przypadku problemów z włosami - silnie stymuluje ich porost, wzmacnia cebulki, zapobiega nadmiernemu wypadaniu, działa przeciwłupieżowo i przeciwzapalnie, łagodzi podrażnienia i koi delikatną skórę głowy. Dodatkowo wspomaga gospodarkę gruczołów łojowych, dzięki czemu skutecznie zwalcza nadprodukcję łoju i nadmierne przetłuszczanie włosów.

W jaki sposób wykorzystuje się kozieradkę?

Z właściwości kozieradki korzystać można na różne sposoby. Z jej nasion przygotowywać można ekstrakty wodne i maceraty. Popularnością cieszy się olej z kozieradki, który powstaje podczas tłoczenia nasion na zimno. Z nich też przygotowuje się odwar - 1 łyżkę stołową sproszkowanych nasion zalewa się 1 szklanką letniej wody. Miksturę trzyma się na ogniu do wrzenia i gotuje pod przykryciem przez 3 minuty. Po tym czasie odstawia się ją do wystudzenia. Odwar można pić lub używać do robienia kompresów. Ciekawym pomysłem jest też dodanie nasion kozieradki do posiłków. Warto je uprażyć, co niweluje ich goryczkowy posmak. Można nimi przyprawiać sosy, sałatki, zupy, twarożki, zapiekanki, dania mięsne. Kozieradka jest też spotykana jako składnik kosmetyków do pielęgnacji skóry i włosów. Wyciąg z kozieradki występuje również w formie kapsułek.

Wśród przeciwwskazań do stosowania kozieradki wymienia się przede wszystkim ciążę. Zioło może prowadzić do skurczów macicy i tym samym do przedwczesnego porodu, a w ciężkich przypadkach nawet do poronienia. Ponadto kozieradka zakłóca działanie niektórych leków przeciwzakrzepowych.