Zgaga w ciąży – przyczyny powstania i sposoby łagodzenia

Jakie są przyczyny zgagi w ciąży?

Zgaga a ciąża to powszechnie występująca zależność. Obok mdłości w ciąży czy obolałych piersi w ciąży jest kolejną częstą przypadłością, z jaką muszą zmierzyć się przyszłe mamy. Za pojawienie się zgagi może odpowiadać szereg czynników. Wśród głównych przyczyn jej powstawania wymienia się zmiany zachodzące w ciele kobiety, które zaburzają funkcjonowanie układu pokarmowego. Zgagę wywołuje refluks żołądkowo-przełykowy, który polega na cofaniu się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku. W ciąży powstaje on na skutek działania wysokiego poziomu estrogenów i progesteronu. Hormony te powodują rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku, który reguluje przepływ treści pokarmowej. W konsekwencji dochodzi do jej cofania. Niewątpliwie czynnikiem sprzyjającym zgadze jest opóźnione opróżnianie żołądka i rosnące ciśnienie w obrębie jamy brzusznej.

Powiększająca się macica uciska na żołądek, co dodatkowo nasila dolegliwość. Nie bez znaczenia jest również nieodpowiedni sposób odżywiania, a dokładnie przyjmowanie za dużej ilości pokarmu, jedzenie zbyt pikantnych, gorących, kwaśnych, ciężkostrawnych posiłków, przyjmowanie od razu po jedzeniu pozycji leżącej lub schylanie się. Może to prowadzić do zawracania pokarmów wraz z kwasem żołądkowym. Wśród czynników ryzyka wymienia się dodatkowo podobne objawy występujące przed ciążą.

Zgaga w ciąży – kiedy występuje i jak się objawia?

Zgagę można opisać jako odczuwanie bólu w postaci pieczenia w okolicy za mostkiem. Nierzadko pacjenci opisują tę dolegliwość jako „palenie za mostkiem". Temu objawowi ciąży towarzyszą przede wszystkim: dyskomfort w nadbrzuszu, częste odbijanie, niesmak w ustach, nieświeży oddech, nudności, przewlekły kaszel, trudności w przełykaniu.

Szacuje się, że zgaga rozwija się u nawet 80% przyszłych mam na różnych etapach ciąży. Na początku dolegliwość występuje u ponad 20% kobiet. W drugim trymestrze odsetek ciężarnych ze zgagą wzrasta dwukrotnie, a w trzecim trymestrze problem dotyczy już ponad 70%.

Zgaga w ciąży – jak można sobie z nią radzić?

Najlepszym sposobem na zgagę w ciąży jest odpowiednie odżywianie. Przyszła mama powinna unikać obfitych posiłków. Zaleca się spożywanie w ciągu dnia 5 dań w regularnych odstępach co 2–3 godziny. Ostatni posiłek powinien być spożyty około 2–3 godzin przed snem. Najlepiej zaplanować dietę lekkostrawną o dużej zawartości błonnika pokarmowego, który usprawnia pracę przewodu pokarmowego. Posiłki powinny być jedzone powoli, w spokojnej atmosferze, każdy kęs należy dokładnie przeżuwać. Między posiłkami powinno się popijać wodę, najlepiej cały czas po kilka łyków.

Zastanawiasz się, jak pozbyć się zgagi w ciąży? Ryzyko jej pojawienia się zmniejszy wystrzeganie się pokarmów, takich jak:

• kawa, cola, napoje gazowane, herbata,

• pokarmy bogate w tłuszcze, smażone,

• produkty wysokoprzetworzone,

• czekolada i wyroby czekoladopodobne, a najlepiej w ogóle słodycze,

• ostre przyprawy,

• sosy pomidorowe,

• zasmażki,

• orzeszki ziemne,

• pomidory, mięta.

Zgagę można zmniejszyć poprzez ograniczenie spożycia kwaśnych owoców (pomarańczy, cytryn, grejpfrutów) i warzyw (kiszonych ogórków i kapusty), ponieważ wzmagają one wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Z diety należy wyeliminować produkty wzdymające, w tym m.in.: pieczywo pełnoziarniste (chleb razowy lepiej zamienić na mieszany lub graham), cebulę, czosnek, por, warzywa strączkowe (np. ciecierzycę, soczewicę, groch, fasolę). Objawy refluksu w ciąży nasilają również papierosy i alkohol, których powinny się wystrzegać wszystkie ciężarne. Z uwagi na negatywny wpływ na organizm przyszłej matki i dziecka mogą one doprowadzić do pojawienia się objawów ciąży pozamacicznej.

Zgaga w ciąży – co pomaga?

Warto przedstawić kilka domowych sposobów na zgagę w ciąży. Bez wątpienia jednym z bardziej znanych jest picie kleiku z siemienia lnianego, który działa osłaniająco na błonę śluzową przewodu pokarmowego, a przez to zmniejsza uczucie zgagi, ale i podnosi elastyczność tkanek krocza. Część specjalistów rekomenduje żucie gumy. Sprzyja to wzmożonej produkcji śliny, która neutralizuje kwaśną treść w przełyku. Czasową ulgę od zgagi mogą przynieść mleko i jego naturalne przetwory. Spośród domowych sposobów na zgagę wymienia się też zjedzenie niewielkiej ilości migdałów. Dzięki dużej zawartości magnezu i wapnia działają one alkalizująco i neutralizują kwaśną treść z żołądka.

Warto też sięgnąć po imbir, który wpływa korzystnie na proces trawienia i działa przeciwwymiotne. Podczas odpoczynku lub snu ciężarna powinna leżeć na lewym boku, z tułowiem nieco wyżej położonym niż reszta ciała (pomogą w tym specjalne kliny pod materac do podnoszenia tułowia). Leżenie na płasko utrudnia oczyszczanie przełyku z zarzucanej treści pokarmowej.

Zgaga w ciąży – leki

Przyszłe mamy przed użyciem jakichkolwiek leków na zgagę powinny zasięgnąć porady lekarza z uwagi na możliwe ich działanie niepożądane na przebieg ciąży i rozwijający się płód. Za bezpieczne dla ciężarnych uznaje się ogólnodostępne bez recepty preparaty zobojętniające i osłaniające śluzówkę. W ciężkich przypadkach lekarz może zalecić stosowanie metoklopramidu, który wykazuje działanie prokinetyczne i podnosi ciśnienie dolnego zwieracza przełyku. Innym lekiem mogą być blokery receptora histaminowego typu 2. Powszechnie stosowane w populacji w walce ze zgagą są inhibitory pompy protonowej. Należą one jednak do kategorii C, czyli leków wykazujących działania niepożądane dla płodu.