Znamię Suttona – co to jest? Objawy i sposób leczenia

Znamię Suttona – co to jest?

Znamię Suttona inaczej nazywane jest znamieniem halo, znamieniem z odbarwieniem czy bielactwem odśrodkowym nabytym. To znamię melanocytowe, określane również łagodnym nowotworem melanocytowym. Do powstania znamienia Suttona dochodzi w wyniku nagromadzenia limfocytów (rodzaju białych krwinek) i następujących reakcji immunologicznych (układu odpornościowego), które prowadzą do niszczenia zarówno melanocytów (komórek barwnikowych) tworzących znamię, jak i komórek w jego bezpośrednim otoczeniu. Gniazda melanocytów ulegają rozproszeniu i uszkodzeniu. Patogeneza tego zjawiska, czyli to, jak powstaje, jest dokładnie poznana. Często czynnikiem inicjującym rozwój tego znamienia barwnikowego jest oparzenie słoneczne, zwłaszcza ekspozycja na promieniowanie słoneczne w okresie dzieciństwa. Znamiona te współistnieją z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak choroba Hashimoto i bielactwo, często są także obserwowane u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry i zespołem Turnera. Istnieje tendencja do rodzinnego występowania tego typu znamion.

Znamię Suttona – u kogo pojawia się najczęściej?

Znamię Suttona rzadko występuje we wczesnym dzieciństwie. Pojawia się zwykle po 15.–20. roku życia, a liczba znamion zwiększa się i osiąga swój szczyt w 3. dekadzie życia. Następnie liczba znamion melanocytowych zwykłych ulega zmniejszeniu, ponieważ znamiona przechodzą w fazę inwolucji (czyli zmniejszają się i/lub zanikają). Częściej pojawiają się one u osób eksponujących ciało na działanie promieniowania słonecznego. Spotykane są z jednakową częstością u obu płci.

Znamię Suttona – obraz kliniczny

Najczęściej zmiana ta umiejscawia się na tułowiu, w tym głównie na plecach. Znamię Suttona na twarzy należy do rzadkości. Zmiana ma z reguły postać pojedynczego wykwitu. Choć możliwe jest utworzenie się paru znamion. Typowe jest znamię centralne, o średnicy 3–6 mm. Znamię Suttona charakteryzuje się regularnym, wyraźnym brzegiem i równomiernym, jasnobrązowym lub ciemnobrązowym zabarwieniem.

Niekiedy znamię to ma mniej typowy wygląd – może być zupełnie odbarwione, jasnoróżowe lub w kolorze skóry. Charakterystyczne jest powstanie wokół znamienia Suttona obszaru odbarwienia (o średnicy 0,5–1 cm). W świetle lampy Wooda jeszcze dokładniej można zauważyć wyraźnie odbarwiony pierścień.

Z upływem czasu może zaniknąć całe znamię, a obszar odbarwienia w późniejszym okresie może ulec repigmentacji (czyli zyskać ponownie prawidłowy kolor skóry). Proces ustępowania znamienia trwa od kilku tygodni do kilku lat i ma wieloetapowy przebieg. Można go przedstawić w następujący sposób:

1. Etap 1. Znamię ma obwodową depigmentację (odbarwienie).

2. Etap 2. Zabarwienie zmiany zmienia się na różowe z zachowaniem obrazu halo na obwodzie.

3. Etap 3. Znamię znika całkowicie i kolor skóry w tym miejscu wraca do normy.

Rozpoznanie znamienia Suttona

Jeśli zauważysz u siebie znamiona barwnikowe, skonsultuj się z dermatologiem. Aby zdiagnozować znamię Suttona, lekarz najpierw przeprowadza badanie podmiotowe – szczegółowy wywiad – i badanie przedmiotowe, czyli ogląda dokładnie zmiany na skórze. Dla specjalisty bardzo ważna jest wiedza, czy w Twojej rodzinie występowały: bielactwo, znamiona atypowe i czerniak złośliwy. Rozpoznanie opiera się jednak przede wszystkim na zastosowaniu dermoskopii jako metody przesiewowej, a w razie potrzeby na wideodermoskopii w połączeniu z fotografią globalną. Są to nieinwazyjne badania, polegające na wizualizacji struktur morfologicznych – lekarz posługuje się dermatoskopem, czyli małym urządzeniem, które pozwala oświetlić badany obszar i zobaczyć go w dużym powiększeniu.

Znamię Suttona wymaga diagnostyki różnicowej z czerniakiem skóry. W tym celu dermatolog może skierować Cię na wizytę u onkologa. Szczególną uwagę lekarzy z pewnością zwrócą liczne halo znamiona o nagłym początku. Do oceny transformacji znamion i różnicowania czerniaka z łagodnymi znamionami barwnikowymi stosuje się regułę ABCDE:

• A – asymetria zmiany,

• B – nieregularne brzegi,

• C – nierównomierne zabarwienie,

• D – duża średnica zmiany,

• E – wzrost guzowaty wyczuwalny pod palcem.

Jeśli sprawdzasz zmiany na ciele samodzielnie, korzystając z tej metody, to pamiętaj, że te zmiany, które mają jedną lub więcej z wymienionych cech, wymagają obowiązkowo konsultacji lekarskiej.

Znamię Suttona – jak wygląda leczenie i kiedy jest konieczne?

Znamię Suttona nie wymaga leczenia. Powinno być jednak monitorowane i regularnie sprawdzane dermatoskopem przez lekarza. Duża liczba znamion barwnikowych jest istotnym czynnikiem ryzyka predysponującym do rozwoju czerniaka złośliwego. W 20% przypadków znamię Suttona jest powiązane ze znamieniem atypowym lub z czerniakiem złośliwym. U 30% osób pojawienie się takiego znamienia jest początkiem bielactwa.

W przypadku wątpliwości co do rozpoznania wskazane jest profilaktyczne usunięcie znamienia – zabieg chirurgiczny z oceną histopatologiczną (pod mikroskopem). Jeśli znamiona stanowią dla Ciebie problem estetyczny, również możesz je usunąć. Do zabiegu mogą skłonić też pojawiające się dolegliwości, w tym m.in.: zaczerwienienie, powstanie strupa, krwawienie, swędzenie, ból i owrzodzenia w obrębie zmiany skórnej, niesymetryczność aureoli. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu nasiękowym, z marginesem zdrowej tkanki o szerokości 1–2 mm. Linia cięcia powinna przebiegać wzdłuż linii napięcia skórnego. Zszywanie ran polega na dokładnym zbliżeniu przeciwległych brzegów i założeniu szwów, które usuwa się po 7–10 dniach. Zabieg usunięcia takiej zmiany skórnej trwa kilkadziesiąt minut, nie wymaga hospitalizacji. Po zdjęciu szwów można również stosować np. żele silikonowe, zapobiegające tworzeniu się bliznowców.