11. tydzień ciąży – rozwój dziecka
11. tydzień ciąży to końcowy etap 1. trymestru. Dla dziecka zakończył się okres zarodkowy i teraz jest już ono płodem. Jego kluczowe narządy są wykształcone i od tego momentu będą się rozwijać i przystosowywać do spełniania swoich funkcji. Maluch nabywa nowych umiejętności, które intensywnie trenuje w jamie macicy. Z kolei przyszła mama przygotowuje się do wykonania USG genetycznego i dodatkowych badań prenatalnych, a także z niecierpliwością czeka na zakończenie pierwszego etapu ciąży, kiedy ryzyko poronienia znacznie spada. Sprawdź, jak przebiega rozwój dziecka w tym czasie i na co należy zwrócić szczególną uwagę.
- 11. tydzień ciąży – który to miesiąc?
- 11. tydzień ciąży – charakterystyczne objawy
- Objawy fizjologiczne
- Objawy psychosomatyczne
- Brzuch w 11. tygodniu ciąży
- 11. tydzień ciąży – jak wygląda dziecko?
- 11. tydzień ciąży – jak przebiega rozwój dziecka?
- 11. tydzień ciąży – co powinno niepokoić?
- 11. tydzień ciąży – USG
- 11. tydzień ciąży – jakie badania należy zrobić?
11. tydzień ciąży – który to miesiąc?
Przed przyszłą mamą 3. miesiąc ciąży, a zarazem końcówka 1. trymestru. Do porodu pozostało ok. 29 tygodni, jednak na tym etapie znacznie ważniejsze jest to, że już za chwilę ryzyko poronienia znacząco spadnie. Wiele kobiet czeka na 13. tydzień ciąży, aby podzielić się radosną wiadomością z bliskimi osobami.
11. tydzień ciąży – charakterystyczne objawy
W organizmie przyszłej mamy zachodzą intensywne zmiany hormonalne, które rzutują na samopoczucie fizyczne i psychiczne. Kobieta zdążyła już nieco oswoić się z nową sytuacją, a niektóre objawy – np. brak apetytu czy wieczorne mdłości – stopniowo łagodnieją.
Objawy fizjologiczne
Ciało każdej kobiety adaptuje się do ciąży na swój sposób. Końcówka 1. trymestru upływa pod znakiem złagodzenia takich objawów jak nudności czy wymioty. Jednak wciąż dają o sobie znać symptomy takie jak:
nadmierna senność i potrzeba drzemek w ciągu dnia,
migrenowe bóle głowy,
zmiany w obrębie brodawek sutkowych – piersi w ciąży są większe, bardziej wrażliwe na dotyk, a skóra wokół brodawek ciemnieje,
bardziej widoczne naczynia krwionośne jako efekt zwiększonej objętości krwi,
stopniowy powrót apetytu i pierwsze ciążowe zachcianki,
zwiększona wrażliwość na zapachy i zmiana preferencji kulinarnych,
ból w okolicy spojenia łonowego związany z powiększającą się macicą,
wzdęcia i inne problemy trawienne.
Objawy psychosomatyczne
Kobiety w ciąży muszą przystosować się do olbrzymich zmian hormonalnych. Rewolucja ta nie pozostaje bez wpływu na ich samopoczucie psychiczne. Na tym etapie pojawiają się huśtawki nastrojów, płaczliwość, a także silny stres i bezsenność, które wynikają głównie ze strachu przed poronieniem. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się stany lękowe. Pamiętaj, że leczenia chorób psychicznych – również w okresie ciąży – nie powinno się lekceważyć, jednak terapia musi odbywać się w ścisłym porozumieniu z lekarzem prowadzącym.
Brzuch w 11. tygodniu ciąży
Macica rozciąga się i wystaje ponad spojenie łonowe, jednak ciążowe krągłości nie są jeszcze widoczne. Na wyraźnie zaokrąglony brzuch trzeba będzie poczekać do końca 2. trymestru, choć u szczupłych kobiet prawdopodobnie pojawi się on nieco wcześniej.
11. tydzień ciąży – jak wygląda dziecko?
W 11. tygodniu dziecko nie jest już zarodkiem, lecz płodem. Mierzy ok. 4 cm i pod względem wielkości można porównać je do niewielkiej moreli. Jego ciało wciąż pozostaje nieproporcjonalne, jednak kręgosłup przyjmuje bardziej wyprostowaną pozycję. Na twarzy widać oczy, nos i usta, a małe kończyny wyposażone są w paluszki. Przez skórę dziecka, na której rośnie już meszek płodowy, prześwitują naczynia krwionośne.
11. tydzień ciąży – jak przebiega rozwój dziecka?
Kluczowe narządy – serce, płuca, pęcherz moczowy etc. – już powstały i od teraz będą się udoskonalać i przystosowywać do pełnienia swoich funkcji. W 11. tygodniu ciąży:
serce płodu bije szybko – ok. 150 uderzeń na minutę,
dziecko intensywnie się porusza, choć jego ruchy nie są jeszcze odczuwane przez matkę,
powieki malucha są cały czas zamknięte, jednak pod nimi kształtuje się już gałka oczna z tęczówką,
dochodzi do rozmnażania komórek węchowych,
w skórze pojawiają się receptory, które odpowiadają za zmysł dotyku,
kształtują się paznokcie,
rozpoczyna się mineralizacja tkanek, które już wkrótce stworzą układ kostny,
skóra staje się grubsza,
uszy dziecka stają się widoczne.
11. tydzień ciąży – co powinno niepokoić?
Ryzyko poronienia wciąż jest bardzo duże. Wiele przyszłych mam skarży się na bóle brzucha, które przypominają dolegliwości menstruacyjne. Jest to zjawisko fizjologiczne, ponieważ macica cały czas się rozrasta i powoli zaczyna uciskać inne narządy wewnętrzne. Jednak gdy ból jest bardzo silny i towarzyszy mu krwawienie czy plamienie z dróg rodnych, należy skonsultować się bezzwłocznie z lekarzem. Mogą być to objawy poronienia zagrażającego lub poronienia w toku, które wynikają najczęściej z poważnych wad płodu. W takiej sytuacji lekarze nie są w stanie uratować dziecka. Należy udać się do szpitala, aby zahamować krwawienie i opróżnić jamę macicy, jeśli będzie to konieczne.
11. tydzień ciąży – USG
11. lub 12. tydzień ciąży to doskonały moment na USG I trymestru. Jest to ważne badanie, podczas którego lekarz po raz pierwszy ocenia anatomię płodu i szacuje ryzyko wystąpienia wad genetycznych. Jeśli płód ma wadę letalną (śmiertelną), rodzice dowiedzą się o tym właśnie teraz. W przypadku tego rodzaju podejrzeń warto poszerzyć diagnostykę o szczegółowe badania prenatalne.
11. tydzień ciąży – jakie badania należy zrobić?
Na tym etapie można już wykonać test PAPPA, który określa ryzyko wystąpienia najbardziej powszechnych wad genetycznych, takich jak zespół Downa czy Patau. Warto to zrobić, zwłaszcza jeśli przyszła mama ma więcej niż 35 lat, a w jej rodzinie pojawiały się choroby genetyczne.
Wiele kobiet zastanawia się też, kiedy zacząć chodzić na KTG, czyli badanie, które monitoruje akcję serca płodu. Będzie to możliwe dopiero w 25. tygodniu ciąży.
- A. Courtney i in., 9 miesięcy. Od zarodka do noworodka! Przewodnik po ciąży dla całej rodziny, Wydawnictwo Babaryba, Warszawa 2020.
- H. Murkoff i in., W oczekiwaniu na dziecko, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2015.
- S. William i in., Księga ciąży, Wydawnictwo Mamania, Warszawa 2014.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.