Na czym polega i ile trwa artroskopia barku?

Co to jest artroskopia barku?

Artroskopia barku, zwana także wziernikowaniem, to endoskopowa metoda diagnostyczno-lecznicza różnorodnych problemów w obszarze stawu, powstałych w wyniku urazów i kontuzji bądź chorób związanych np. ze zmianami zwyrodnieniowymi czy wytwórczymi. Z tego powodu artroskopia stanowi ważną metodę na bolące stawy.

Artroskopia stawu barkowego umożliwia faktyczną ocenę kondycji struktur wnętrza stawu, tzn. że w jej przebiegu lekarz może naocznie sprawdzić, w jakim stanie znajdują się poszczególne elementy anatomiczne stawu. Taki zabieg dostarcza bezcennych informacji w procesie diagnostyki. Co więcej, artroskopia barku oprócz możliwości dokonania oceny uszkodzeń tkanek stawu jednocześnie umożliwia przeprowadzenie czynności naprawczych. Jeśli więc lekarz zauważy powstałe w stawie zniszczenia bądź nieprawidłowo funkcjonujące tkanki, które źle wpływają na mechanikę stawu, np. zerwane więzadła, zespół bolesnego barku czy inne dolegliwości, może podjąć decyzję o próbie dokonania rekonstrukcji uszkodzonych struktur.

Na czym polega artroskopia barku?

Artroskopia stawu barkowego polega na wprowadzeniu do wnętrza stawu układu optycznego oraz innych dodatkowych narzędzi, umożliwiających przeprowadzenie niezbędnych czynności diagnostyczno-leczniczych. Jest to możliwe za sprawą wykonania tzw. portali, czyli niewielkich nacięć skóry po obu stronach stawu, dla endoskopu. To urządzenie na kształt przewodu, przypominające rurkę z własnym źródłem światła, ułatwiającym obserwację operowanej okolicy.

Zabieg artroskopowy barku ma charakter zamknięty dzięki tzw. małemu polu chirurgicznemu. Lekarz widzi jednak wnętrze stawu na monitorze zewnętrznym, znajdującym się na sali operacyjnej, do którego obraz cyfrowy przesyła układ optyczny, umieszczony w barku za pośrednictwem endoskopu.

Jak wygląda artroskopia barku?

Przed przystąpieniem do artroskopii barku na sali zabiegowej lekarz układa kończynę górną w odpowiedniej pozycji, aby mieć nie tylko komfortowe dojście do ręki, ale przede wszystkim pełny, jak największy, dostęp do wnętrza stawu. Z tego powodu zabieg artroskopowy barku przeprowadza się w pozycji półsiedzącej bądź leżącej na zdrowym boku z ręką podwieszoną na specjalnym wyciągu.

Po przygotowaniach na czas artroskopii barku staw wypełniany jest płynem, dzięki któremu obraz z kamery będzie czysty i wyraźny. Czasem, w zależności od charakteru problemu ze stawem, płyn może być wzbogacany o związki mające działanie rozkurczowe. Wówczas łatwiej lekarzowi manewrować narzędziami wewnątrz stawu i przeprowadzać niezbędne czynności.

Artroskopia barku przebiega w znieczuleniu. Może mieć ono charakter ogólny lub miejscowy. Zdarza się też, że na koniec zabiegu podawane są dodatkowo środki przedłużające efekt zniesienia bólu na kilka godzin po operacji.

Po artroskopii barku w stawie umieszczany jest dren, który odprowadza zbierający się nadmiar krwi. Portale w skórze zostają zamknięte pojedynczymi szwami, a na ich powierzchni zakładane są opatrunki. Na drugi dzień dren jest usuwany.

Operacja nie stanowi zakończenia procesu leczenia kłopotów ze stawem. Niezbędna jest później rehabilitacja. Wczesna i kompleksowa rehabilitacja po artroskopii stawu barkowego przyspiesza regenerację tkanek i zapobiega powstawaniu powikłań pooperacyjnych. Skraca ogólny okres rekonwalescencji, przyspiesza powrót kończyny górnej i całej obręczy barkowej do formy.

Pierwszym elementem rehabilitacji jest orteza barku po artroskopii. Stanowi ona najczęściej tymczasowy temblak.

Ile trwa zabieg artroskopii barku?

Czas trwania artroskopii stawu barkowego zależy od kilku czynników. Istotny wpływ ma m.in. to, czy zabieg przewiduje samą diagnostykę czy też naprawę uszkodzonych tkanek. Jeśli lekarz zdecyduje się przeprowadzić złożone leczenie z użyciem wielu narzędzi, czas zabiegu może być dłuższy. Średnio jednak artroskopia barku zajmuje kilkadziesiąt minut.

Artroskopia barku – ile trwa rehabilitacja?

Proces rehabilitacji przebiega wieloetapowo i jest złożony. Czas rekonwalescencji jest również indywidualny. Rehabilitacja stawu barkowego po artroskopii obejmuje jednak 4 etapy. Charakteryzują się one różnymi celami, dlatego w czasie każdego z nich wykonuje się innego rodzaju pracę nad stawem.

Faza I (1–4 tyg.). Nadwyrężony bark wymaga stosowania ortezy stawu dla odciążenia i stabilizacji ręki, ale nie można przy tym pozostać w bezczynności i odpuścić ćwiczenia ruchowe. Treningi początkowo są mało forsujące i obejmują także kończynę nieoperowaną, ćwiczenia oddechowe i pracę kończyn dolnych. Zestaw ćwiczeń w tym okresie po artroskopii barku może obejmować m.in.:

• ćwiczenia w odciążeniu (np. „wahadło” – podeprzyj się o stół na zdrowej ręce i lekko pochyl, rękę operowaną luźno opuść i wykonuj delikatny ruch wahadłowy),

• retrakcję łopatek (ćwiczenia polegające na ściąganiu łopatek do tyłu i zbliżaniu ich do siebie),

• wsparcie tzw. pompy mięśniowej (np. zaciskanie piłeczki w dłoni).

Faza II (4–6 tyg.). Orteza barku po artroskopii może być zakładana rzadziej. W tym okresie unikaj dźwigania i gwałtownych ruchów, nie podpieraj się operowaną ręką, uważaj podczas wykonywania odwodzenia ramienia ze zgiętą w łokciu ręką. Rehabilitacja po artroskopii w tym czasie zakłada już treningi poprawiające funkcjonalność stawu, dlatego wskazane są np.: rowerki dla kończyn górnych, ćwiczenia samowspomagane (w systemie bloczkowym lub z przyborami, takimi jak laska gimnastyczna czy piłki), retrakcja łopatek, aktywizacja ramienia do granicy komfortu.

Faza III (6–12 tyg.). Kontynuuj dotychczasowe treningi i wprowadzaj ćwiczenia z niewielkim oporem. Unikaj czynności w końcowych zakresach ruchu i urozmaić rehabilitację o aktywność ogólnokondycyjną typu pływanie czy jogging.

Faza IV (od 12. tyg. do 6. mies.). Na tym etapie prowadzi się dodatkowo ćwiczenia wzmacniające, adekwatne do danej dyscypliny sportowej (jeśli jesteś aktywnym zawodnikiem), a także zaawansowane treningi funkcjonalne obręczy barkowej, w tym treningi rzutowe.