Nadwyrężony bark – objawy i sposoby łagodzenia dolegliwości

Co wywołuje nadwyrężenie barku?

Nadwyrężenie barku to rodzaj kontuzji związany z uszkodzeniem mięśni odpowiedzialnych za pracę stawu bądź ich ścięgien. Stan tego typu może mieć charakter ostry i pojawić się szybko w wyniku uderzenia lub naciągnięcia na skutek gwałtownego czy też nieumiejętnego podnoszenia ciężkich przedmiotów. Ze względu na złożoną anatomię barku oraz stopień eksploatacji każdego dnia nadwyrężenie to jedno z powszechnych stanów, które mogą cię dotknąć również wówczas, kiedy jesteś osobą czynną sportowo i prowadzisz aktywny tryb życia. Nierzadko kontuzja tego typu rozwija się stopniowo z powodu powtarzających się mikrourazów i przemęczenia mięśni oraz układu ruchu przez długi czas. Jednak uważaj! Mimo że regeneracja mięśni i struktur okołostawowych rozpoczyna się tuż po zaistnieniu uszkodzeń, może ona trwać długi czas, wpływając tym samym na mobilność kończyny górnej i jakość twojego życia osobistego czy zawodowego. Nie lekceważ nawet najmniejszego dyskomfortu i innych objawów. Odkładanie decyzji o wykonaniu prostego miejscowego zimnego okładu czy udaniu się na wizytę lekarską w celu diagnozy i ustalenia toku rehabilitacji usprawniającej sprzyja postępowi stanu zapalnego. Nieleczone nadwyrężenie barku może prowadzić do powikłań, takich jak niestabilność i zwyrodnienie stawu czy tzw. zamrożony bark.

Nadwyrężony bark – objawy

Jednym z pierwszych i jednocześnie dominujących objawów jest ból o różnym charakterze i przebiegu. Aby móc dostrzec skalę problemu związanego z uszkodzeniem mięśni lub ścięgien, musisz wykonać badania obrazowe, np. rezonans magnetyczny. Nadwyrężony bark najczęściej wywołuje dyskomfort spoczynkowy, a nasila się podczas próby uniesienia nad poziom klatki piersiowej ramienia oraz wykonywania niektórych czynności, np. rotacji. Często dokucza również w nocy. Poza tym możesz doświadczyć drgawek i kurczy mięśni, a także nadwrażliwości na dotyk czy ucisk. Powszechnie występują również osłabienie siły mięśni i związane z tym stanem trudności w poruszaniu ręką. Ograniczenie mobilności wpływa z kolei na komfort psychiczny i codzienne funkcjonowanie. Objawy, które również możesz obserwować podczas nadwyrężenia barku, to miejscowy obrzęk, ocieplenie skóry, a także sztywność karku. Zespół dolegliwości związany z kontuzją nierzadko stanowi przyczynę przyjmowania skrzywionej postawy, co niekorzystnie wpływa na zdrowie kręgosłupa. W celu ochrony zajętej okolicy możesz odruchowo przyjmować inne niż zwykle pozycje w trakcie odpoczynku czy siedzenia przed komputerem. Jeśli bark odzywa się też w nocy, dodatkowo naraża cię na trudności w zasypianiu i może powodować nocne wybudzanie, co z kolei sprzyja zmęczeniu następnego dnia.

Nadwyrężony bark – co robić?

Jeśli kontuzja przytrafiła się tobie lub spieszysz z pomocą bliskiej osobie, jako pierwszy zastosuj zimny miejscowy okład. Możesz w tym celu użyć wkładów żelowych, mokrego ręcznika lub opakowania mrożonek. Taki zabieg działa przeciwbólowo i przeciwobrzękowo. W ostrych stanach pourazowych wzbraniaj się od stosowania ciepła! Sprzyja ono postępowi odczynu zapalnego. Również ćwiczenia na barki są w tym czasie przeciwwskazane. To okres na szybką regenerację, dlatego zalecane jest też unieruchomienie. Może ono polegać na ograniczeniu aktywności kończyny do minimum, a także stabilizacji w ortezie, np. temblaku, w zależności od tego, jak mocna jest kontuzja. Uzupełnieniem leczenia na tym etapie może być maść przeciwbólowa. Stosuj ją zgodnie z zaleceniami producenta umieszczonymi na opakowaniu/ulotce bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą. Po ustaniu ostrej fazy możesz rozpocząć rehabilitację ruchową. Kinezyterapia ma na celu stopniowo przyzwyczajenie nadwyrężonego barku do znoszenia przeciążeń i wykonywania ruchów z okresu sprzed kontuzji. Początkowo wykonuj proste, ostrożne i nieforsujące treningi funkcjonalne bez obciążeń. Wraz z powracaniem sił i sprawności stawu zwiększaj intensywność i zmieniaj charakter sesji. Możesz także skorzystać z szerokiej bazy zabiegów fizjoterapeutycznych, które przyspieszają rekonwalescencję, ułatwiają codzienną aktywność i odpowiednio zabezpieczają bark na przyszłość. Wśród polecanych na tego typu uszkodzenia metod znajdują się m.in.: kinesiotaping i flossing barku, elektroterapia różnego rodzaju, terapia powięziowa, fala uderzeniowa, masaże lecznicze oraz laser.

1. A. Dziak i in., Rehabilitacja w uszkodzeniach stawu barkowego, „Medicina Sportiva” Kraków 2003.
2. G.M Hollenberg, Rezonans magnetyczny, Edra Urban & Partner, Wrocław 2020.
3. M.D. Miller, Ortopedia, Edra Urban & Partner, Wrocław 2020.