Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Czym są hormony tropowe i za co odpowiadają?

Olga Dąbska30.04.2024Aktualizacja: 30.04.2024

Organizm człowieka wytwarza wiele hormonów. Szczególnym rodzajem są hormony tropowe, odpowiedzialne za poziom pozostałych hormonów. Wyróżnia się wśród nich m.in. hormon wzrostu, hormon luteinizujący czy hormon tyreotropowy. Dowiedz się więcej na temat hormonów tropowych i sprawdź, jakie funkcje pełnią one w organizmie.


hormony-tropowe-funkcje-znaczenie
Pixabay.com

Polecane

toczen-na-rekach-co-to-za-choroba
Zdrowie
1 min.
Toczeń na rękach – dowiedz się, czym jest ta choroba
10.05.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
skurcze-szyi-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Zdrowie
2 min.
Skurcze szyi - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
swedzace-uszy-w-srodku-na-zewnatrz-u-dziecka
Zdrowie
2 min.
Swędzące uszy - w środku, na zewnątrz, u dziecka
24.01.2022
Spis treści
  1. Czym są hormony tropowe?
  2. Jakie są rodzaje hormonów tropowych?
  3. Kortykotropina
  4. Hormon tyreotropowy
  5. Lipotropina
  6. Lutropina
  7. Folikulotropina
  8. Somatotropina
  9. Prolaktyna
  10. Melanotropina
  11. Zapewnij sobie wsparcie w powrocie do zdrowia

Czym są hormony tropowe?

Układ hormonalny, zwany również wewnątrzwydzielniczym, jest niezwykle złożony. Wyróżnia się w nim gruczoły dokrewne i wyspecjalizowane komórki zdolne do produkcji i wydzielania hormonów, czyli związków warunkujących funkcjonowanie całego organizmu. Wyodrębniono wiele rodzajów hormonów. Jednym z nich są tzw. hormony stymulujące, dla których stosowane jest też określenie „hormony tropowe”. Substancje te są wydzielane przez komórki przedniego płata przysadki mózgowej, która znajduje się u podstawy mózgu, poniżej podwzgórza. Hormony tropowe mają za zadanie regulować wydzielanie innych hormonów. Ich poziom w organizmie kontrolowany jest przez podwzgórze. Wydzielanie hormonów tropowych zachodzi na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego; zostają uwolnione do krwi w odpowiedzi na sygnały z podwzgórza. Oznacza to, że hormony tropowe wydzielane przez przysadkę pobudzają narządy do produkcji hormonów, z kolei hormony te hamują wydzielanie przez przysadkę hormonów tropowych (również przez wywieranie hamującego wpływu na podwzgórze).

Jakie są rodzaje hormonów tropowych?

Do grupy hormonów tropowych należą:

  • hormon tyreotropowy (tyreotropina, TSH),

  • hormon folikulotropowy (folikulotropina, FSH),

  • hormon wzrostu (somatotropina, GH),

  • hormon luteinizujący (luteina, LH),

  • hormon adrenokortykotropowy (kortykotropina, ACTH),

  • hormon lipotropowy (lipotropina, LPH),

  • prolaktyna (PRL),

  • melanotropina (MSH).

Kortykotropina

To hormon tropowy, który wpływa na gospodarkę mineralną, węglowodanową i białkową. Hamuje proliferację, czyli zdolność namnażania się komórek. Wykazano, że działa przeciwalergicznie i przeciwzapalnie. ACTH stosuje się w leczeniuchoroby Addisona, która jest formą niewydolności kory nadnerczy.

Hormon tyreotropowy

Tyreotropina pobudza tarczycę do wytwarzania tyroksyny i trijodotyroniny. W związku z tym wpływa na szereg procesów zachodzących w organizmie. Hormony tarczycy uczestniczą bowiem w metabolizmie białek, tłuszczów, węglowodanów. Dodatkowo regulują pracę układu nerwowego i rozrodczego. Hormony tarczycy oddziałują na proces termogenezy. Określa się tak ogół zjawisk, które mają zapewnić utrzymanie stałej temperatury ciała.

Lipotropina

Lipotropina znana jest głównie z nasilenia procesu trawienia tłuszczów, a tym samym kontrolowania masy ciała i uwalniania wolnych kwasów tłuszczowych do krwi. Wpływa również na wzrost masy mięśniowej.

Lutropina

Lutropina u mężczyzn oddziałuje na funkcjonowanie komórekjąder, a tym samym na wytwarzanie testosteronu. Typowe dla kobiet są znaczne zmiany w poziomie hormonu luteotropowego w zależności od etapu cyklu miesiączkowego. Podczas fazy pęcherzykowejhormon ten odpowiedzialny jest za owulację, czyli pęknięcie pęcherzyka jajnikowego. Kiedy komórka jajowa zostaje uwolniona do jajowodu, hormon lutropowy odpowiada za zmiany w budowie ciałka żółtego. Wśród pełnionych przez niego funkcji należy też wspomnieć o podtrzymywaniu wytwarzania estrogenów i progesteronu przez ciałko żółte.

Folikulotropina

Folikulotropina to hormon tropowy, który razem z lutropiną pobudza produkcję estrogenów i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych u kobiet. Z kolei u mężczyzn kontroluje funkcjonowanie jąder, a dokładnie zwiększa cewki nasienne, nasila proces wytwarzania plemników oraz białka wiążącego androgeny, które jest konieczne do prawidłowej pracy testosteronu. 

Somatotropina

Hormon wzrostu stymuluje przyrost masy ciała i proces wzrastania. Zbyt wysoki poziom tego związku prowadzi do gigantyzmu – wówczas gdy nadmiar somatotropiny pojawił się przed zakończeniem wzrostu kośćca – bądź w przypadku osób dorosłych do akromegalii. Niekorzystny dla organizmu jest też niedobór hormonu wzrostu, co powoduje karłowatość. Somatotropina dodatkowo wpływa na gospodarkę węglowodanową, w tym m.in. na glikogenolizę, czyli rozkład glikogenu do glukozy, a tym samym na wydzielanie insuliny. Somatotropina oddziałuje również na tkankę tłuszczową, a dokładnie nasila jej rozkład i podnosi poziom wolnych kwasów tłuszczowych we krwi.

Prolaktyna

Prolaktyna to hormon tropowy kojarzony przede wszystkim z procesem laktacji, czyli wytwarzania pokarmu przez kobiety w ciąży i po urodzeniu dziecka. Prolaktyna hamuje wydzielanie hormonu folikulotropowego i luteiny, a tym samym wstrzymuje owulację imiesiączkowanie. Może to trwać przez kilka miesięcy po porodzie. Prolaktyna wpływa też na pracę gonad, czyli narządów płciowych, oraz układu odpornościowego. 

Melanotropina

Melanotropina to hormon tropowy, który koncentruje swoje działanie na melanoforach. Określa się w ten sposób komórki barwnikowe, w których znajduje się melanina, czyli brunatny barwnik. Melanotropina pobudza komórki skóry do produkcji tego barwnika, a dokładnie aktywuje proces tworzenia melaniny w skórze (to tzw. melanogeneza). W związku z tym odpowiada za ciemnienie skóry i pojawienie się linea negra (linii od pępka do spojenia łonowego) u kobiet w ciąży. Melatonina uczestniczy też w procesie syntezy rodopsyny (barwnika w komórkach oczu), przez co wpływa na przystosowanie się wzroku do ciemności. Z uwagi na podobieństwo melanotropiny w budowie chemicznej doACTH hormon ten wykazuje niewielką zdolność do wydzielania kortykosteroidów.

Zapewnij sobie wsparcie w powrocie do zdrowia

Obserwujesz u siebie niepokojące objawy mogące wynikać z problemów hormonalnych, które powinny zostać skonsultowane z endokrynologiem? Nie czekaj w długich kolejkach! Dzięki prywatnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu Polisa Zdrowie Welbi, którego ofertę możesz zamówić na Welbi możesz zyskać m.in.:

  • konsultacje u lekarzy specjalistów bez skierowania (nawet 39 specjalistów w pakiecie OCHRONA GOLD, w tym endokrynolog),

  • dostęp do minimum 190 badań diagnostycznych, w tym do diagnostyki obrazowej, laboratoryjnej i czynnościowej,

  • wizyty u lekarzy bez konieczności czekania w długich kolejkach – ze specjalistą skonsultujesz się z reguły w ciągu 3 dni roboczych, a z lekarzem POZ w ciągu 1 dnia,

  • opiekę w placówkach na terenie całego kraju – prawie 3500 placówek współpracujących z ubezpieczycielem w 650 miastach Polski,

  • inne korzyści w zależności od pakietu.

Wypełnij formularz i zamów ofertę. Sprawdź, co możesz zyskać, wybierając pakiet Polisy Zdrowie Welbi. Ochrona ubezpieczeniowa działa niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.

Źródła
  1. S. Konturek, Fizjologia człowieka, Edra Urban & Partner, Wrocław 2012.
  2. R. O’Neill, R. Murphy, Endokrynologia, Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.
  3. M. Pawlikowski, Zaburzenia hormonalne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
  4. W. Traczyk, Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
oklady-z-zywokostu-na-stawy-ostrogi-jak-zrobic
Zdrowie
2 min.
Okłady z żywokostu - na stawy, ostrogi. Jak zrobić?
24.01.2022
jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
progesteron-u-mezczyzn-jak-go-podniesc-lub-obnizyc
Seks
1 min.
Progesteron u mężczyzn - jak go podnieść lub obniżyć?
24.01.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.