Darmowe e-booki o zdrowiu od Welbi
  • Poradniki
  • Plany żywieniowe (diety)
  • Kompendia wiedzy
Sprawdź za darmo

Zaloguj się

Umów teleporadę
ZdrowieChoroby 2 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Jaskra – przyczyny, objawy oraz sposoby rozpoznawania i leczenia

Olga Dąbska

lek. Agnieszka Widera

14.05.2021

Aktualizacja: 06.10.2022

Jaskra to choroba oczu, w której dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego. W jej wyniku ma miejsce stopniowe pogorszenie się wzroku, a w ciężkich przypadkach całkowita jego utrata. Leczenie jaskry polega na stosowaniu leków i wykonywaniu zabiegów prowadzących do obniżenia ciśnienia śródgałkowego, które jest główną przyczyną jej powstania.


Jaskra jest najczęstszą przyczyną nieodwracalnej ślepoty na świecie. Światowa Organizacja Zdrowia umieściła ją na liście chorób cywilizacyjnych. Niestety jaskra w większości przypadków rozwija się długo bezobjawowo. Z tego względu bardzo ważne jest, abyś wiedział, jakie czynniki predysponują do jej powstania i w jaki sposób skutecznie można z nią walczyć.

Wszyscy lekarze w jednym miejscu

Teleporada bez kolejek i dojazdów!

E-wizyta od 65 zł
jaskra-jakie-sa-przyczyny-i-objawy-jak-ja-leczyc
pixabay.com

Polecane

skurcze-palcow-u-nog-jakie-sa-przyczyny-co-zrobic
Zdrowie
1 min.
Skurcze palców u nóg - jakie są przyczyny? Co zrobić?
29.10.2021
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
woda-z-octem-na-opuchlizne-jak-przygotowac
Zdrowie
1 min.
Woda z octem na opuchliznę - jak przygotować?
24.01.2022
opuchniety-staw-palca-u-reki-jakie-sa-przyczyny
Zdrowie
1 min.
Opuchnięty staw palca u ręki - jakie są przyczyny?
29.10.2021
Spis treści
  1. Co to jest jaskra oczu? Klasyfikacja jaskry
  2. Jaskra – przyczyny powstania
  3. Czynniki ryzyka jaskry
  4. Jakie są objawy jaskry?
  5. Jak rozpoznaje się i leczy jaskrę

Co to jest jaskra oczu? Klasyfikacja jaskry

Jaskra to termin określający grupę jednostek chorobowych charakteryzujących się postępującym uszkodzeniem nerwu wzrokowego, czemu towarzyszą zmiany w obrębie jego tarczy, powodujące ubytki w polu widzenia.

W literaturze medycznej spotkać można różne klasyfikacje jaskry. Najczęściej przywoływane są podziały:

  • w zależności od charakteru choroby:

  • jaskra pierwotna, gdy nie ustalono konkretnej przyczyny choroby,

  • jaskra wtórna, która jest konsekwencją wzrostu ciśnienia wewnątrz gałki, powstałego w wyniku innych procesów chorobowych w oku,

  • w zależności od anatomicznych cech kąta przesączania:

  • jaskra z otwartym kątem przesączenia,

  • jaskra z zamkniętym kątem przesączania,

  • jaskra zamykającego się kąta przesączania,

  • w zależności od czasu powstania choroby:

  • jaskra wrodzona,

  • jaskra nabyta.

Jaskra – przyczyny powstania

Jaska może być wywołana przez różne czynniki. Do jej powstania predysponuje zwłaszcza zbyt wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe. Za normę uważa się wartość mieszczącą się w granicach 11–21 mm Hg. W jaki sposób dochodzi do nadciśnienia w gałce ocznej? Według najczęściej głoszonej teorii droga do tego jest następująca: w gałce ocznej stale produkowana jest wodnista ciecz, która zaopatruje budujące oko tkanki w składniki odżywcze i usuwa produkty przemiany materii. Ciecz wodnista z oka przez kąt przesączania powinna trafić do naczyń krwionośnych. Jego zamknięcie prowadzi do zaburzenia równowagi między ilością wytworzonej i odpływającej cieczy. To z kolei powoduje wzrost ciśnienia, niszczenie tamtejszych naczyń krwionośnych i włókien nerwowych. Konsekwencją jest zanik nerwu wzrokowego i utrata wzroku.

Ważne, abyś wiedział, że jaskra może się rozwinąć również wtedy, gdy nie zmagasz się z nadciśnieniem wewnątrzgałkowym. Wynikać może m.in. z przewlekłego niedokrwienia włókien nerwowych oka, stresu oksydacyjnego, aktywacji procesów autoimmunologicznych.

Czynniki ryzyka jaskry

Jaskrze sprzyjać mogą czynniki:

  • poddające się modyfikacji, takie jak: hipotonia nocna, czyli niedociśnienie podczas snu, zmniejszenie prędkości przepływu krwi w naczyniach tętniczych, nieodpowiednie zachowania zdrowotne, np. palenie tytoniu, niska aktywność ruchowa, nadwaga

  • niepoddające się modyfikacji, jak czynniki demograficzne (płeć żeńska, wiek powyżej 40 lat, rasa czarna, uwarunkowania genetyczne, rodzinne występowanie jaskry) oraz czynniki oczne (nadwzroczność i wysoka krótkowzroczność). Poza tym będziesz narażony na powstanie tej choroby, jeśli w twoim wywiadzie medycznym występują: przebyte udary mózgu, zawały mięśnia sercowego, choroba niedokrwienna serca, choroba Raynauda, cukrzyca.

Jakie są objawy jaskry?

Jaskra rozwija się najczęściej powoli. Choroba przez długi czas może nie dawać objawów. Ich brak prowadzi do późnego wykrycia choroby, co wiąże się z gorszymi efektami leczenia.

Objawy jaskry stanowią m.in.:

  • ból głowy, nudności, wymioty,

  • zaczerwienienie oka,

  • ból gałek ocznych,

  • światłowstręt,

  • częste łzawienie oczu,

  • trudności z przystosowaniem się wzroku do ciemności,

  • zwężenie pola widzenia, tzw. widzenie tunelowe,

  • zamazane widzenie, tzw. obraz tęczowych kół wokół źródeł światła.

Nie bagatelizuj tych objawów. Zgłoś się do okulisty, aby określić przyczynę ich występowania. Poza tym staraj się poddawać kontrolnym badaniom oczu, które powinny odbywać się średnio raz w roku, a jeśli należysz do grupy ryzyka, to nawet co 6 miesięcy. Jaska w oku doprowadzić może do stanu, w którym widzi się, jak „przez dziurkę od klucza”. Ostatecznym skutkiem jaskry jest całkowita utrata wzroku.

Jak rozpoznaje się i leczy jaskrę

W diagnostyce jaskry korzysta się z wielu badań. Jeśli lekarz podejrzewa u ciebie jaskrę, to na początku dokona pomiaru ciśnienia śródgałkowego. Następnie m.in.:

  • zbada dno oka i przeprowadzi ocenę tarczy nerwu wzrokowego,

  • zbada pole widzenia,

  • zbada kąt przesączania, obserwując drogę odpływu cieczy wodnistej,

  • wykona badanie obrazowe.

Leczenie jaskry opiera się głównie na stosowaniu leków miejscowych obniżających ciśnienie wewnątrzgałkowe. Środki te mają ułatwić odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej lub ograniczyć jej wytwarzanie. Poza leczeniem farmakologicznym jaskrę zwalcza się laseroterapią. Przeprowadza się też operacje jaskry. Leczenie chirurgiczne podejmowane jest zazwyczaj przy jaskrze wrodzonej i pierwotnej z zamkniętym lub zamykającym się kątem przesączania.

Źródła
  1. Olszewska H., Wojciechowska K., Jegier A., Profilaktyka jaskry, „Medycyna Rodzinna”, 2009, 2, s. 29-37.
  2. Rękas M., Jaskra. BCSC Basic and Clinical Science Course™, Edra Urban & Partner, Wrocław 2018.
  3. Flammer J., Jaskra, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2004.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Internista, pediatra i inni specjaliści dostępni nawet w 1h

Umów teleporadę

Najchętniej czytane

co-oznacza-obrzek-nog-u-starszej-osoby
Zdrowie
1 min.
Obrzęk nóg u osoby starszej – jakie są jego przyczyny?
09.05.2022
zaburzenia-hormonalne-a-bole-glowy
Zdrowie
1 min.
Zaburzenia hormonalne a bóle głowy - jak przebiega migrena hormonalna
30.11.2021
odbijanie-sie-jakie-sa-przyczyny-jak-sie-go-pozbyc
Zdrowie
2 min.
Odbijanie się - jakie są przyczyny? Jak się go pozbyć?
24.01.2022
grzybica-po-antybiotyku-jak-jej-uniknac-objawy
Zdrowie
1 min.
Jak uniknąć grzybicy po antybiotyku?
30.05.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
opuchniete-kolano-przyczyny-domowe-sposoby
Zdrowie
1 min.
Opuchnięte kolano - przyczyny, domowe sposoby
29.10.2021
  • Kontakt
  • Regulamin serwisu
  • Polityka prywatności

© 2023 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.