Krew w moczu – o czym świadczy?

Mocz – co się w nim znajduje, a czego nie powinno w nim być?

Mocz zdrowej osoby w 95% składa się z wody, a ponadto znajdują się w nim:

• mocznik – produkt przemiany materii białek;

• kreatynina – produkt przemiany materii kreatyny, czyli substancji znajdującej się w mięśniach;

• kwas moczowy – produkt przemiany materii puryn, czyli substancji znajdującej się w DNA i niektórych pokarmach;

• sole mineralne – m.in. sód, potas, chlor, wapń, magnez i inne;

• inne substancje – witaminy, hormony, substancje zawarte w lekach oraz produkty przemiany materii.

Jego skład i kolor może zmieniać się w zależności od jadłospisu (dania z buraków zmieniają kolor moczu na czerwony), przyjmowanych leków, aktualnych chorób czy stanów takich jak ciąża (może być wówczas jaśniejszy). W moczu nie powinny znajdować się (lub występować w śladowej ilości) takie substancje jak białko, cukier, krwinki czerwone, krwinki białe, bakterie i wałeczki moczowe, czyli skupiska białka i innych substancji, które mogą tworzyć się w przebiegu choroby nerek. Ich obecność można stwierdzić na podstawie badania osadu moczu z próbki przekazanej do analizy.

Czym jest krew w moczu (hematuria)?

Nie ma wątpliwości, że krew w moczu to zjawisko nieprawidłowe. Hematuria – inaczej krwiomocz – to medyczny termin określający obecność krwi w moczu. Hematuria może być widoczna gołym okiem (hematuria makroskopowa) lub może być wykryta jedynie w badaniu laboratoryjnym moczu (hematuria mikroskopowa, czyli krwinkomocz). W obu przypadkach, jest to stan, który wymaga dalszej diagnostyki, ponieważ krew w moczu może świadczyć o poważnych zmianach w organizmie.

• Sprawdź również, czym jest bezmocz i kiedy można stwierdzić, że organizm  produkuje zbyt małą ilość moczu.

Jakie są objawy towarzyszące krwi w moczu?

Zmiana koloru moczu jest najbardziej oczywistym objawem hematurii. Mocz może mieć różne odcienie czerwieni, od różowego po czerwonobrunatny, a nawet może zawierać skrzepy krwi. W niektórych przypadkach, obecność krwi w moczu może być bezbolesna i nie towarzyszą jej żadne dodatkowe objawy. Jednakże, w niektórych przypadkach, mogą wystąpić symptomy takie jak:

• ból lub pieczenie podczas oddawania moczu;

• częste parcie na pęcherz lub nietrzymanie moczu;

• ból w dole brzucha;

• ogólne złe samopoczucie.

Najczęstsze przyczyny obecności krwi w moczu

Pamiętaj, że krew w moczu to objaw, który może świadczyć o wielu chorobach lub stanach. Wśród nich są m.in. zapalenie pęcherza moczowego, kamica nerkowa, a nawet nowotwory.

Zakażenie układu moczowego

Zapalenie pęcherza moczowego i inne zakażenia układu moczowego to przeważnie infekcje bakteryjne, najczęściej wywołane przez bakterię Escherichia coli. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn hematurii, szczególnie u kobiet, również tych w ciąży.

Kamica nerkowa

Kamica nerkowa to stan, w którym tworzą się twarde złogi – potocznie zwane kamieniami – w nerkach. Nie tylko powodują one ból, ale również podrażniają układ moczowy i mogą powodować krwawienie.

Nowotwory

Rak nerki, rak cewki moczowej, rak pęcherza moczowego lub rak prostaty u mężczyzn, mogą objawiać się obecnością krwi w moczu. Pamiętaj, że sam krwiomocz to zbyt mało, aby podejrzewać tak poważną chorobę. Konieczne jest wykonanie badań dodatkowych.

Inne przyczyny

Inne możliwe przyczyny hematurii to:

• urazy układu moczowego, 

• ostre stany zapalne układu moczowego,

• gruźlica nerek,

• choroby gruczołu krokowego u mężczyzn, 

• obecność ciała obcego w pęcherzu moczowym,

• krwotoczne zapalenie pęcherza,

• ostre kłębuszkowe zapalenie nerek, 

• torbiele na nerkach,

• obecność pasożytów w układzie moczowym.

Jak przebiega diagnostyka hematurii?

Diagnostyka hematurii zawsze rozpoczyna się od ogólnego badania moczu, które potwierdza obecność krwi. Lekarz może również zlecić inne badania w tym: badanie krwi, posiew moczu na obecność bakterii, ultrasonografię (USG) nerek, tomografię komputerową (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI) układu moczowego, cystoskopię (badanie pęcherza moczowego przy użyciu specjalnej rurki z kamerą) lub biopsję (pobranie próbki tkanki do badania pod mikroskopem). Lekarz wybiera badania w zależności od tego, jaką przyczynę krwi w moczu podejrzewa.

Leczenie hematurii

Leczenie hematurii zawsze zależy od przyczyny jej wystąpienia. W przypadku zapalenia pęcherza moczowego, leczenie zazwyczaj obejmuje antybiotykoterapię. W przypadku kamicy nerkowej podaje się leki przeciwbólowe i rozkurczowe lub wdraża się procedury medyczne celem usunięcia złogów. W przypadku nowotworów, leczenie polega przede wszystkim na operacji, chemioterapii, radioterapii oraz immunoterapii.

Krwiomocz – do jakiego specjalisty się udać? 

Pojawienie się krwi w moczu to objaw, który wymaga konsultacji z lekarzem. Jeśli pojawi się u ciebie, udaj się do lekarza pierwszego kontaktu – internisty, lekarza rodzinnego lub pediatry, jeśli problem dotyczy dziecka. W zależności od przyczyny problemu, możesz potrzebować pomocy innego specjalisty – urologa, nefrologa lub onkologa.