Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Limfadenopatia – co powoduje powiększenie węzłów chłonnych?

Emilia Kruszewskalek. Agnieszka Żędzian16.06.2023Aktualizacja: 03.01.2025

Limfadenopatią określamy stan powiększenia węzłów chłonnych. Są to drobne struktury rozmieszczone w ciele, których głównym zadaniem jest sterowanie układem odpornościowym. W przypadku aktywnej infekcji węzły chłonne aktywują reakcję immunologiczną i nieznacznie się powiększają.


limfadenopatia-rodzaje-charakterystyka
Pixabay.com

Polecane

co-najlepiej-jesc-na-uchylki-jelita-grubego
Zdrowie
1 min.
Co najlepiej jeść na uchyłki jelita grubego?
24.01.2022
soda-na-zgage-jak-ja-stosowac-jakie-sa-proporcje
Zdrowie
1 min.
Soda na zgagę - jak ją stosować? Jakie są proporcje?
21.01.2022
dretwienie-opuszkow-palcow-u-rak-u-nog
Zdrowie
1 min.
Drętwienie opuszków palców u rąk i nóg – gdzie szukać przyczyny?
10.05.2022
ugryzienie-biedronki-jak-wyglada-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie biedronki – jak je rozpoznać? Czy może zagrażać zdrowiu?
02.06.2022
Spis treści
  1. Limfadenopatia – czym jest i jak powstaje?
  2. Rodzaje i przyczyny limfadenopatii
  3. Limfadenopatia – do jakiego lekarza się zgłosić?
  4. Diagnostyka limfadenopatii
  5. Co oznacza diagnoza: okoliczna limfadenopatia?

Limfadenopatia – czym jest i jak powstaje?

Limfadenopatia jest medycznym terminem określającym stan powiększenia węzłów chłonnych. To ważny i jednocześnie bardzo często diagnozowany problem kliniczny, który powstaje na skutek działania wielu czynników. 

Dlaczego w ogóle dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych? Węzły chłonne to struktury rozmieszczone w przebiegu naczyń limfatycznych, są kluczową częścią układu odpornościowego człowieka. Ich głównym zadaniem jest ochrona organizmu przed chorobotwórczymi substancjami i kierowanie układem immunologicznym w przypadku infekcji i działania patogenów. W organizmie człowieka znajduje się ponad 500 węzłów chłonnych rozmieszczonych po całym ciele. Do najbardziej znanych i wyczuwalnych pod palcami należą tzw. węzły chłonne obwodowe (szyjne, nadobojczykowe, pachowe, pachwinowe, udowe, podżuchwowe, karkowe). 

Prawidłowe węzły chłonne są ruchome, mają wielkość ziarnka grochu i nie są wcale lub w niewielkim stopniu wyczuwalne pod palcem. W przypadku aktywnej infekcji uaktywniają reakcję immunologiczną organizmu i proces produkcji limfocytów w celu zwalczenia choroby. Struktury te ulegają również niewielkiemu powiększeniu (stąd efekt opuchniętej szyi) i stają się bolesne pod wpływem dotyku. Jest to jednak zupełnie naturalna i prawidłowa reakcja organizmu na toczący się stan zapalny. 

Rodzaje i przyczyny limfadenopatii

Przyczyny limfadenopatii są zróżnicowane i zależą od jej postaci. Do powiększenia węzłów chłonnych mogą doprowadzić zarówno łagodne przeziębienie, jak i poważne choroby ogólnoustrojowe. Postać regionalna (miejscowa) limfadenopatii ogranicza się do powiększenia jednego rodzaju węzłów chłonnych. Najczęściej postać ta dotyczy węzłów szyjnych, pachowych i pachwinowych. W postaci regionalnej węzły chłonne są nieznacznie powiększone i osiągają wielkość od 1,5 cm do 2 cm. Pod wpływem dotyku są bolesne, ale zachowują ruchomość. 

Przyczyny limfadenopatii regionalnej:

  • zakażenia paciorkowcem lub bakteryjne (np. angina, tularemia) – objawiają się powiększeniem węzłów szyjnych i podżuchwowych;

  • infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych, szczególnie w przebiegu przeziębienia i grypy, których objawem są nieznacznie powiększone węzły szyjne;

  • gruźlica – objawem są powiększone węzły szyjne;

  • różyczka – choroba wirusowa, która objawia się m.in. powiększeniem węzłów szyjnych i zausznych;

  • odra – choroba wirusowa, której objawem są powiększone węzły szyjne;

  • sarkoidoza – choroba zapalna, objawiająca się powiększeniem węzłów śródpiersiowych.

Postać ogólna limfadenopatii to stan, w którym dochodzi do powiększenia wszystkich węzłów chłonnych w organizmie. Najczęściej świadczy o chorobach ogólnoustrojowych, poważnie zaburzających pracę układu immunologicznego, jak np.: zakażenie wirusem HIV, nowotwory, choroby pasożytnicze uszkadzające układ chłonny, reumatoidalne zapalenie stawów, choroby tkanki łącznej, w tym toczeń rumieniowaty układowy, nadczynność lub niedoczynność tarczycy, choroby zapalne tarczycy (np. podostre zapalenie tarczycy). Postać ogólna limfadenopatii może rozwinąć się również na skutek nadwrażliwości na niektóre przyjmowane leki. W postaci ogólnej węzły chłonne osiągają wielkość powyżej 2 cm i są bolesne podczas dotyku. Cechą charakterystyczną postaci ogólnej jest brak ruchomości powiększonych struktur.

Zarówno miejscowa, jak i ogólna postać limfadenopatii może przebiegać w typie ostrym (powiększenie węzłów chłonnych utrzymuje się około 14 dni), podostrym (powiększenie węzłów chłonnych utrzymuje się do 6 tygodni) lub przybrać charakter przewlekły.

Limfadenopatia – do jakiego lekarza się zgłosić?

Powiększone węzły chłonne zazwyczaj są wyczuwalne podczas rutynowej wizyty u lekarza z powodu infekcji. Stan ten jest niegroźny i świadczy o prawidłowej reakcji organizmu na toczącą się infekcję bakteryjną lub wirusową. Wraz z ustąpieniem objawów, np. przeziębienia, węzły chłonne ulegają samoistnemu zmniejszeniu. Jednak w przypadku znacznego powiększenia węzłów chłonnych bez towarzyszących innych objawów lub dolegliwości w postaci wysokiej i przewlekłej gorączki warto zasięgnąć konsultacji lekarza. Udaj się do internisty lub lekarza rodzinnego. W przypadku braku dostępności terminów wstępną konsultację w celu otrzymania wskazówek co do dalszej diagnostyki możesz odbyć w ramach usług telemedycznych. Kontakt z lekarzem jest możliwy nawet tego samego dnia. W zależności od stanu limfadenopatii i podejrzewanej przyczyny ekspert zleci wykonanie szczegółowych badań diagnostycznych.

Diagnostyka limfadenopatii

Diagnostyka limfadenopatii jest złożona i zależy od możliwych przyczyn. Badania podmiotowe i przedmiotowe powinny zostać uzupełnione o badania obrazowe (USG, tomografię komputerową), które pozwolą na ocenę poszczególnych węzłów chłonnych i wykrycie ewentualnych zmian zachodzących w ich obszarze. Lekarz może również zlecić, abyś wykonał badania laboratoryjne, w tym morfologię i oznaczenie poziomu CRP. W przypadku podejrzenia niepokojących zmian lub niejednoznacznych wyników badań krwi, eskperci zalecają wykonanie biopsji powiększonego węzła chłonnego. 

Co oznacza diagnoza: okoliczna limfadenopatia?

Diagnoza z opisem: okoliczna limfadenopatia oznacza, że doszło do miejscowego powiększenia węzłów chłonnych na skutek choroby okolicy, która jest drenowana przez dane węzły. Jest więc to naturalny stan fizjologiczny organizmu w odpowiedzi na miejscowe działanie patogenu chorobotwórczego i napływ bakterii. Reakcja ta nie powinna wzbudzać niepokoju. Na przykład w przebiegu zapalenia migdałków okoliczną limfadenopatią są powiększone węzły chłonne szyjne. Natomiast w przypadku ostrego zapalenia zatok okoliczną limfadenopatią określany jest stan powiększenia węzłów chłonnych podżuchwowych.

Źródła
  1. K. Taran, A. Rosiak, J. Kobos, Ocena czynników etiologicznych limfadenopatii wieku rozwojowego w regionie łódzkim, „Family Medicine & Primary Care Review”, 2013, 15(3), s. 405–407.
  2. K. Napiórkowska-Baran, Autoimmunologiczny zespół limfoproliferacyjny – mało znana choroba o różnych obliczach, „Alergia Astma Immunologia”, 2019, 24(2), s. 44–50.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jakie-sa-domowe-sposoby-na-owsiki
Zdrowie
1 min.
Jakie są domowe sposoby na owsiki?
31.10.2021
stluczone-kolano-jakie-sa-objawy-co-robic
Zdrowie
1 min.
Stłuczone kolano - jakie są objawy? Co robić?
24.01.2022
wesz-odziezowa-jak-ja-rozpoznac-i-jak-sie-jej-pozbyc
Zdrowie
1 min.
Wesz odzieżowa – wygląd, objawy, zwalczanie
01.06.2022
kit-pszczeli-na-jelita-jakie-ma-dzialanie
Zdrowie
1 min.
Kit pszczeli na jelita - jakie ma działanie?
21.01.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
rosol-na-przeziebienie-sprawdzony-i-zdrowy
Zdrowie
1 min.
Rosół na przeziębienie – mit czy domowe lekarstwo?
02.06.2022
Kalkulatory
Kalkulatory
Kalkulator BMIKalkulator ciąży i terminu poroduKalkulator dni płodnychKalkulator kaloriiKalkulator promiliKalkulator snuPrzelicznik kuchenny

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2025 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.