Czy luteina w ciąży jest niezbędna? Kto powinien ją stosować?
Luteinę stosuje wiele kobiet w ciąży, głównie w celu ułatwienia zagnieżdżenia się komórki jajowej w macicy, ale także podtrzymania ciąży, a w kolejnych miesiącach zahamowania aktywności oksytocyny. Można ją przyjmować na dwa sposoby: pod język lub dopochwowo. To, w jakiej dawce i częstotliwości powinna być przyjmowana, zależy od lekarza prowadzącego ciążę.
Po co stosować luteinę w ciąży?
Luteina, czyli progesteron jest hormonem kobiecym, odpowiedzialnym za prawidłowy przebieg cyklu miesiączkowego. Jej substancją czynną jest progesteron, konieczny do podtrzymania ciąży. Poziom luteiny zmienia się wraz z poszczególnymi fazami cyklu. Najwyższe stężenie osiąga ona pomiędzy 20. a 22. dniem. Luteina jest zalecana przez lekarzy ginekologów niektórym kobietom w ciąży. Najczęściej podaje się ją kobietom, które mają plamienie w ciąży lub cierpią na dolegliwości, takie jak ból brzucha w ciąży.
Luteina jest stosowana w celu przygotowania śluzówki macicy do zagnieżdżenia się zarodka. W pierwszych 3 miesiącach pomaga utrzymać ciążę do momentu powstania łożyska. W późniejszym okresie ma za zadanie hamować skurcze macicy, które mogą prowadzić do przedwczesnego porodu. W całym przebiegu ciąży poziom luteiny się zmienia. Należy również pamiętać, że w pierwszych tygodniach może się pojawić plamienie, które często przypomina okres.
Progesteron może być stosowany przed zajściem w ciążę, w szczególności przez kobiety, które mają bezowulacyjne cykle. Jest ona również zalecana w celu zapobiegania poronieniom. Kobiety poddawane procedurze in vitro często stosują luteinę, aby zwiększyć powodzenie ciąży.
Jak długo stosować luteinę w ciąży?
O tym, do którego tygodnia należy stosować luteinę w ciąży, decyduje lekarz prowadzący. Kobietom, u których wcześniej występowały samoistne poronienia, zalecane jest stosowanie luteiny przez cały I trymestr, a nawet przed zajściem w ciążę. Pomaga ona w uzyskaniu zapłodnienia i zagnieżdżeniu się komórki jajowej w macicy. Luteina jest także stosowana w celu podtrzymania ciąży, kiedy istnieje ryzyko przedwczesnego porodu lub wcześniej występowały poronienia. Jest to również hormon podawany kobietom z niewydolnością szyjki macicy, która może powodować przedwczesny poród. Progesteron powinien być podawany do końća 34 tygodnia ciąży. O jej odstawieniu decyduje lekarz prowadzący ciążę, nie powinno się podejmować bez konsultacji z nim takiej decyzji. Warto pamiętać o tym, do kiedy luteina w ciąży powinna być stosowana i w jakiej dawce.
Sposoby podawania luteiny
Luteina może być podawana w różny sposób, o czym decyduje lekarz. Lek zawierający odpowiednio dobraną dawkę progesteronu podaje się pod język lub dopochwowo. Bardzo istotny jest czas przyjmowania leku, a także jego dawka, którą ustala lekarz indywidualnie. Nie należy samodzielnie skracać leczenia ani zwiększać bądź zmniejszać dawkowania. Nie powinno się również pomijać dawek czy zmieniać sposobu podawania luteiny bez konsultacji lekarskiej.
Luteinę pod język zaleca się kobietom, które mają problemy z owulacją. Stosowana jest wtedy przez kilka kolejnych cyklów, a następnie wykonuje się badanie mające na celu oznaczenie stężenia tego hormonu we krwi. Ten sposób jest również rekomendowany kobietom przed zapłodnieniem in vitro, aby pogrubić endometrium i ułatwić komórce jajowej zagnieżdżenie się w macicy. Lek można stosować u ciężarnych kobiet, które wcześniej poroniły.
Luteina dopochwowa w ciąży może być stosowana w zaburzeniach miesiączkowania, w bezowulacyjnych cyklach, a także przed menopauzą czy w celu złagodzenia objawów PMS. Jest stosowana także w hormonalnej terapii zastępczej. Lutein ą dopochwową można również leczyć krwawienia z dróg rodnych oraz endometriozę. Niektóre kobiety starające się o dziecko i chcące utrzymać ciążę też korzystają z tego rozwiązania. Luteina w postaci dopochwowej sprawdzi się u kobiet, które mają problemy z funkcjonowaniem wątroby lub nerek. Dzięki temu, że jest podawana w inny sposób niż przez układ pokarmowy, nie obciąża tak jak postać doustna tych narządów.
Skutki uboczne stosowania luteiny w ciąży
Luteina jest zaliczana do bezpiecznych leków, które mogą być stosowane przez kobiety w ciąży. Jest ona dostępna jedynie na receptę, a o konieczności jej przyjmowania decyduje lekarz. Luteina dla organizmu jednak nie pozostaje obojętna. Mogą pojawić się działania niepożądane, jednak nie wystąpią one u każdej kobiety. Do najczęstszych można zaliczyć:
senność,
problemy z koncentracją,
zawroty głowy,
wahania nastroju,
przyrost masy ciała i zatrzymywanie wody w organizmie.
Objawy mogą się nasilać w szczególności u osób, które stosują duże dawki luteiny lub w większych częstotliwościach. Tabletki podjęzykowe mogą także powodować: suchość w ustach, krwawienie z dziąseł, zaczerwienienie skóry lub trądzik. Mają gorzki smak, przez co są niechętnie przyjmowane przez kobiety. W takich sytuacjach często sięgają one po luteinę dopochwową.
Podczas stosowania tabletek dopochwowych mogą pojawić się: upławy, świąd, miejscowe zmiany alergiczne. Lekarze często zalecają stosowanie luteiny w tej formie na noc, dzięki czemu skutki uboczne nie są tak bardzo uciążliwe.
Jeśli chcemy sprawdzić stężenie progesteronu we krwi przed zajściem w ciążę, badania należy wykonać w 7. lub 8. dniu cyklu, dzięki temu można wyznaczyć dzień owulacji.
- G.H. Brębrowicz, Położnictwo i ginekologia, t. 1, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
- J. Młodawski i in., Stosowanie progesteronu w zapobieganiu porodowi przedwczesnemu, „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2018, t. 3, nr 3, s. 85–92.
- Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące stosowania progesteronu w ginekologii i położnictwie, „Ginekologia Polska” 2015, nr 86, s. 234–238.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.