Czy poród w wodzie jest bezpieczny?

Czym jest poród w wodzie?

Bez względu na własne wyobrażenia o przebiegu porodu, każdy przyszły rodzic pragnie, aby narodziny dziecka były bezpieczne i aby maluch przyszedł na świat zdrowy. 

Poród to moment pełen emocji i nadziei, a każda kobieta marzy o tym, by był bezpieczny i komfortowy. Niektóre kobiety preferują podejście medyczne i bezpieczeństwo szpitalnego otoczenia, a inne doceniają znane sobie otoczenie i poród mniej zmedykalizowany. Wybór rodzaju porodu to bardzo osobista decyzja, a jednym z dostępnych wyborów jest poród w wodzie.

Poród w wodzie polega na rodzeniu w wannie czy basenie wypełnionych ciepłą wodą, zwykle o temperaturze zbliżonej do temperatury ciała ciężarnej. Kobieta wchodzi do wody, zazwyczaj na zaawansowanym etapie porodu. Dla wielu kobiet jest to satysfakcjonujący i komfortowy sposób na przeżycie porodu.
Temperatura wody podczas porodu powinna być komfortowa dla kobiety rodzącej. Im bardziej zaawansowany jest poród, tym niższa temperatura wody jest wybierana. Temperaturę 35°C poleca się jako minimalną. W praktyce kobiety zazwyczaj same regulują temperaturę wody.

Poród w wodzie odbywa się w zwykłej wodzie z kranu lub z dodatkiem soli, choć to drugie nie jest obowiązkowe. W przypadku korzystania z soli, zaleca się sól morską o stężeniu 0,9% lub niższym. Wanny powinny być na tyle głębokie i przestronne, aby zapewniać swobodę ruchu i zanurzenie się do poziomu klatki piersiowej. Pełne zanurzenie poprawia komfort rodzącej. 

Noworodki urodzone w wodzie zachowują się inaczej i zaleca się opóźnienie oceny stanu noworodka według skali Apgar o około 1 minutę. Noworodki urodzone w wodzie mogą wykazywać fioletowawe zabarwienie skóry, rzadko płaczą głośno i często rozpoczynają oddychanie po około minucie.

Korzyści porodu w wodzie

• Ciepła woda pomaga w rozluźnieniu, zmniejszeniu napięcia mięśni. Gdy rodząca spina mięśnie miednicy, przedłuża to poród;

• Woda sprzyja relaksacji, co pomaga kobiecie w osiągnięciu głębokiego rozluźnienia i spokoju;

• Poród w wodzie zwykle zmniejsza ciśnienie krwi i tętno, co sprzyja bardziej spokojnemu przebiegowi ostatniego etapu;

• Woda zazwyczaj uśmierza bólu podczas porodu i pomaga w zminimalizowaniu potrzeby stosowania farmakologicznej analgezji;

• W wodzie kobiety mogą się lepiej skoncentrować na porodzie i odłączyć od analizowania otoczenia, mają swoją prywatną przestrzeń;

• Ciepła woda uelastycznia skórę i pozwala na bardziej skuteczną ochronę krocza. Podczas porodu w wodzie tkanki krocza lepiej się adaptują, bardzo rzadko występują pęknięcia III i IV stopnia;

• Rodząca będzie wygodnie zmieniać pozycję, a dzięki wyporności wymaga to od niej mniejszych nakładów energii; 

• Zaobserwowano mniejszą utratę krwi podczas porodu do wody w porównaniu do klasycznego porodu;

• Poród w wodzie zapewnia noworodkowi poczucie bezpieczeństwa i komfortu, gdyż środowisko wodne jest mu dobrze znane. Umożliwia mu swobodniejsze ruchy oraz minimalizuje wrażenie szoku i nadmiernego obciążenia bodźcami. W wodzie światło i dźwięk są tłumione, a pierwszy kontakt z otoczeniem jest łagodniejszy. Dodatkowo, błony płodowe często pękają później (co jest związane z mniejszymi różnicami ciśnień), co stanowi dodatkową warstwę ochrony przed ryzykiem infekcji dla dziecka.

Przeciwwskazania do rodzenia w wodzie 

• konieczność stałego monitorowania tętna płodu, gdy woda utrudnia pomiary,

• stan kobiety lub dziecka wymagający natychmiastowego zakończenia ciąży drogą cięcia cesarskiego,

• krwawienie z dróg rodnych,

• ciężkie choroby u matki, takie jak niewydolność któregoś z narządów, stan przedrzucawkowy, 

• poród wcześniaczy, czyli przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży,

• nieprawidłowe położenie płodu (np. poprzeczne),

• odpływanie zielonego płynu owodniowego,

• gorączka lub objawy infekcji u rodzącej,

• nieleczone infekcje skóry, dróg rodnych czy układu moczowego u rodzącej, 

• inne interwencje medyczne, wymagające zastosowania kleszczy położniczych lub próżniociągu położniczego.

Czy można rodzić w wodzie w każdym szpitalu?

Wybór miejsca porodu zależy od ciężarnej, dlatego jeśli zależy Ci na porodzie w wodzie, dowiedz się wcześniej, które porodówki mają wannę do porodów i zgłoś się na Izbę Przyjęć tego szpitala. Nie każdy Oddział Położniczy dysponuje odpowiednimi warunkami do przeprowadzania takich porodów, a w przypadku obecności wanny w sali porodowej niekiedy okazuje się, że akurat korzysta z niej inna rodząca.

Jakie ryzyko niesie ze sobą poród w wodzie?

• infekcje u matki i dziecka – aby temu zapobiec, wanna musi być starannie zdezynfekowana;

• utrata ciepła i obniżenia temperatury ciała matki i dziecka – zwłaszcza jeśli długo przebywają w ciepłej, ale stygnącej wodzie;

• woda utrudnia monitorowanie stanu matki i dziecka podczas porodu.

Jeśli nie czujesz się pewna, czy chciałabyś rodzić w wodzie, skonsultuj się z lekarzem ginekologiem położnikiem lub położną, by poznać zalety i wady oraz rozwiać swoje wątpliwości.