Schizofrenia – jakie objawy towarzyszą tej chorobie?
Schizofrenia to choroba psychiczna zaliczana do grupy psychoz. Typowe są dla niej różne objawy psychiczne i somatyczne. Co więcej, chory na schizofrenię należy do grupy zwiększonego ryzyka rozwoju innych zaburzeń psychicznych. Sprawdź, jakie są objawy schizofrenii i co oznacza podział na pozytywne i negatywne objawy.
![schizofrenia-objawy-poczatkowe-somatyczne](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/7MvmIGtVsr3vO1wVrlf3UK/4babef43acbd4d6f521e93daf1ebee4d/schizofrenia-objawy-poczatkowe-somatyczne.jpg?w=1920&h=1279&fl=progressive&q=90&fm=jpg)
Polecane
![ziola-na-nerwice-jakie-sa-najskuteczniejsze](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/3ci1EuHaknlfc5FcT6Nr4K/b000877d005bddae49d462b55e5a7b47/ziola-na-nerwice-jakie-sa-najskuteczniejsze.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![dziwne-fobie-ktore-sa-najdziwniejsze-co-warto-wiedziec](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/yfw0116V9rStreDMYlrzI/b0c524b85da432ddf3d4f19ac2b6c890/dziwne-fobie-ktore-sa-najdziwniejsze-co-warto-wiedziec.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![androfobia-lek-przed-mezczyznami-objawy-i-przyczyny](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4KxcYp3zXGcGBvWSOT43KK/4334d7f312786b52694abbff262ea0c6/androfobia-lek-przed-mezczyznami-objawy-i-przyczyny.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![frustracja-co-to-jest-jak-sobie-z-nia-poradzic](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/5VadHueYBwDkap49SyQRug/2d292c574c722eb6352ae2d00d6d92a7/frustracja-co-to-jest-jak-sobie-z-nia-poradzic.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
Co to jest schizofrenia i jakie są jej objawy?
Schizofrenia to choroba psychiczna, dla której typowe jest nieadekwatne postrzeganie, odbiór, ocena, przeżywanie rzeczywistości. Schizofrenicy mogą mieć zaburzoną zdolność do krytycznej, realistycznej oceny relacji z innymi, własnej osoby, otoczenia.Schizofrenia to zaburzenie zaliczane do grupy psychoz. Pierwsze objawy schizofrenii dają o sobie znać zazwyczaj we wczesnej dorosłości – między 18. a 35. rokiem życia. Objawy schizofrenii u mężczyzn pojawiają się wcześniej niż u kobiet. Schizofrenia u dzieci należy do rzadkości. W rozwoju schizofrenii mogą brać udział czynniki genetyczne – obciążenie dziedziczne, procesy socjologiczne i neurobiologiczne, wczesne warunki środowiskowe. Należy podkreślić, że osobowość schizotypowa zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń psychotycznych.
Schizofrenia ma fazowy przebieg, który prezentuje się następująco:
faza przedchorobowa – typowe są dla niej zaburzenia rozwoju psychomotorycznego oraz objawy neurologiczne,
faza prodromalna – towarzyszą jej niespecyficzne i specyficzne objawy prodromalne (m.in.: zaburzenia uwagi, lęk, podejrzliwość, zmniejszenie napędu psychoruchowego i motywacji do działania, drażliwość, zaburzenia snu, obniżony nastrój, upośledzenie w odgrywaniu ról), zaburzenia funkcjonowania,
pierwszy epizod – obserwuje się objawy psychopatologiczne,
remisja – następuje zmniejszenie lub ustąpienie objawów choroby,
kolejne epizody – nawrót objawów psychopatologicznych, zmiany funkcjonowania.
Schizofrenia – objawy początkowe
Pierwsze objawy schizofrenii są różne, początek choroby może bowiem przybrać rozmaity charakter. Schizofrenia rozpoczyna się nagle lub rozwija się skrycie przez miesiące. W przypadku gdy schizofrenia ma nagły początek, od razu u chorego zaobserwować można nagłą zmianę w sposobie zachowywania, zaburzenia myślenia, błędne postrzeganie zdarzeń, urojenia (zazwyczaj prześladowcze) czy halucynacje (głównie słuchowe). Początkowe objawy schizofrenii stanowią również: gwałtowne zachowania, napady lękowe, dziwaczność zachowania, rozkojarzenie, zachowanie autoagresywne – samookaleczenia, a nawet próby samobójcze.
W przypadku powolnego początku choroby zachowanie chorego z pozoru nie ulega zmianie – pracuje, utrzymuje relacje towarzyskie itd. Niemniej czuje, jakby nie był z tym wszystkim związany i pochodził z „innego świata”. Zaobserwować można u niego wybuchy śmiechu, nadmierną pobożność, porzucenie dawnych zainteresowań, szukanie samotności, obniżenie krytycyzmu, zaburzenia pamięci, nieadekwatność afektu, spłycenie i zubożenie emocji. Taki stan może utrzymywać się miesiącami i dopiero kiedy chory poczuje się lepiej, otoczenie zaczyna podejrzewać, że zmiana zachowania ma podłoże chorobowe.
Badacze wyróżniają dodatkowo schizofrenię o nerwicowym początku choroby, tzw. pseudonerwicową. Pierwsze objawy schizofrenii stanowią objawy hipochondryczne, histeryczne, anankastyczne czy neurasteniczne. Z czasem pojawia się poczucie inności i obcości, dziwaczność zachowania, odczuwanie wewnętrznej pustki. Istnieją również postacie schizofrenii, w których wybuch choroby poprzedza trwająca kilka tygodni, a nawet miesięcy, zmiana zachowania. To tzw. paragnomen, czyli zachowanie wbrew oczekiwaniu, którego nie sposób wyjaśnić, a zwiastuje rozwój schizofrenii.
Schizofrenia – jak rozpoznać objawy?
Chorobie towarzyszy szereg objawów, które podzielone zostały na:
pozytywne objawy schizofrenii:
urojenia – fałszywe przekonania – mimo że nie istnieją w obiektywnej rzeczywistości, opierają się wszelkiej argumentacji i utrzymują się, nawet gdy istnieją dowody na ich obalenie. Wymienia się takie ich rodzaje: wielkościowe, prześladowcze, ksobne (odniesienia), oddziaływania, hipochondryczne,
halucynacje, inaczej omamy – spostrzeżenia, których doświadcza chory, a których w rzeczywistości nie ma. Mogą być to omamy wzrokowe, słuchowe, somatyczne,
negatywne objawy schizofrenii – ograniczenie normalnych zachowań, wycofanie, spadek aktywności, otępienie, zaniedbanie higieny, zaburzenia mowy (np. mowa niewyraźna, niezrozumiała, przeskakiwanie z tematu na temat, utrata wątku, tworzenie neologizmów – nowych wyrażeń, wypowiadanie się pojedynczymi słowami o ubogiej treści), zaburzenia nastroju, zaburzenia funkcji poznawczych (np. osłabienie ogólnej inteligencji, wybiórcze upośledzenia niektórych elementów uwagi, pamięci, funkcji wzrokowo-przestrzennych), abulia (tj. uczucie bezczynności, powstałe w wyniku ograniczonej zdolności do planowania i podejmowania zamierzonych działań lub jej braku), aspontaniczność (spadek/utrata spontaniczności), anhedonia (zmniejszona zdolność do odczuwania przyjemności lub jej brak), awolicja (brak lub ograniczenie własnej woli), spowolnienie ruchowe, mniejsza dbałość o siebie.
Nie tylko objawy fizyczne i psychiczne
Poza wymienionymi wyżej pozytywnymi i negatywnymi objawami schizofrenii należy zwrócić uwagę na zwiększone ryzyko u chorych rozwoju innych zaburzeń zdrowia psychicznego, np.: depresji, zaburzeń lękowych, uzależnień od substancji psychoaktywnych. Wysokie jest ryzyko problemów społecznych – typu bezrobocie, bezdomność, problemy finansowe, ubóstwo. Z powodu towarzyszących chorobie dolegliwości fizycznych i zaniedbania spada oczekiwana długość życia chorych na schizofrenię (średnio o 10–12 lat). Sytuacja jest tym gorsza, kiedy chory nie otrzymuje należytej pomocy. Sprawdź, czym grozi nieleczona schizofrenia.
- A.D. Cameron, Psychiatria, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009.
- E. Kaniewska-Mackiewicz, Codzienne wyzwania osób z rozpoznaniem schizofrenii, „Zeszyty Naukowe WSG. Edukacja – Rodzina – Społeczeństwo” 2022, t. 40, nr 7, s. 277–304.
- B.K. Puri, I.H. Treasaden, Psychiatria. Podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014.
- A. Reber, Słownik psychologii, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2002.
![Author Olga Dąbska picture](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/67JJmmYwX4PSol3qzqIKyk/63c9bcd2bedda3b5e14f12c4891e5dd1/Olga_Dabska.jpg?w=100&h=100&fl=progressive&q=90&fm=jpg&fit=thumb)
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
![jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4aBgReJihlX6BRsNfJCBsQ/5906615599985a50b1e790b34604ba22/jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![lek-przed-ptakami-awizofobia-jakie-sa-przyczyny-i-objawy](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/6kW6ex6G0nXCFg4ojD0pSW/5fb95d0dac79d6e53dd3126d0e4ea417/lek-przed-ptakami-awizofobia-jakie-sa-przyczyny-i-objawy.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![zawisc-co-to-jest-jak-sobie-z-nia-poradzic](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/2CSamIwsWytZfMadW6I2Xq/7f4971b89e5a745e85b4f5f404bee85d/zawisc-co-to-jest-jak-sobie-z-nia-poradzic.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)
![czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/7CqyxtYVwcJvZ6WXBwGz7/b3f19e6aca98099e6b4fe4c41b535e55/czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb&f=face)