Suchy kaszel – jakie są jego przyczyny, objawy i sposoby leczenia?

Jakie są przyczyny powstawania suchego kaszlu?

Suchy kaszel może pojawić się podczas alergii. Kiedy pacjent ma kontakt z alergenem, który go uczula, występuje tzw. kaszel alergiczny o suchym charakterze. Taki kaszel pojawia się również, gdy drogi oddechowe zostaną zaatakowane przez wirus. Nie powstaje ropna wydzielina, ale błony śluzowe są uszkadzane przez wirus i pojawia się nieproduktywny kaszel. Może go wywołać szybsze oddychanie, mówienie czy, chociażby, śmiech.

Suchy kaszel mogą wywoływać także:

• astma oskrzelowa,

• przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych,

• niektóre leki na nadciśnienie czy niewydolność serca,

• alergie wziewne,

• dym papierosowy,

• refluks,

• przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach,

• nowotwory dróg oddechowych,

• kaszel krtaniowy,

• choroba obturacyjna płuc.

Jeżeli kaszel budzi nasz niepokój i trwa zbyt długo, warto skonsultować go z lekarzem, który zleci odpowiednie badania i wdroży leczenie.

Jak można rozpoznać suchy kaszel? Jakie są jego objawy?

Suchy kaszel różni się tym od kaszlu mokrego, że nie ma przy nim produkcji wydzieliny. Pojawia się odruch kaszlu, uczucie „smyrania” w gardle. Infekcja wirusowa może postępować oraz może dochodzić do nadkażeń bakteryjnych i suchy kaszel przeradza się z czasem w mokry. Wtedy pojawia się nadmiar wydzieliny, którą trzeba odkrztuszać.

Do głównych objawów suchego kaszlu należą: głuchy odgłos podczas kasłania, brak produkcji wydzieliny, suchość w gardle, uczucie drapania w drogach oddechowych, kaszel może nasilać się w nocy i sprawiać, że trudno zasnąć. Bardzo często suchemu kaszlowi towarzyszą podniesiona temperatura ciała i katar. Można na początku próbować leczyć kaszel samodzielnie domowymi sposobami. Jednak jeśli nie przyniosą rezultatu po kilku dniach, najlepiej zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu na konsultację.

Jak leczyć suchy kaszel u dorosłych i u dzieci?

Kaszel suchy u dorosłych i u dzieci najlepiej leczyć pod kontrolą lekarza. Można skorzystać ze środków przeciwkaszlowych dostępnych bez recepty, w których składzie znajdują się między innymi: dekstrometorfan czy butamirat. Substancje te oddziałują na mózg, hamując na jego poziomie odruch kaszlu. Dobrze sprawdzają się przy suchym kaszlu również syropy, które w swoim składzie mają: prawoślaz lekarski, babkę lancetowatą, podbiał lekarski czy dziewannę pospolitą. Bardzo często suchy kaszel przeradza się w mokry kaszel, dlatego ważne jest, by pomóc organizmowi odkrztuszać wydzielinę z dróg oddechowych poprzez podawanie środków wykrztuśnych.

Warto zapamiętać, że leki wykrztuśne można stosować tylko do godziny 17.00. Stosowanie ich po tej godzinie może wywoływać nadmierny odruch kaszlu przed zaśnięciem. Przez to mogą pojawić się dodatkowe napady kaszlu w nocy i związane z tym problemy z zasypianiem. Jeżeli występuje suchy kaszel, a w drogach oddechowych znajduje się nieodkrztuszona wydzielina, to nie powinno się brać środków przeciwkaszlowych, bo to może pogorszyć samopoczucie i przeciągnąć chorobę w czasie.

Jakie są domowe sposoby na suchy kaszel?

Poza lekami przepisanymi przez lekarza i tymi, które dostanie się bez recepty w aptece, można stosować domowe sposoby na suchy kaszel. Bardzo często suche i ciepłe powietrze w pomieszczeniu nasila kasłanie. Ulgę przyniesie zastosowanie nawilżacza powietrza. Można do tego celu użyć specjalnego urządzenia do nawilżania powietrza albo po prostu powiesić na kaloryferach mokre ręczniki. Warto też zastosować aromaterapię połączoną z nawilżaniem powietrza. Do dyfuzora olejków eterycznych, który pełni też funkcję nawilżacza, należy nalać trochę wody oraz kilka kropel olejku eterycznego i uruchomić urządzenie.

Dobrym sposobem na suchy kaszel jest przeprowadzenie inhalacji. Do garnka z parującą wodą wystarczy wsypać łyżkę soli i dodać kilka kropel olejku eterycznego, np. sosnowego, lawendowego czy eukaliptusowego. Należy pochylić się nad tak przygotowaną inhalacją i głęboko oddychać powstającą parą wodną. Aby wzmocnić efekt, można nakryć głowę ręcznikiem i w ten sposób nachylać się nad inhalacją. Śluzówki dróg oddechowych nawilżą się, a zalegająca wydzielina rozrzedzi się i będzie łatwiejsza do odkrztuszania.

Na suchy kaszel dobrze sprawdzą się domowe syropy z buraka, tymianku czy cebuli. Można przygotować je samodzielnie z dostępnych w kuchni składników. Są to doskonale sprawdzające się sposoby naszych mam i babć na suchy kaszel.

Ulgę w uciążliwym, suchym kaszlu przyniesie stosowanie maści rozgrzewających. Trzeba nimi posmarować klatkę piersiową i plecy. Do tego celu można użyć maści ziołowych z olejkami eterycznymi. Poza efektem rozgrzewającym będą również działać inhalująco. Najczęściej na kaszel stosuje się maści z olejku mentolowego, sosnowego, zawierające wyciąg z tymianku i rozmarynu, a także z olejkiem eukaliptusowym. Podczas smarowania można też zastosować oklepywanie chorej osoby. Dzięki temu będzie jej łatwiej odkrztuszać zalegającą wydzielinę z dróg oddechowych.

1. A. Danysz, A. Kwieciński, Kaszel – klasyfikacja i leczenie, „Farmaceutyczny Przegląd Naukowy” 2007, nr 1.
2. H. Batura-Gabryel, Kaszel – trudny problem kliniczny, „Nowa Medycyna” 2012, nr 1.