Asfiksjofilia – normalna praktyka czy zaburzenie seksualne?
Asfiksjofilia to upodobanie do bycia podduszanym podczas stosunku seksualnego. Czy taka praktyka jest bezpieczna i czy stosowanie jej świadczy o zaburzeniu preferencji seksualnych?
Polecane
Czym są parafilie i zaburzenia parafiliczne?
W aktualnie obowiązującej klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, czyli DSM-5, parafilie definiowane są jako „intensywne i stałe zainteresowanie seksualne, inne niż stymulacja genitalna lub wstępne pieszczoty, z akceptującą to osobą, która cechuje się prawidłowym rozwojem i dojrzałością fizyczną”. Jest to znacząca zmiana w stosunku do wcześniejszych wersji owej klasyfikacji, w której parafilie były opisywane jako zaburzenia seksualne. Z dzisiejszej perspektywy takie podejście wydaje się zupełnie nieuzasadnione, każda aktywność seksualna zaś, która odbywa się między osobami wyrażającymi na nią świadomą zgodę i nie krzywdzi żadnej ze stron, jest uznawana za zdrową i normalną.
Mamy również świadomość, że ludzie różnią się między sobą m.in. pod względem libido (czyli siły popędu seksualnego), kierunku potrzeb seksualnych, a także indywidualnych upodobań, które na dodatek mogą zmieniać się w ciągu życia. Jednak jeszcze stosunkowo niedawno psychiatria medykalizowała właściwie każdy przejaw ludzkiej seksualności, który nie mógł prowadzić do zapłodnienia (dotyczyło to również tak niebudzących obecnie kontrowersji zachowań, jak seks oralny czy masturbacja, a także orientacji seksualnych innych niż heteroseksualna. Dziś wiemy, że w spektrum normy mieszczą się również homoseksualność, biseksualność, panseksualność, sapioseksualność czy aseksualność).
Obecna klasyfikacja zaburzeń, w odróżnieniu od jej poprzedniej wersji (czyli DSM-IV), wprowadza rozróżnienie pomiędzy parafiliami oraz zaburzeniami parafilicznymi. O parafiliach można więc mówić wtedy, gdy specyficzne preferencje nie zaburzają życia (również seksualnego) człowieka. Natomiast zaburzenia parafiliczne różnią się od nich tym, że powodują cierpienie, upośledzają funkcjonowanie dotkniętej nimi osoby lub prowadzą do krzywdy, zagrożenia zdrowia lub życia innych. Aby można było zdiagnozować zaburzenie parafiliczne, konieczne jest więc jednoczesne stwierdzenie parafilii oraz negatywnych następstw tej preferencji.
Warto podkreślić, że posiadanie nawet wielu różnych, specyficznych preferencji seksualnych (parafilii) nie musi wiązać się z zaburzeniem. Jeśli realizacja potrzeb nie naraża nikogo na krzywdę i negatywne konsekwencje, nie ma mowy o żadnej patologii. Warto natomiast pamiętać, że próby dyscyplinowania swojej seksualności i dostosowywania jej do zbyt restrykcyjnych norm prowadzą do cierpienia i frustracji seksualnej.
Asfiksjofilia – co to znaczy i na czym polega?
Asfiksjofilia to preferencja seksualna polegająca na odczuwaniu przyjemności poprzez ograniczenie dopływu tlenu w wyniku samodzielnego przyduszania się albo bycia podduszanym podczas stosunku z partnerem lub partnerką. Taka praktyka nosi miano asfiksji autoerotycznej i zaliczana jest do spektrum masochizmu seksualnego, w którym osiągnięcie podniecenia i satysfakcji seksualnej jest uzależnione od bodźców poniżających lub sprawiających ból. Praktyki ukierunkowane na pozbawianie siebie lub innej osoby tlenu odbywają się np. poprzez zaciskanie szyi m.in. przy pomocy rąk, sznurów czy innych akcesoriów, a także zakładanie na głowę plastikowych torebek.
Podduszanie w trakcie stosunku – dlaczego może ekscytować?
Niektórzy z pewnością mogą dojść do wniosku, że osiąganie satysfakcji seksualnej poprzez podduszanie wydaje się nielogiczne i pozbawione racjonalnego wytłumaczenia. W rzeczywistości jednak za płynącą z takich praktyk przyjemnością stoją czynniki biologiczne, oparte na naturalnych reakcjach organizmu. Ograniczenie dopływu tlenu do mózgu prowadzi do przyjemnego oszołomienia, a nawet doświadczeń o charakterze na wpół halucynogennym. Oprócz tego duszenie jest odbierane przez ludzkie ciało jako sytuacja zagrażająca, co wywołuje wyrzut adrenaliny wzmacniającej podniecenie i doznania seksualne.
Nie należy zapominać również o psychologicznym aspekcie asfiksji. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych zachowań w spektrum BDSM bycie podduszanym oznacza całkowite oddanie kontroli nie tylko nad swoimi doznaniami, lecz także bezpieczeństwem w ręce partnera, co wymaga właściwie nieograniczonego zaufania, wyostrza zmysły i może być bardzo ekscytujące.
Czy asfiksjofilia jest bezpieczna?
Wielu badaczy spiera się co do tego, czy asfiksjofilia mieści się w spektrum normy, czy może należy do zaburzeń parafilicznych. Niektórzy argumentują, że podduszanie w trakcie stosunku może odbywać się za obopólną zgodą i nie prowadzić do niczyjej krzywdy, a także zwracają uwagę na to, że konieczne do tej praktyki zaufanie do innych stanowi wynik bezpiecznego stylu przywiązania i jest jednym z elementów zdrowia psychicznego. Warto jednak pamiętać, że wynik tego typu aktywności nie zawsze jest możliwy do przewidzenia, a pozbawianie siebie lub innej osoby dostępu do tlenu może skończyć się tragicznie.
Z pewnością warto zadbać o to, by przyduszanie było możliwie jak najbardziej kontrolowane przez obie strony, np. poprzez zapewnienie technicznej możliwości szybkiego usunięcia przedmiotu wykorzystywanego do asfiksji. Należy jednak pamiętać, że każda tego rodzaju aktywność wiąże się z pewnym ryzykiem i dla własnego bezpieczeństwa w miarę możliwości sięgać po mniej groźne i nieprzewidywalne metody wywoływania pobudzenia (sprawdź, jak urozmaicić seks w zdrowy i bezpieczny sposób).
- M. Dora, M. Mijas, B., Dobroczyński, Kryteria zaburzeń parafilnych w DSM-5 wobec asfiksji autoerotycznej i pozaseksualnej formy ograniczania dopływu tlenu, „Psychiatria Polska” 2019, nr 53(5), s. 1103–1112.
- R. Florkowski, Asfiksjofilia i kontrola. Nienormatywna praktyka w społeczno-kulturowej perspektywie, „Forum Socjologiczne” 2017, nr 8, s. 207–226.
- M. Okłota i wsp., Zgony w przebiegu asfiksji wywołanej w celu eskalacji doznań seksualnych. Opisy przypadków, „Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii” 2010, tom 60, nr 4, s. 275–280.
- W. Oronowicz, Zachowania parafiliczne a społeczeństwo. Normy kulturowe i postrzeganie społeczne, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2016, nr 6, s. 106–114.
- American Psychiatric Association, Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych DSM-5, Edra Urban & Partner, Wrocław 2022.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.