Czym jest dekstrokardia? Poznaj przyczyny i sposoby diagnozowania

Czym jest dekstrokardia?

„Dekstrokardia” (z łac. dextrocardia) to termin medyczny, stosowany dla określenia sytuacji, w której mięsień sercowy położony jest po prawej stronie klatki piersiowej. Fizjologicznie serce u ludzi znajduje się w śródpiersiu, między płucami. Około 2/3 serca położone jest na lewo od linii środkowej ciała, a pozostała 1/3 na prawo. Mówi się wówczas o lewokardii. W dekstrokardii czubek serca wraz z czterema komorami skierowany jest w prawą stronę ciała.

Omawiana nieprawidłowość może mieć charakter izolowany albo współwystępować z nieprawidłowym położeniem innych narządów w obrębie klatki piersiowej i jamy brzusznej. Mowa wówczas o odwróceniu trzewi (z łac. dextrocardia situs inversus totalis). Stan ten charakteryzuje się umiejscowieniem narządów po przeciwnych stronach lub w pozycji odbicia lustrzanego.

Trzeba wspomnieć, że dekstrokardia może być związana z innymi chorobami, takimi jak:

• atrezja płucna, czyli zarośnięcie tętnicy płucnej,

• atrezja zastawki trójdzielnej,

• zespół Kartagenera (pierwotna dyskineza rzęsek – choroba genetyczna, powodująca nieprawidłowy rozwój rzęsek dróg oddechowych).

Jakie są przyczyny dekstrokardii?

Dekstrokardia to zaburzenie o charakterze wrodzonym. Oznacza to, że niektórzy ludzie rodzą się z nieprawidłowo umiejscowionym sercem. Jednak dokładna przyczyna dekstrokardii nie została dotychczas określona. W piśmiennictwie naukowym można spotkać się z hipotezą, która zakłada, że położenie serca po prawej stronie to wada dziedziczona w sposób autosomalny recesywny. Aby doszło do nieprawidłowego umieszczenia serca u rozwijającego się płodu, musi on odziedziczyć od obojga rodziców nieprawidłowy gen. W dalszym ciągu prowadzone są badania nad potwierdzeniem tej hipotezy.

• Czy arytmia serca jest groźna? Przeczytaj o konsekwencjach tego zaburzenia pracy serca.

Jak często występuje dekstrokardia?

Dekstrokardia to niezwykle rzadko występujące zaburzenie. Szacuje się, że niespełna 1% światowej populacji ma nieprawidłowo położone serce. W piśmiennictwie naukowym spotkać można informację, że dekstrokardia dotyka 1 na 12 000 osób bez względu na płeć, rasę czy pochodzenie etniczne.

• Sprawdź, kiedy można podejmować aktywność ruchową po przebyciu zawału mięśnia sercowego. Czy dobrym pomysłem będą spacery po zawale serca?

Jak rozpoznaje się dekstrokardię?

Dekstrokardia z reguły diagnozowana jest przypadkowo podczas badań niezwiązanych z nieprawidłowym położeniem serca. Rozpoznanie stawiane jest na podstawie obrazowania medycznego. Podejrzenie dekstrokardii daje już najbardziej podstawowe z badań obrazowych – zdjęcie rentgenowskie. Aby upewnić się w rozpoznaniu i sprawdzić, czy nieprawidłowo położone serce jest dobrze zbudowane i nie towarzyszą mu inne zaburzenia, pacjent kierowany jest na rezonans magnetyczny i tomografię komputerową klatki piersiowej, które uzupełnione zostają przez ECHO serca i badanie elektrokardiograficzne (EKG). Jest to nieinwazyjne badanie serca, wykorzystywane w celu diagnozowania chorób mięśnia sercowego na podstawie jego czynności bioelektrycznej. Zaznaczyć trzeba, że EKG u osób z dekstrokardią wykonuje się bowiem inaczej – u nich elektrody przyczepia się w odwrotnych miejscach niż przy typowym położeniu serca.

Poznaj objawy dekstrokardii

Dekstrokardia zazwyczaj nie daje żadnych dolegliwości. Zaobserwowano jednak, że osoby z nieprawidłowo położonym sercem znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka infekcji, w tym zapalenia płuc. Dodatkowo częściej dochodzi u nich do zaburzenia pracy rzęsek, które filtrują powietrze w płucach. Konsekwencją tego jest zmniejszona obrona organizmu przed chorobotwórczymi mikroorganizmami, które łatwiej namnażają się w drogach oddechowych.

• Sprawdź, co oznacza przerost mięśnia sercowego i jak rozpoznaje się to zaburzenie.

U części osób z dekstrokardią pojawiają się problemy z oddychaniem, które grożą niewystarczającym zaopatrzeniem organizmu w tlen i składniki odżywcze. Objawami niedotlenienia są m.in.: przewlekłe zmęczenie, osłabienie, senność, niebieskie zabarwienie ust, języka i śluzówek, zaburzenia widzenia, przyspieszenie oddechu i tętna, bóle i zawroty głowy, podwyższenie ciśnienia tętniczego. Ponadto niski poziom tlenu w organizmie wpływa niekorzystnie na stan wątroby, śledziony i innych narządów jamy brzusznej.

• Przeczytaj, jakie są objawy astmy sercowej.

W większości przypadków nietypowe położenie serca nie zaburza funkcjonowania znajdujących się w jamie brzusznej i klatce piersiowej narządów. Może jednak utrudniać rozpoznawanie stanów chorobowych. Różnice anatomiczne komplikują również przeprowadzenie części zabiegów operacyjnych, a nawet klasycznych badań, takich jak osłuchiwanie serca, z uwagi na zmianę pozycji zastawek.

Zapewnij sobie wsparcie w powrocie do zdrowia

Czy dekstrokardia wymaga leczenia?

Jeśli nieprawidłowe położenie mięśnia sercowego zaburza jego pracę, to konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. U części osób przeprowadza się zabieg wszczepienia rozrusznika serca lub naprawczy poszczególnych elementów serca. W ten sposób funkcjonowanie mięśnia sercowego zostanie uregulowane. W związku z tym, że umiejscowienie serca po prawej stronie zwiększa tendencję do infekcji, pacjenci powinni zadbać o układ odpornościowy. Poza prowadzeniem zdrowego stylu życia po skonsultowaniu z lekarzem warto suplementować produkty na wzmocnienie odporności, zawierające w składzie witaminy A, B2, B6, B12, C, D3, E, kwas foliowy oraz następujące składniki mineralne: żelazo, cynk, miedź, selen, mangan.