Do jakiego lekarza z guzkiem pod skórą? Jakie guzki pod skórą mogą rozwinąć się w okolicy piersi, dłoni czy głowy? 

Guzek pod skórą – do jakiego lekarza się udać?

W przypadku pojawienia się guzka pod skórą najlepiej w pierwszej kolejności zgłosić się do lekarza rodzinnego. Specjalista ten, przy wykorzystaniu szeregu metod, określi wstępnie rodzaj zmiany. W rozpoznaniu korzysta zwłaszcza z badania podmiotowego, czyli szczegółowo zebranego wywiadu z pacjentem, badania przedmiotowego, podczas którego ogląda i palpacyjnie sprawdza zmianę, i testów laboratoryjnych. Specjalista ten nie może zlecić wykonania USG, z wyjątkiem ultrasonografii jamy brzusznej. Badanie to jest bez wątpienia źródłem wielu cennych informacji na temat rodzaju zmiany, jaka rozwinęła się u pacjenta pod skórą. Lekarz rodzinny po zebraniu wszystkich danych kieruje chorego na konsultację odpowiednią dla podejrzewanego problemu, np. u dermatologa, chirurga lub chirurga onkologa. Specjalista, do którego odesłany zostaje pacjent, poszerza postępowanie diagnostyczne o bardziej szczegółowe badania, jak wspomniane już USG, obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego czy tomografię komputerową. Niekiedy konieczne okazują się badanie histopatologiczne i analiza próbki zmiany pod mikroskopem. 

Guzek pod skórą w okolicach intymnych

Guzek pod skórą w okolicy pochwy powinien zostać skonsultowany z ginekologiem. Wizyta u tego specjalisty nie wymaga skierowania od lekarza rodzinnego, jak to ma miejsce w przypadku przeważającej większości tzw. wizyt funduszowych. Podskórny guzek w okolicach intymnych może okazać się tłuszczakiem, kaszakiem, czyrakiem lub powiększonym węzłem chłonnym, który jest reakcją organizmu na infekcję. Tłuszczak to łagodny nowotwór zbudowany z tkanki tłuszczowej. Zmiana ta jest twarda, wyraźnie odgraniczona i rozwija się powoli. Łatwo przesuwa się pod palcami i pokrywa ją niezmieniona skóra. Kaszak to guzek w kolorze skóry, z lekko żółtym zabarwieniem, z widocznym ciemnym punktem, który wskazuje na zaczopowanie gruczołu łojowego. Jest przesuwalny wobec podłoża i ma gładką powierzchnię. Czyrak jest wynikiem zakażenia mieszka włosowego bakterią o nazwie gronkowiec złocisty. Guzek pod skórą w okolicach pochwy może okazać się również zmianą typu kłykcina kończysta. To niewielkie zmiany brodawkowate lub kalafiorowate guzki w kolorze skóry, które pojawiają się na skutek zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego. Guzek w tym miejscu niekiedy świadczy o zapaleniu gruczołu Bartoliniego.Gruczoł przedsionkowy większy (Bartholina) to nieduża grudka położona na wargach sromowych większych. Jego zadaniem jest produkowanie wydzieliny pojawiającej się podczas podniecenia seksualnego, która nawilża przedsionek pochwy i ułatwia stosunek.

Guzek na głowie pod skórą

Podskórny guz na głowie jest łatwy do wyczucia – można go odnaleźć podczas mycia, czesania, masażu czy noszenia nakrycia głowy. W przypadku zmian o tej lokalizacji ważna jest szybka reakcja, aby wykluczyć nowotwory regionu głowy i szyi.Większość z nich jest spowodowana ekspozycją na dym tytoniowy i spożywaniem alkoholu. Istotnym czynnikiem ryzyka jest narażenie na promieniowanie jonizujące i zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego.Guzy mózgu nie są zaliczane do tej grupy, bo należą do kategorii nowotworów centralnego układu nerwowego. Do jednych z częściej występujących nowotworów regionu głowy i szyi zalicza się mięsaki tkanek miękkich. Bywają one mylone z krwiakiem, naczyniakiem lub obrzękiem. Do mięsaków tkanek miękkich podobne są też guzy desmoidalne. Wykazują one cechy zarówno nowotworów złośliwych, jak i łagodnych. Wywodzą się z tkanki łącznej mięśni, powięzi i rozcięgien. Oprócz okolicy głowy i szyi ich częstą lokalizacją bywają okolice stawu ramiennego, uda i ściany klatki piersiowej. Nierzadko pojawienie się guzków pod skórą w okolicy głowy może być spowodowane nieprawidłową pracą gruczołów skórnych. Mogą się rozwinąć m.in. kaszaki, tłuszczaki i nerwiakowłókniaki. Te ostatnie to łagodne nowotwory wywodzące się z przekształconych komórek Schwanna, które budują osłonki włókien nerwowych. Leczeniem guza na głowie zajmuje się dermatolog lub, w przypadku zmian nowotworowych, onkolog czy chirurg.

Guzek pod skórą w okolicy piersi

Pojawienie się guzka pod skórą w okolicy piersi to źródło sporego niepokoju. Jednak nie każde zgrubienie w piersi oznacza raka.Objawami sugerującymi nowotwór złośliwy są m.in.: obrzęk i ból piersi, uwidocznione naczynia żylne, zaciągnięcia i owrzodzenia na skórze piersi, krwawienie, wyciek innej wydzieliny z sutka, zmiany w rozmiarze, kolorze i kształcie piersi, łuszczenie i zaczerwienienie brodawki sutkowej oraz powiększenie węzłów chłonnych w dole pachowym. Pierś jest miejscem, w którym rozwinąć się mogą różne zmiany łagodne. Jedne z częstszych to: tłuszczak, gruczolakowłókniak, mastopatia, włókniak, torbiel, guz liściasty (umiejscawia się z reguły jednostronnie, w górnym zewnętrznym kwadrancie sutka) i brodawczak. W przypadku tego ostatniego rodzaju pod względem umiejscowienia wyróżnia się brodawczaki centralne – z reguły pojedyncze, położone w okolicy okołobrodawkowej, w obrębie dużych przewodów wyprowadzających, oraz obwodowe, które są zazwyczaj mnogie i typowe u młodszych kobiet. Należy też dokonać rozróżnienia zmienionego przez hormony gruczołu i guza. 

Guzek na dłoni pod skórą

Dłoń jest miejscem, w którym również mogą rozwinąć się guzki pod skórą. Charakterystyczną lokalizację posiadają guzki Heberdena i Boucharda. To zmiany typowe dla choroby zwyrodnieniowej stawów rąk. Guzki Heberdena umiejscawiają się na grzbietowej powierzchni stawów międzypaliczkowych dalszych. Dla guzków Boucharda typowa jest lokalizacja na grzbietowej powierzchni stawów międzypaliczkowych bliższych. Oba rodzaje zbudowane są z tkanki kostnej i chrzęstnej. Mogą powodować ból i zaburzenia sprawności dłoni. Z tym typem guzków pod skórą należy zgłosić się do ortopedy.

1. 1. T. S. Gaździk, T. Bielecki, Ortopedia i traumatologia, t. 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
2. 2. J. Jassem, M. Krzakowski, B. Bobek-Billewicz i wsp., Breast cancer, „Oncology in Clinical Practice” 2020, t. 16, nr 5, s. 207–260.
3. 3. R. Nowicki, Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.