Darmowe e-booki o zdrowiu od Welbi
  • Poradniki
  • Plany żywieniowe (diety)
  • Kompendia wiedzy
Sprawdź za darmo

Zaloguj się

Umów teleporadę
ZdrowieProfilaktyka 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Duszności – objawy, przyczyny. Jak sobie z nimi radzić?

Marta Skrzypek

lek. Agnieszka Żędzian

20.03.2023

Aktualizacja: 20.03.2023

Duszności objawiają się utratą tchu, trudnością w oddychaniu i uciskiem w gardle. Symptomami towarzyszącymi bywają: kołatanie serca, ból w klatce piersiowej, gula w gardle i drżenie rąk. Duszność może pojawić się w przebiegu różnych chorób. Jest także objawem zaburzeń lękowych.


Potrzebujesz szybkiej porady ortopedy?

Skonsultuj się ze specjalistą nawet w ciągu godziny!

E-wizyta od 85 zł
Ortopeda-online
dusznosci-przyczyny-objawy-leczenie
pixabay.com

Polecane

skurcze-palcow-u-nog-jakie-sa-przyczyny-co-zrobic
Zdrowie
1 min.
Skurcze palców u nóg - jakie są przyczyny? Co zrobić?
29.10.2021
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
woda-z-octem-na-opuchlizne-jak-przygotowac
Zdrowie
1 min.
Woda z octem na opuchliznę - jak przygotować?
24.01.2022
opuchniety-staw-palca-u-reki-jakie-sa-przyczyny
Zdrowie
1 min.
Opuchnięty staw palca u ręki - jakie są przyczyny?
29.10.2021
Spis treści
  1. Czym są duszności? 
  2. Duszności – objawy
  3. Przyczyny duszności
  4. Duszności na tle nerwowym
  5. Jak sobie radzić z dusznościami?

Czym są duszności? 

Duszność to inaczej brak tchu i trudność w nabraniu głębokiego powietrza do płuc. Może występować zarówno u osób zdrowych (na przykład podczas wysiłku), jak i zmagających się z konkretnym schorzeniem – wówczas może wystąpić nawet w spoczynku. 

Pojawianie się duszności często jest związane z układem oddechowym lub sercowo-naczyniowym. Uczucie duszności mogą także wywołać:

Duszności można także podzielić na spoczynkowe i wysiłkowe oraz napadowe i przewlekłe. Każde z nich są potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia, dlatego powinny być jak najszybciej zdiagnozowane.

Duszności – objawy

Głównymi objawami duszności są trudności w nabraniu powietrza do płuc oraz uczucie ucisku w klatce piersiowej. Do pozostałych symptomów, które mogą jej towarzyszyć, należą:

  • uczucie gorąca,

  • suchy lub mokry kaszel,

  • uczucie przeszkody w gardle,

  • spłycony lub przyspieszony oddech,

  • drżenie rąk,

  • gorączka. 

W niektórych przypadkach wśród objawów mogą pojawić się także omdlenia i wymioty. Wszystko zależy od przyczyny pojawienia się duszności. 

Przyczyny duszności

Diagnostyka duszności jest niezwykle trudna, dlatego że obejmuje bardzo dużą liczbę potencjalnych schorzeń. Prawidłowa diagnoza jest uzależniona od dokładnego wywiadu lekarskiego – kluczowe są objawy towarzyszące, historia choroby czy obecność obrzęków w okolicy szyi. Ważne jest, aby pacjent nie pomijał żadnych istotnych faktów, w tym informacji o codziennym trybie życia i sposobie odżywiania. 

Jedną z przyczyn pojawienia się duszności jest astma. Choroba objawia się napadowym kaszlem, atakiem duszności i świstami w drogach oddechowych. Zaostrzenie astmy następuje często po kontakcie z alergenem lub w wyniku zbyt silnego wysiłku fizycznego. 

Kolejną przyczyną duszności jest przewlekła obturacyjna choroba płuc, spowodowana najczęściej wieloletnim paleniem papierosów. Jeśli dochodzi do jej zaostrzenia, na przykład w wyniku zakażenia wirusowego lub bakteryjnego, pojawiają się ostry kaszel i silne duszności, które dokuczają choremu nawet w spoczynku. 

Duszności występują także w chorobach układu krążenia i są charakterystyczne dla zaostrzenia przewlekłej niewydolności serca. Może wówczas dojść do zastoju krwi w krążeniu płucnym. Ma to miejsce najczęściej w nocy, w pozycji leżącej. Symptomy w postaci duszności występują także podczas zawału serca. W tym wypadku objawem towarzyszącym jest charakterystyczny ból w klatce piersiowej, promieniujący do szyi lub lewej kończyny górnej, który nasila się przy wysiłku. 

Występowanie duszności jest również charakterystyczne w przypadku chorób tarczycy, takich jak nadczynność tarczycy.

Duszności na tle nerwowym

Pojawienie się duszności może mieć związek z silnym stresem, lękiem, depresją lub napadem paniki. W wyniku stresującej sytuacji lub doświadczenia silnych emocji mogą pojawiać się trudności z oddychaniem. Symptomami towarzyszącymi są często: ból w klatce piersiowej, przyspieszone bicie serca, silne uczucie lęku przed osobami trzecimi lub śmiercią, sztywność języka, uczucie gorąca i omdlenia. Ataki paniki wywoływane są przez określone zdarzenie lub jakiś bodziec zewnętrzny. Istnieją jednak sytuacje, w których atak lęku pojawia się bez konkretnej przyczyny, na przykład w wyniku nerwicy, silnego długotrwałego stresu lub ukrytej depresji. Kiedy objawy pojawią się niepostrzeżenie, są zazwyczaj bardzo przerażającym doświadczeniem. 

W momencie nadejścia ataku paniki należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu. Po odpowiedniej diagnostyce powinien on skierować pacjenta do konkretnego specjalisty w celu omówienia zapobiegania przyszłym atakom lęku.

Jak sobie radzić z dusznościami?

Postępowanie w momencie wystąpienia duszności zależne jest od ich przyczyny. Jeśli są spowodowane atakiem wynikającym z zaburzenia lękowego, należy powoli i głęboko oddychać oraz starać się uspokoić i odciągnąć myśli od złych emocji. W takiej sytuacji nie warto przebywać w tłumie lub zamkniętym pomieszczeniu, gdyż powoduje to wyłącznie nasilenie się objawów. Pierwszym krokiem jest wyjście na zewnątrz w celu dostarczenia organizmowi jak największej ilości tlenu. 

Atak duszności spowodowany pogorszeniem stanu zdrowia wymaga pilnej interwencji medycznej, zwłaszcza jeśli towarzyszą mu inne niepokojące objawy, na przykład problem z mówieniem. Jak wówczas postępować z chorym? Należy zapewnić mu dostęp do powietrza, ustawić go w dogodnej pozycji, najlepiej siedzącej i polecić mu głębokie oddychanie. Jeśli objawy nie ustępują lub się nasilają, trzeba natychmiast wezwać pogotowie i pozostać z chorym do przyjazdu karetki. W skrajnych przypadkach, jeśli następuje zatrzymanie akcji krążeniowo-oddechowej, należy natychmiast podjąć pierwszą pomoc w postaci resuscytacji.

Źródła
  1. W. Szczeklik, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2019.
  2. D. Ziora, Badanie podmiotowe i przedmiotowe – Duszność, [w:] Wielka Interna – Pulmonologia, red. A. Antczak, Medical Tribune Polska, Warszawa 2020.
  3. J. Weber, Jak skutecznie pokonać lęk i ataki paniki. Proste techniki, które pomogą samodzielnie wyeliminować stres, bezsenność i lęk społeczny, tłum. M. Masłowski, Wydawnictwo Vital, Białystok 2021.
Author Marta Skrzypek picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Konsultacja z ortopedą online nawet w ciągu 1 h

Umów teleporadę
Ortopeda-online

Najchętniej czytane

goraczka-ile-moze-trwac-jak-ja-zbic
Zdrowie
2 min.
Gorączka - ile może trwać? Jak ją zbić?
31.10.2021
mykotoksyny-co-to-jest-jakie-sa-objawy-zatrucia
Zdrowie
2 min.
Czym są mykotoksyny? Jak wygląda zatrucie pleśnią?
19.05.2021
przeciwciala-czym-sa-co-je-wytwarza
Zdrowie
2 min.
Przeciwciała - czym są? Co je wytwarza?
31.10.2021
Popularne w kategorii Zdrowie
opuchniete-kolano-przyczyny-domowe-sposoby
Zdrowie
1 min.
Opuchnięte kolano - przyczyny, domowe sposoby
29.10.2021
  • Kontakt
  • Regulamin serwisu
  • Polityka prywatności

© 2023 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.